Övlad – istər oğlan, istərsə də qız – Allahın bəndələrinə bəxş etdiyi ən faydalı nemətlərdəndir.

Həzrət İbrahimin (ə) övladı yox idi və bu onu narahat edirdi. Allah-təala öz ləyaqətli bəndəsinə yaşlı vaxtlarında İsmayıl və İshaqı bəxş etdi. Belə ki, İshaq Həzrət İsaya (ə) qədərki peyğəmbərlərin babası, İbrahim isə peyğəmbərlərin sonuncusunun, məsum imamların və minlərlə arifin, həkimin, fəqihin babasıdır.

Övlad fövqəladə bir nemət, xeyir qaynağı, dünya və axirət mənfəətidir. Əlbəttə, bu o haldadır ki, övlad sahibi olan insan özü mömin olub, övladlarını da mömin, əməlisaleh tərbiyə etsin.

Həzrət İbrahim övlad sahibi olduğu üçün Allaha həmd-səna qıldı. Övlad sahibi olmaq, həqiqətən, həmd-səna tələb edir. Onun şükrü, həmd-sənası bütün mümkün yollarla həyata keçirilməlidir:

«İxtiyar çağımda mənə İsmayılı və İshaqı bəxş etmiş Allaha həmd olsun! Həqiqətən, Rəbbim duaları eşidəndir»(«İbrahim» surəsi, ayə 39.).

Ayədən göründüyü kimi, övladın insan həyatında malik olduğu dəyərə görə İbrahim (ə) ixtiyar çağında Allah-təaladan övlad istəyir və duası qəbul olunur.

Həzrət Zəkəriyya ixtiyar çağında ibadət mehrabında ulu Tanrıdan övlad istədi:

İshaq ibn Əmmar imam Sadiqdən (ə) rəvayət edir: «Bir şəxs deyirdi: «Övlad sahibi olmağıma heç bir meylim yox idi. Bir dəfə mənə həcc ziyarətinə getmək nəsib oldu. Ərəfatda olarkən yanımda bir gənc göz yaşı axıdaraq, dua edirdi. O deyirdi: «Pərvərdigara! Ata-anam, ata-anam…». Onun ata-anasına etdiyi duanı eşitdikdən sonra məndə övladım olmasına böyük rəğbət hissi yarandı».(Vəsail, 21-ci cild, səh-355.)

Dünyadan köçmüş valideynlər iman əhli olan övladlarının ibadətlərindən, xeyirli əməllərindən bəhrələnirlər.

Həzrət Peyğəmbər buyurur: «Dünyadan köçən beş zümrənin əməl dəftəri bağlanmamışdır. Belə ki, daim onlara savab yazılır. Onlar ağac əkənlər, əhalinin istifadəsi üçün quyu qazanlar, məscid tikənlər, Quran yazanlar və əməlisaleh övlad yetişdirənlərdir».(Bihar, 104-cü cild, səh-97.)

İmam Sadiq (ə) buyurur: «Həzrət Yusif anadan bir olduğu qardaşını gördükdə, ona dedi: «Məndən sonra izdivac etməyin üçün şəraiti necə yaratdın?» Qardaşı dedi: «Atam Yə’qub mənə əmr edərək dedi: «Əgər Allaha həmd-səna edərək yeri ağırlaşdıran övlad dünyaya gətirmək istəyirsənsə, izdivac et».(Vəsail, 104-cü cild, səh-356)

Həzrət Səccad buyurur: «Kişinin xoşbəxtliyi üç şeydədir: iş yerinin öz şəhərində olması (işini qurtardıqdan sonra ailəsinin yanına getməsi üçün), dostlarının əməlisaleh olması və ona kömək, arxa, dayaq olan övladlarının olması».(Bihar, 103-cü cild, səh-7.)

Bu nemətin dəyəri olduqca böyükdür. Belə ki, Quranda buyurulur:

«Allah sizin üçün özünüzdən (öz cinsinizdən) zövcələr yaratdı. Zövcələrinizdən də sizin üçün oğullar, nəvələr əmələ gətirdi, pak (halal) nemətlərindən sizə ruzi verdi»(«Nəhl» surəsi, ayə 72.).

