İslam-Kitabxanasıİslam-Kitabxanası

Azan vaxtları
Saytda axtar
Saytın menyusu
Kitabxana əxlaq
Zərif nöqtələr [5]
Böyük rəhbər ayətullah Xameneinin həyatından əhvalatlar [16]
Həyat dərsi [5]
İslam dünyagörüşü - Cəmiyyət və tarix [16]
İnsan və mənəviyyat [10]
İmam Hüseynin (ə) əxlaqi görüşləri [0]
Xəbərdarlıq [3]
“Miratur-rəşad” (hidayət güzgüsü) [15]
İslamda ailə 2 [16]
İslamda ailə 1 [16]
Fəsad sərçeşməsi (Şeytan tələsi) [6]
İslamda Əxlaq 2 [20]
İslamda Əxlaq 1 [26]
İmam Sadiqin (ə) bəyani ilə yaranışın sirləri [8]
Siddiqeyi-Tahirə (ə) 2 [13]
Siddiqeyi-Tahirə (ə) 1 [12]
Ailə səadətinə necə nail olaq? [18]
Kumeyl duasının şərhi 2 [13]
Kumeyl duasının şərhi 1 [12]
Minacatın əzəməti [13]
Ey ata, ey ana, biz müttəhimik [5]
Qadın - Fatimə Fatimədir [14]
Nəsihətlər [26]
İslam dünyagörüşü - Əbədi həyat [5]
Din təlimləri 2-ci cild (Uşaqlar və yeniyetmələr üçün dərslik) [30]
Din təlimləri 1-ci cild (Uşaqlar və yeniyetmələr üçün dərslik) [31]
İslam dünyagörüşü - İnsan Quranda [5]
İnsanı tanımaq [21]
Axirət azuqəsi 2-ci cild (Peyğəmbərin (s) Əbuzərə nəsihətləri) [24]
Axirət azuqəsi 1-ci cild (Peyğəmbərin (s) Əbuzərə nəsihətləri) [19]
Ariflərdən [9]
İslam dunyagörüşü İnsan və iman [6]
Əxlaqi və psixoloji çatışmazlıqların araşdırılması [19]
İslam və qərb mədəniyyəti [15]
Əbədi öyüd (ikinci cild) [22]
Əbədi öyüd (birinci cild) [23]
İlahi nəsihətlər [15]
Gəncliyin yeddi səması (zəruri dini biliklər) [9]
İslamda nümunəvi qadınlar – Fatimə (ə) [149]
Günahşünaslıq [19]
Nəfsin saflaşdırılması [24]
İslamda qəhrəman qadınlar [20]
Kəramət sahibləri [13]
Kamil insan [30]
Şəhadət yatağında Mövlanın (ə) öyüdü [17]
Rəbbin dərgahında [22]
İmam Hüseynin (ə) əxlaqi görüşləri [11]
İbrət güzgüsü [14]
İmam Zamanla görüşənlər [15]
Allaha doğru [33]
Allahın elçisi [20]
Sadiq yol axtaranlar üçün imam Sadiqin (ə) nəsihətləri [29]
Məhəbbət iksiri [26]
Hicab [14]
Kaş valideynlərim biləydi! [14]
Ayətullahül-üzma Behcətin həyatı [14]
Nəfsi saflaşdırmadan qabaq özünütanıma [4]
Övsafül-Əşraf [7]
Gənc ailələr üçün göstərişlər [6]
Əxlaq elmində 50 dərs [51]
İslamda övlad [1]
Islamda evlənmə və ailə hüququ-2 [11]
Islamda evlənmə və ailə hüququ-1 [13]
Bizim sorgumuz
Ramazan ayında oruc tutmusuzmu?
