Nəticə Yuxarıdakı söhbətlərdən altı nəticə əldə edirik: 1-Qadın və kişi yaranış baxımından eyni bir həqiqətdəndirlər; 2-Təkamül, yüksəliş yolu kişi və qadın üçün eyni dərəcədə hamardır; 3-Qadın və kişi arsında mövcud olan fərqlər onların insani həqiqətinə aid deyil; 4-Qadın və kişinin vəzifələrində mövcud olan fərq onların bədənində, ruhiyyəsində olan fərqlərdən doğur. Bu fərqlər fəzilət, üstünlük deyil. Üstünlük yalnız iman, saleh əməl, təqvaya görədir; 5-Heç bir kamal və mənəvi fəzilətdə kişi olmaq şərt deyil, eləcə də qadın heç bir fəzilətdən məhrum deyil. Fəzilət əldə etməkdə qadın da kişi kimi azaddır; 6-Nə qadın, nə də kişi fəsad törətməkdə, günaha batmaqda azad deyil; Bu nöqtələr qarşıda bir daha aydınlaşacaqdır. Çünki növbəti hissələrdə fəzilətdən danışarkən söhbət islamın nümunəvi xanımı Fatimeyi Zəhra (s)-dən gedəcək. Söhbətimiz kamal meydanında böyük ilahi kişilərlə çiyin-çiyinə irəliləmiş, ülul-əzm Peyğəmbərlə tay, bəlkə onlardan da üstün bir qadından, Fatimədəndir (s). Əgər bu müqəddimə olmasaydı, kimsə qadının kişilərlə çiyin-çiyinə fəzilətə çatmasına şübhə edə bilərdi. Amma təkamül yolunda qadın və kişi arasında heç bir fərq olmaması sübuta yetdikdən sonra, bu yolu adlamış nümunəvi bir qadının haqqında danışmaq asan olacaq. Əlbəttə, etiraf etməliyəm ki, mənim (müəllif) qələmim islamın nümunəvi olan kamil bir qadınının fəzilətlərini yazmaqda acizdir. Çünki yer əhlinin mələkut əhlinin əzəmətinə yolu yoxdur. Həqiqət budur ki, Zəhranın (s) nurlu çöhrəsini işıqlandıran kimsənin qələmi deyil, Quran vəhyidir. Zəhra (s) səmavi bir həqiqətdir. Vəhydən başqa heç nə onun əzəmətinə vara bilməz, fəzilətini qələmə almaz. Elə bu səbəbdən də o yüksək və ilahi şəxsiyyət Fatimə adlanmışdır. |