İmam Sadiq (ə) buyurur: «Müsəlman övladları qiyamət günü şəfaət edəcək və onların şəfaəti qəbul olunacaq. Onlar on iki yaşlarına yetişdikdə, yaxşı işləri əməl dəftərlərində qeyd olunur. Həddi-büluğa çatdıqda isə günahları yazılmağa başlayır».(Bihar, 21-ci cild, səh-355.)

İmam Kazım (ə) buyurur: «Ölməyib, öz övladlarını görən şəxs xoşbəxtdir».(Vəsail, 21-ci cild, səh. 357-358.)

Əli (ə) övladın xeyirinə toxunaraq buyurur: «Övladın xəstəliyi ata-ananın günahlarının kəffarəsidir».(Həmən mənbə.)

Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: «Yaxşı övlad Allahın, bəndələri arasında böldüyü xoş ətirli bir güldür. Yaxşı övlad behişt güllərindən xoş ətirli birisidir».(Həmən mənbə.)

Rəvayətdə qeyd olunur: «Həzrət Peyğəmbər minbər üzərində çıxış edərkən əyinlərində qırmızı köynək olan Həsən və Hüseyn (ə) məscidə daxil oldular. Gələrkən yerə yıxıldılar. Peyğəmbər (s) cəld minbərdən düşərək, onların hər ikisini ağuşuna alır və sonra bu ayəni tilavət edir:(Bihar, 42-ci cild, səh-284.)

«Həqiqətən, mal-dövlətiniz və oğul-uşağınız sizin üçün ancaq sınaq vasitəsidir. Ən böyük mükafat (cənnət) isə Allah dərgahındadır»(«Təğabun» surəsi, ayə 15.).

Tehranda Hacı Əlirza adlı bir şəxs bir quyu qazmışdı. Yüz ildən artıq idi ki, Tehranın rayonlarından birinin əhalisi həmin quyunun suyundan istifadə edirdi. Böyük alimlərdən biri belə deyir: «Bir şəxs onu yuxuda görür. Böyük bir bağda, çay kənarında əyləşibmiş. Hacı Əlirza ona deyir: «Bu bağ behişt bağlarındandır, bu çay da behişt çaylarından. Bunlar hər ikisi qazdığım o quyunun qarşılığında mənə bəxş edilmişdir. Amma kaş bir övladım olaydı, bir dəfə «la ilahə illəllah» deyib dünyasını dəyişəydi. Onun Allahın yeganəliyini iqrar etməsi nəticəsində bundan da böyük mükafat alaydım».

İmam Sadiq (ə) Peyğəmbəri-əkrəmdən rəvayət edir: «Övladlarınızı sevin və onlara mərhəmət göstərin».(Vəsail, 21-ci cild, səh-483.)

Camaatın bəzisi öz övladlarına bir o qədər də meyl göstərmirlər. Meylləri, məhəbbətləri olduqda isə onu izhar etmir və onlarla pis rəftar edirlər. Belə şəxslər bilməlidirlər ki, onlar bu qeyri-insani və qeyri-islami işləri ilə özlərini Allahın rəhmətindən məhrum edirlər.

İmam Sadiq (ə) buyurur: «Həqiqətən, Allah, bəndəsinin öz övladına olan məhəbbətinə görə ona rəhm edir.»(Həmən mənbə.)

İmam Sadiq (ə) buyurur: «Allah-təala qadın və uşaqların xeyrinə olan qəzəbi kimi heç bir şeyə qəzəb etmir».(Vəsail, 21-ci cild, səh-484.)

Allahın qəzəbi kişilərin ailələrinə qarşı pis rəftarlarının və vəfasızlıqlarının məhsuludur.

İmam Sadiq (ə) buyurur: «Həzrət Musa (ə) Tur dağında Allah-təalaya ərz edir: «Pərvərdigara! Sənin yanında ən yaxşı əməl hansı əməldir?» Allah-təala buyurdu: «Uşaqları sevmək».(Bihar, 104-cü cild, səh-97.)