Total of answers: 2045
Saytın menyusu
Şərhlər: 14
Rəsmlər: 618
Əxlaq: 1118
Müxtəlif: 481
Etiqat, Tarix, Fəlsəfə: 1448
Quran, Hədis, İslam təlimləri, Fiqh: 1131
Statistika

Burda olanlar 1
Qonaqlar 1
İstifadəçilər 0
Son qeydiyyatçılar
  • Vefa
  • Saday
  • Muhammed
  • Ferec313
  • Araz
  • Sebine
  • Sahib123
  • ali_araz
  • User
  • Aliakber313
  • Main » 2011 » September » 11 » İslamda ailə 1
    2:21 PM
    İslamda ailə 1
    İKİNCİ FƏSİL
    AİLƏ VƏ CƏMİYYƏTDƏ İLAHİ QÜVVƏ OLAN TƏQVA
    TƏQVANIN HƏQİQƏTİ
    Bu mənəvi kəlmənin kökü lüğətdə ən gözəl və ən əsl bir məfhum olan «وفى» kəlməsidir. «وفى», «pəhriz saxlamaq», «bütün varlığını ilahi qadağalardan qorumaq» deməkdir. وفى əslində, elə bir qüvvə, bacarıq, məharətdir ki, günahı tərk etmək, riyazət çəkmək və nəfsini haramın ləzzətindən qorumaq yolu ilə əldə olunur.
    Təqva qazanmaq və günahdan çəkinmək ruhiyyəsi əldə etmək üçün cəhd etmək bəyənilmiş əməllərin ən yaxşısıdır. Təqva qazanmaq Tanrının əmri ilə edilən ibadətdir və bu işdə Allahın razılığı olduğuna heç bir şübhə yoxdur.
    Bədən, mal və digər yollarla olunan ibadətlərin məqsəd və məramı insan həyatında təqvanın əldə olunmasıdır. Əgər hər hansı bir ibadət, yaxud əməl insanda təqva yaratmırsa, deməli ibadət deyil.
    Təqva kəramət özülü, şərafət təməli, səadət mayası, dünya və axirət xeyirlərinin açarıdır.
    Bir cəmiyyət minlərlə ailədən, bir ailə isə qadın, kişi və bir neçə uşaqdan ibarətdir. Əslində, ailə və cəmiyyət məsləhətlərinin təməli fərdlərdir. Əgər hər bir fərd təqva ruhuna malik olarsa, sağlam bir ailə və ideal bir cəmiyyət yaranar və bu ailədə daxili və xarici əmniyyət hökm sürür. Bu ailənin hər bir üzvü üçün tərəqqi və inkişaf yolu təqva amilinin sayəsində açıqdır. Nəticədə cəmiyyətimizdə hər bir fərd digərinə qarşı xeyir mənbəyi olacaq və hamı bir-birinin şərrindən amanda qalacaq.
    Təqvalı insanlar Haqqın sevimlisi, peyğəmbər və imamların xüsusi diqqət yetirdiyi, mənfəətli və kəramətli varlıqlardırlar. Təqvalı insanlar gözəl əxlaqa, ilahi görkəmə, günah və çirkinliklərdən uzaq olan əxlaqi davranışlara malikdirlər.
    Fərdin, ailənin, cəmiyyətin abrı ilahi təqva ilə ölçülür. Allah yanında heç bir fərd, ailə və ya cəmiyyət təqva əhlindən daha dəyərli deyil.
    Ər və arvadın, atalar, analar və övladların, bütövlükdə cəmiyyətin bütün fərdlərinin bir-biri tərəfindən məruz qaldıqları ziyanlar təqvasızlığın nəticəsidir. Ailədə, cəmiyyətdə əhalinin bir-birinə qarşı vəhşət və qorxusu təqvasızlığın acı məhsuludur. İnsan həyatının bütün sahələrində müşahidə olunan bir çox uğursuzluqlar məhz təqvasızlığın nəticəsindədir.
    Həqiqətən, qadın və kişilərə sağlam ailə təşkil etmək üçün təqva kəsb etmək, həmçinin öz övladlarının tərbiyəsində təqva üçün böyük yer ayırmaq və öncədən bu ilahi vəzifə üçün zəmin yaratmaq zəruridir.
