"Bəndələrim səndən Mənim yaxınlığım və uzaqlığım barədə soruşduqda bilsinlər ki, Mən onlara yaxınam. Hər kim Məni çağırarsa onun duasını qəbul edərəm.” ("Bəqərə” surəsi, ayə 186.).
İnsan öz həyatının eniş-yoxuşlarında, acılı-şirinli hadisələrində bəzən elə bir ruhi sıxıntıya düşür ki, heç bir maddi vasitə ilə sakitlik tapmır. Bütün imkanlıları
... Read more »
Məgər möcüzə və ya qeyri-adi işləri qəbul etmək səbəbiyyət prinsipini inkar etməkdirmi? Məgər səbəbiyyət prinsipi ümumi bir qanundur? Bu qanunu qəbul etmək üçün möcüzə və duanın təsirini inkar etmək lazımdırmı?
Səbəbiyyət prisipinin istisnasız, ümumi və zəruri bir qanun olmasına heç bir şübhə yoxdur. Əlbəttə, b
... Read more »
İnsanlar Allaha diqqət baxımından eyni səviyyədə deyillər. Onları bu baxımdan dörd dəstəyə bölmək olar. Əlbəttə, bu dörd dəstənin hər biri ayrılıqda daha xırda qruplara bölünür:
1. Birinci dəstə bütün hallarda, istər rifah içində, istərsə də giriftarçılıq və bəla zamanı Allaha diqqətli olur, Onun dərgahına dua edir. Quranın dediyi kimi, hər
... Read more »
Dua xalis niyyətlə olduqda hansı dildə, hansı ləhcədə, hansı məkanda və zamanda olmasından asılı olmayaraq, təsirli və faydalı olur. Lakin ən üstün dualar ilahi övliyalardan nəql olunmuş dualar sayılır. Qurani-Kərimdə peyğəmbərlər və ləyaqətli bəndələrin dilindən nəql olunmuş dualar, girami peyğəmbər və pak imamlardan rəvayətlərdə nəql olunmuş dualar bu dualardan sayılır. İki səbəbə görə bu dualar başqa dualardan üstündür:
Hidayət neməti olan ilahi mərifət də, məsum imamlar da Allah tərəfindəndir. Onların qorunub saxlanması da Allahın əlindədir. Bu nemətlərin davamlı olması üçün Allah daim kömək etməlidir. Hər gün namazlarımızda təkrarladığımız "bizi düzgün yola hidayət et” istəyi hidayət nemətinin davamlılığıdır. Düzgün yolu tanıyıb addım atdıqda Allahın istəyi olmasa davamlılıq üçün heç bir zəmanət yoxdur. Buna görə də yalnız düzgün yolu tanımaq kifayət etmir. Bu
... Read more »
Yaxşı diqqət etsək, namaz və dualarımızın günahdan savay bir şey olmadığını görərik. Bu mövzunu sadə bir misalla bəyan edək. Hərçənd Allah bu növ misallar çəkilməsindən uzaqdır; lakin bizim düşüncə səviyyəmiz aşağı olduğundan bu növ misallarla zehni hazırlıq əldə etməliyik. Fərz edin ki, uzun bir ayrılıqdan sonra yaxın dostu görürük və bir neçə saat birlikdə olmaq qərarına gəlirik; lakin görüş zamanı üzümüzü çevirib öz işimizlə məşğul oluruq. Belə b
... Read more »
"İftitah” duasının çox təkid olunmuş cümlələrindən biri də həzrət Vəliyyi-əsr İmam Zamanın (əccəllahu fərəcəh) zühuru zamanı qurulacaq dövlətə maraq göstərmək barəsindədir. Eyni zamanda duanın bu hissəsindəki cümlələrdə İslam hökumətinin hədəfi və bizim vəzifələrimiz göstərilmişdir. Xoşbəxtlikdən həzrət İmam Zamanı (ə) tanımaq və onun zühurunun intizarını çəkmək neməti hamımıza şamil olmuşdur.
Allah bəndələrinin öz günahlarını etiraf etməsini sevir. Bu etirafın Allah üçün heç bir faydası yoxdur. Bəndə öz günahlarını etiraf etsə və ya etməsə Allahın hakimiyyət və səltənətində bir şey artıb-azalmır. Allahın bəndənin günahını etiraf etməsini istəməsi onun öz kiçiklik və günahlarından xəbərdar olub Allahın əfvini daha çox hiss etməsinə görədir.
