Başqa bir sual da verilə bilər: Axı qadın və kişi arasında aşkar fərqlər olduğu halda bu iki fərd həqiqətinin eyni olma iddiası nə dərəcədə doğrudur? Bu iddia həm də uyğun fərqi aşkar bəyan edən Quran ayələrinə ziddir. «Nisa» surəsində buyurulur: «Kişilər qadınlar üzərində ixtiyar sahibidirlər.» Yəni qadınlara rəhbərlik kişilərin öhdəsindədir. Çünki həm fiziki, həm də iqtisadi cəhətdən kişilər üstündür. «Kişilər onlardan bir dərəcə üstündürlər.»(«Bəqərə» surəsi, ayə 228.)Bu ayələri oxuyaraq necə demək olar ki, bu iki cins eyni bir həqiqətdəndir?!

İkinci hissəni bu suala cavab verməklə başlayırıq: Qadın və kişi yaranış, insani həqiqət, təkamül yolunu keçməkdə eyni olsalar da, bədən və ruhiyyəcə açıq-aşkar fərqlənirlər. Qadın bədəncə zərif, ruhiyyəcə lətif, hissiyyatlı, məhəbbətli məxluqdur. Qadın söz qəbul edən, təsirlənəndir. Bəlkə də ayədə elə buna işarə olunub: «Bər-bəzək içində böyüdülüb, mübahisə zamanı dəlil gətirə bilməyən qızlar».(«Zuxruf» surəsi, ayə 18.)Kişi möhkəm bədən, böyük ruha malikdir. Məhz ağır, çətin siyasi və ictimai vəzifələrdən danışılanda ruhun və cismin qüvvəsi əsasdır. «Allah sizdən ötrü onu seçmiş, elm və bədəncə ona üstünlük vermişdir».(«Bəqərə» surəsi, ayə 247.) Beləcə, qadının ruh və bədən incəliyinə münasib olaraq, vəzifələr təyin olunmuşdur. Qadında zərif və gözəl işlərə, məsələn, gül hazırlamaq, tikiş, toxuma sənətinə meyl var. Əksinə, kişilərdə qüvvə tələb edən işlərə maraq çoxdur. Bu sayaq mövcud fərqlərin sirri aydınlaşır. Cəmiyyətdəki vəzifələr heç zaman eyni cür, zərif və ya çətin olmur. Evdə və ya bayırda həm zərif, həm də çətin işlərlə qarşılaşırıq. Evin zərif işləri sənət və övlad tərbiyəsi, çətin işləri əkinçilik, faydalı qazıntıların çıxarılması, düşmənlə döyüş, digər həyat zərurətləridir. Cəmiyyətdəki bu fərqləri nəzərə alaraq ağıl necə hökmə edər ki, bəzi vəzifələr icraçısız qalsın?! Qüvvəli ruh və cism tələb edən bir iş zərif ruhlu və bədənli bir fərdin öhdəsinə düşə bilərmi?! Heç şübhəsiz, yaranış nizamına uyğun gələn üçüncü yoldur. Belə bir nöqtə də aydınlaşır ki, qadın-kişi rabitələrində, qadının fərdi və ictimai hüquqlarında istər ifrata varmaq, istərsə də üzdən getmək (təfrit) səhvdir. Çünki bədən və ruhiyyədəki fərqlər vəzifə seçimində fərq tələb edir. Bu yönümdə bərabərlik tələbi yaranış nizamındakı həqiqətlərin inkarıdır.

Çox vaxt hüquqlarda fərq qoyulması inkişaf nizamından doğur. Çünki vəzifə seçimində qadın və kişiyə fərq qoyulmaması bu iki fərdin ruhi və cismi tənasübünə ziddir. Beləcə, kişilərə uyğun olan ağır vəzifələri qadınların öhdəsinə qoymaq məntiqi deyildir.

Burada müəyyən sualların, o cümlədən nə üçün bütün peyğəmbərlər kişi olub, nə üçün qadınlar cəmiyyətdə rəhbərlik vəzifəsindən məhrumdurlar, nə üçün qadın və kişinin «irs» kimi bəzi iqtisadi hüquqları fərqlidir, suallarının cavabı məlum olur. Bu fərqlər qadın və kişinin bədən və ruhundankı fərqlərə əsaslanır.

Əgər bəzən irsdən qadının payı az olarsa, qadın rəhbərlik vəzifəsindən məhrum edilirsə, cihadda iştirak etmirsə, səbəb onun bədən və ruhunun ağır vəzifələrə uyğun olmamasıdır. Qadının az irs alması ailədə bütün xərclərin, eləcə də qadının öz xərclərinin kişinin öhdəsinə düşməsidir. Əslində qadının aldığı az miqdar irsin xərclənməsi nəzərdə tutulmur. Amma çox miqdar irsə sahib olan kişi bütün ailə xərclərini ödəməyə borcludur.

Keçək cəza qanunlarına. Cəzaların insan şəxsiyyəti, ruhuna aidiyyatı yoxdur. Cəza bədən üzvünə aiddir. Əgər kişiyə ikiqat artıq cəza təyin edilirsə, bu qadının kişidən ikiqat əskik olması deyildir. Bu məsələdə Peyğəmbər (s) və İmamlar (ə) da adi müsəlmanlarla eyni hüquqa malikdirlər. Əgər burada ruh nəzərə alınsaydı, Peyğəmbərlə sadə müsəlmanın hüququ fərqli olardı.