    Çox yaxşı olardı ki, təqva mövzusunda onun mənfəətləri haqqında danışan Quran ayələrinə, rəvayətlərə diqqət yetirib onları dəyərləndirək. Əgər bütün qızlarımız, oğlanlarımız təqva libası ilə bəzənsələr, necə də saf və sağlam bir ailə və cəmiyyət yaranar.
    TƏQVA VƏ ONUN DƏYƏRLİ QİSMLƏRİ
    Ayıq və sayıq olanlar, Quran dili ilə desək «bəsirət əhli», yəni ruhi və mənəvi səfərləri başa vuranlar təqvanı üç qismə bölürlər: xassul-xas (ən xüsusi) təqva, xas (xüsusi) təqva, amm (ümumi) təqva.
    Həzrət Sadiq (ə) çox mühüm bir rəvayətdə bu üç qismi açıqlayaraq buyurur: «İlk qism «Billah fillah» təqvasıdır ki, halalı belə tərk etməkdən ibarətdir. Bu qism (yuxarıda qeyd etdiyimiz) xassül-xas təqvasıdır.
    İkinci qism «Minəllah» təqvasıdır. Bütün şübhələri dəf etməkdən ibarətdir. Bu (yuxarıda qeyd etdiyimiz) xas təqvasıdır.
    Üçüncü qism qorxudan yaranan təqvadır (cəhənnəm əzabı qorxusundan yaranan təqva). Bu, bütün günahları və haramları tərk etməkdən ibarətdir. Sözügedən təqvanın qismi yuxarıda qeyd etdiyimiz amm təqvasıdır.("Əl-Məvaziul-əbədiyyə" səh.80)
    Əlbəttə, imam Sadiqin (ə) buyruğundakı halalı tərk etməyin mənası budur ki, bu təqva sahibləri bir çox halal işlərin ardınca getmirlər. Çünki ona ehtiyac duymur və ehtiyacları olan halallardan da qənaətlə bəhrələnirlər.
    Qənaət etməyi hamı bacara bilər. Əgər bunu bacarmadığını iddia edən bir şəxs olarsa, heç bir şəxs ona inanmaz.
    Halala qənaət, maddiyyatı məhdudlaşdırmaq, villalardan, malikanələrdən, qiymətli miniklərdən, bahalı geyimlərdən və rəngarəng süfrələr açmaqdan çəkinmək əxlaqi və bəyənilmiş işlərdən, ilahi təqvanın yaradılması üçün mühüm olan amillərdəndir.
    HACI SƏBZİVARİ VƏ QƏNAƏT
    1362-ci ildə təbliğ məqsədi ilə Səbzivar şəhərinə ketmişdim. Orada böyük həkim və dahi arif Hacı Molla Hadi Səbzivari haqqında maraqlandım. Yerli əhali bu şəhərdə onun bir nəvəsinin yaşadığını, hikmət, fəlsəfə və Quran təfsiri elmləri haqqında dərin biliyə malik olduğunu, camaat namazı qıldığı məsciddə bütün Quranı iki dəfə təfsir etdiyini dedilər. Onun görüşünə getdim. Yaşayışı, həyat tərzi, davranışı Hacının pak həyatından xəbər verirdi. Möhtərəm babasının həyat tərzi ilə maraqlandım. Çox maraqlı hadisələr danışdı. O deyirdi ki, Hacı ölkənin bütün elmi, siyasi şəxsiyyətlərinin diqqət mərkəzində idi. Müxtəlif şəhərlərdən, hətta bəzi ucqar yerlərdən elmi məsələlərin həlli üçün onun yanına gəlirdilər. Bütün bunlara baxmayaraq, həyat tərzi, yemək və s. bu kimi məsələlərdə son dərəcə qənaətli idi.
    Bəzən aldığı bir paltarı təmizliyə riayət edərək 10 il geyinirdi. O, paltarın cırıqlarını yamamaqdan utanmırdı. Çünki bu, ənbiya və övliyaların getdiyi yoldur.