Böyük şiə alimi F.Nişapuri dəyərli «Rövzətül-vaizin» kitabında məsumlardan rəvayət edir: «Öz uşaqlarınızı öpün. Hər öpüşünüzün qarşılığında behiştdən bir dərəcə alacaqsınız. Hansı ki, onun uzunluğu beş yüz il yoldur».(Vəsail, 21-ci cild, səh-485.)

Bir kişi həzrət Peyğəmbərin yanına gələrək dedi: «Mən indiyədək övladlarımı öpməmişəm». Həzrət buyurdu: «Həqiqətən, bu kişi cəhənnəm əhlidir».

Bu mövzuda qız və ya oğlanın heç bir fərqi yoxdur. Qız və oğlan hər biri Allahın lütfü, insanın övladıdır. Lakin əgər qızı olan şəxslərin siması dəyişirsə, deməli cahiliyyət dövrünə oxşar bir ruhiyyələri vardır.

Allahın lütfü ilə növbəti fəslimizdə qız övladının dəyərindən söhbət açacağıq. Bununla da, İslamda qız övladının yüksək məqamı və dəyəri aydınlaşacaq.

Övladlar haqqında məsumların digər bir sifarişi də vardır ki, buna riayət etmək əxlaqi baxımdan olduqca mühümdür:

«Qız və oğlan uşaqlarının yerini on yaşlarına çatdıqları zaman ayırın».(Həmən mənbə, səh-361.)

Həzrət Peyğəmbərin (s) də bu mövzuda çox mühüm və diqqətəlayiq bir sifarişi var: «Oğlanla oğlanın, oğlanla qızın, qızla qızın yatağını on yaşlarına çatdıqları zaman ayırın».(Həmən mənbə, səh-360.)

Bəli, iki oğlanın, bir oğlan bir qızın və iki qızın bir yataqda yatması məsləhət deyil. İslam dini bunu bəyənmir!

İmam Sadiq (ə) buyurur: «Yeddi yaşına qədər uşağı oynaması üçün azad burax. Yeddi yaşından sonra onu bütün varlığınla qoru. Əgər dindarlığı, tərbiyəni qəbul etsə, çox yaxşı, əks təqdirdə, ondan bir xeyir gözləmə.»(Həmən mənbə, səh-473.)

Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: «Övladlarınıza üzməyi və ox atmağı öyrədin»;(Kafi, 6-cı cild, səh-47.) «Övladlarınızı əzizləməklə, onları gözəl davranışa sövq etməklə özünüzü bağışlatdırın».(Vəsail, 21-ci cild, səh-47.)

Malik Dinyar deyir: «Məsuliyyətsiz bir şəxs idim. İslamdan xəbərim yox idi. Üç dəfə ailə qurdum. Uşağım olmadığı üçün boşandım. Sonrakı həyat yoldaşımdan bir oğlum oldu. Altı yaşında onu məktəbə apardım. Axşamçağı evə qayıtdıqda, oğlumun xəstələndiyini gördüm. Məlum oldu ki, müəllimin ona ilk öyrətdiyi şey Quranın bu ayəsi olub:

«Uşaqları ağ saçlı qocalara döndərəcək gün (qiyamət günü)» (Müzzəmmil» surəsi, ayə 17.).

Uşağın xəstəliyinə əlac tapılmadı və o, dünyasını dəyişdi. Bir gecə yuxuda gördüm ki, qorxulu bir səhrada təkəm və qəribə bir hay-küy mənə hücum edir. Qaçmağa başladım. Bir divarla qarşılaşdım. Divarı aşıb bu səs-küydən yaxa qurtarmaq istəyirəm. Birdən oralarda oynayan bir neçə uşaq gördüm. Oğlumu soruşdum, onu çağırdılar. Ondan «əzizim, haradasan?»-deyə soruşdum. Oğlum dedi: «Öldükdən sonra məni Quran sinfinə apardılar. Quranı öyrəndikdən sonra behiştə daxil olmağa, Haqqın rəhmətinə qovuşmağa ləyaqət tapacağam». «Məni təqib edən bu səs-küy nədir?»-deyə soruşdum. Dedi: «Ata, bu sənin pis əməllərinin zühurudur». Qorxu içində yuxudan ayıldım. Bütün aludəçilikləri kənara qoydum və tövbə etməyə müvəffəq olaraq, Haqq yolunda addımlamağa başladım