İnsanın bu dünyada gördüyü ixtiyari işlərin sonunda iki nəticə durur: Nəticələrdən birincisi bu dünyada, o birisi axirət aləmində görünür. İnsanın yaxşı işlərinin dünyəvi nəticəsi daha çox yaxşı iş üçün tövfiq tapmasıdır. Onun gördüyü pis işlərin nəticəsi isə yaxşı işlər üçün olan tövfiqin ondan alınmasıdır. Bununla da onun üçün günaha daha çox şərait yaranır. Beləliklə, insan iki əsas səbəb görə pis işlər görməkdən çəkinməlidir: Birincisi, axirət əzabı olan işin axirət
... Read more »
Bütün şəri təkliflərin, xüsusi ilə də, ibadətin əsas hədəfi Allahla insan arasında əlaqənin güclənməsidir. Bütün şəri təkliflərin ruhu Allahı düşünmək və onu yad etməkdir. Başqa sözlə, əməllərin düzgünlüyünün, bəzi hallarda isə kamil olmasının şərti insanın əməl zamanı Allahı düşünməsidir. Ən üstün ibadət və çox təkid olunmuş namaz haqqında Quranda buyurulur: "Məni düşünmək üçün namaz qıl.”("Taha” surəsi, ayə 14.) Başqa ibadətlər barəsində fəqihlər deyir: "Əgər Allahı d
... Read more »
Allahı yad etmək və Allah zikri Quranın şərif ayələrində, imamların kəlamlarında xüsusi təkid və diqqətlə qeyd olunmuşdur. Allah zikri insanın müvəqqəti və məhdud həyatına sonsuz dəyər verən və insanın qəlbini həqiqətlərin qəbulu üçün işıqlandıran bir zinət kimi göstərilmişdir.
Pak və sağlam qəlbin xüsusiyyətlərindən biri də onun həqiq
... Read more »
İnsanın üstün insani kamilliklər barəsində düşünməsinə mane olan şeylərdən biri də dünyaya və dünyəvi ləzzətlərə bağlılıqdır. Bu bağlılıqlar davam etdikcə uyğun hallardan uzaq olacağıq. Merac hədisində Allah peyğəmbərinə buyurur: "Ey Əhməd, əgər bəndənin qəlbində zərrə qədər dünyaya, şöhrətə, rəyasətə, dünya bərbəzəyinə və məqamına maraq olarsa, yer və göy əhli qədər ibadət edib oruc tutsa, məlaikələr kimi yemək yeməyib ibadət libası geysə b
... Read more »
ALLAHLA ÜNSİYYƏT ÖLÜMDƏN SONRA ÜÇÜN ƏN ÜSTÜN AZUQƏDİR
İnsan bu dünyanı əliboş tərk etməmək üçün elə bu dünyada ölümdən qabaq axirət gününü fikirləşməli və münasib azuqə yığmalıdır. İnsan bütün səyini dünya və dünya ləzzətlərinə sərf etməməlidir. Öncədən bilməlidir ki, kiminlə ünsiyyət saxlasa qəriblik günü onu tənha qoymaz. Onun əsas ehtiyacını ödəyən şəxsiyyətlərlə ünsiyyət saxlamalıdır. Həmin şəxslər ki, bu dünyada bəzi vasitələr yaratmaqla onun mənəvi və maddi ehtiyaclarını təmin etmiş
... Read more »
İnsan yalnız Allah qarşısında məsuldur. Yalnız Allah insandan sual etməyə haqlıdır. Çünki bütün varlıq Ona məxsusdur. O, insanın məsuliyyət-lərini müəyyənləşdirir: Ata-ana qarşısında məsuliyyət, qonşu, yoldaş, xalq, təbiət və s. qarşısında məsuliyyət. Bütün bu məsuliyyətlər əslində insanın Allah qarşısında məsuliyyətidir və insan Allah qarşısında cavab verəcəkdir. Bu dünya insanın yoxlanış və imtahan yeridir. Qiyamət günü insandan onun ixtiyarına verilmiş şeylər barəsi
... Read more »
Duanın bu hissəsində imam sadalanan kamilliklərin davamlı olmasını Allahdan istəyir. İmam istəyir ki, ömrün sonunadək bu kamilliklər davam etsin, onlarda heç bir nöqsan olmasın və insan düzgün yolda sabitqədəm olsun.
Seyyid Əli Xanın şərhində bildirilir ki, qədim bir səhifədə "bihudyən salih” əvəzinə "bihədyin salih” yazılmışdır. "Hədy” üsul məna
... Read more »
QURANDA BƏZİ MƏKAN VƏ ZAMANLARIN ÜSTÜNLÜYÜNƏ İŞARƏ
Allah-təala bəzi məxluqlarına digər məxluqla-rından daha çox şərafət və mərhəmət əta etmişdir. Onlara başqa mövcudların layiq olmadıqları məqam, izzət və şər
... Read more »
Ön söz