    İSRAF
    İsraf Haqqın nəzərində şeytani, bəyənilməz, həvayi-nəfs və heyvani istəklərə müvafiq olan bir işdir. Çox yaxşı olar ki, insan həyatın bütün sahələrində normal həddə, xüsusilə qənaətə riayət etsin. Çünki qənaət rahatlığın açarı, azadlığın təməli, iztirab və pərişanlığın dərmanıdır.
    İnsanın ehtiyacı özünə münasib olan minik, geyim və qida ilə ödənir.
    Ailə həyatında bəhs, artıq xərc, dəb üçün alınan ləvazimat və bu kimi şeylərdən uzaq düşmək zəruridir.
    Qərbin qiyafə və zahiri görünüşü bizim örnək və idealımıza çevrilməməlidir. Onlar saysız-hesabsız qüsurlara malikdirlər. Sənət və texnikanın inkişafı «bizdə nə deyirlər, nə yazırlar düzdür»-deyə, yanlış fikir yaratmasın.
    Müqəddəs İslam dinində mühüm olan şey ruhun, cismin, şəhərin, kəndin və küçənin saflıq və təmizliyidir. Bu mədəniyyətdə daha çox diqqət olunan şey maddi, mənəvi və əxlaqi məsələlər, fərdi və ictimai imandır. Belə ki, iman həm dünyada və həm də axirətdə insanın xeyrinədir.
    İsraf, ağır xərclərə düşmək, zahiri görkəmi bəzəmək ‒ hətta müsəlmanların ibadət etdikləri məkan olan məscid tikintisində belə ‒ bu pak mədəniyyət tərəfindən məzəmmət olunur.
    Məscidlər və evlər batin baxımından son mənəvi həddə, zahiri baxımdan isə sadə və bəzək-düzəksiz olmalıdır ki, həva-həvəs qəlbləri aldatmasın və ruhlar Allah-təaladan uzaqlaşmasın.
    İnsan sadə libas almalı, lakin geyim qaydalarına diqqət etməlidir. Ehtiyacı olduğu qədər qida hazırlamalı, lakin yemək qaydalarına riayət etməlidir. Özünə münasib minik almalı, lakin sürücülük qayda-qanunlarına tabe olmalıdır. Həyat sürmək üçün yaxşı evi olmalıdır, lakin bu ev onun ruhunu əsir etməməlidir. Bütün bunlar təqvanın və Haqqa diqqətin məhsuludur.
    Bu həmin yəhudi və məsihilərin həyat tərzidir ki, ev və ev əşyaları, minik, geyim, yemək və zahiri bəzək baxımından israf uçurumuna yuvarlanıblar. Onlar kilsə və məbədləri milyonlarla qiymətə başa gələn zinət əşyaları, heykəllər və daş-qaşlarla bəzəmişlər. Məsihi və yəhudi ruhaniləri, hətta məsihilərin dini lideri olan papa o qədər israf və boş xərclərə yol verir ki, insan təəccüb etməyə bilmir. Misal olaraq qeyd etmək lazımdır ki, papanın yalnız xüsusi papaq və geyimini satsalar, dünyada yaşayan milyonlarla acı doyurub, aclıqdan xilas etmək olar.
    Sərvət toplamaq, sələmçilik, günün günortaçağı baş verən böyük miqyaslı oğruluqlar və digər bu kimi rüsvayçılıqlar Allah düşmənlərinə məxsusdur. Haqqın dostları özlərini onun istəkləri ilə uyğunlaşdırmalı, israf və lazımsız xərclərdən qorunmalıdırlar.
    Bütün bunlar təqva sayəsində müyəssərdir. Təqva ilə zinətlənmiş ev, təqvalı qadın və kişi ilahi xəzinəyə malikdirlər. Onların həyatı başdan-başa səmimiyyət, əmniyyət, insaf, rifah və bu kimi insanın rahat yaşaması üçün zəruri olan səciyyəvi xüsusiyyətlərlə zəngindir.
    Ev və məbəd insanın aramlıq, əmniyyət hiss etdiyi məkan və öz məşuqu olan Haqqın tərəfinə pərvazlanmaq üçün bir vasitə olmalıdır.
    Bir sözlə, ailənin təməlini təqva, qənaət, Tanrıya və qiyamətə diqqət yetirmək əsasında qurmaq mümkündür. Belə ki, axirətin abadlığı və Haqqın razılığının cəlbi üçün bir vasitəyə çevrilsin.
    Bu gün də təqva və qənaət yolu ilə az gəlirlə yaşamaq mümkündür. Əlbəttə, bu yolda hər hansısa bir problem meydana gələrsə və mömin şəxs az gəlirlə bu problemin qarşısını ala bilməzsə, digər möminlərin vaxtı itirmədən öz din qardaşlarının yardımına tələsmələri, onu bu problemin, çətinliyin çəngindən xilas etmələri vacibdir.
    BİR-BİRİNİZİ TƏQVALI OLMAĞA ÇAĞIRIN
    Bütün insanların təqvanın ilk iki qisminə ‒ xassül-xas və xass təqvasına riayət etmələrinin olduqca çətin olduğunu nəzərə alaraq, bütün kişi və qadınları bu iki qism təqvaya dəvət etməkdən çəkinin. Çünki bu iki qism Peyğəmbərə (s), imamlara (ə) və Allahın xüsusi övliyalarına məxsusdur. Lakin bütün qadın və kişilərin, amm təqvaya riayət etmələri, yəni mal, şəhvət və əxlaqa aid haramlardan çəkinmələri mümkündür.
    Bu səbəbdən xalq bir-birini yumşaq dil ilə, xoş əxlaqla təqvalı olmağa səsləməli və biri digərini bütün haramları tərk etməyə təşviq etməlidir. Belə ki, təqva öz ilahi süfrəsini geniş həyat meydanında açmalı, hamı, xüsusilə də ailə və cəmiyyət onun mənfəətlərindən lazımınca bəhrələnməlidirlər.
    Bütün xalq, xüsusilə də qadın və kişiyə hər bir sahədə təqva ilə zinətlənib, onu tərbiyə vasitəsi ilə öz övladlarına ötürmək ilahi bir vəzifədir.
    Haqq və həqiqət əhli başa düşür ki, uşaq ilahi əmanətdir. Onun qəlbi, ruhu, nəfsi, daxili paklıq nümunəsi hər bir aludəçilikdən uzaqdır. Uşağın hər bir yazı və təsvirdən uzaq bir tabloya bənzəyən pak qəlbi, istənilən yazı və təsviri qəbul etmək iqtidarındadır. Əgər valideynlər övladlarını evdə yaxşı danışmağa, xoş rəftara və bu kimi əxlaqi keyfiyyətlərə əməl etməyə adət etdirsələr, həqiqətlərin təlim yolunu onların üzünə açsalar, uşaqlar dünya və axirət səadətinə nail olarlar. Valideynləri öz övladlarının belə bir həqiqətə nail olmasına səbəb olduqları üçün onun bütün savabında şərikdirlər. Bu mənada uşağın müəllimləri də ‒ ki, onun belə ədəbli olmasının başlıca amilidirlər ‒ onunla bu savabda şərikdirlər.
    Lakin (yuxarıda qeyd olunanların əksinə olaraq) valideynlər təqvasızlıq, aludəçilik vasitəsi ilə şeytani rəsmləri onun pak qəlbində təsvir etsələr və uşaq onlardan əxlaqsızlıq və bu kimi digər keyfiyyətlər əxz edib, sanki heyvanmış kimi yalnız qarnının və şəhvətinin quluna çevrilsə, bu yolla bədbəxt və həlak olar. Şübhəsiz ki, onun bütün günahı, babalı valideynlərinin və ya müəllimlərinin boynundadır.
    «Özünüzü və əhli-əyalınızı oddan qoruyun»("Təhrim" 6)
    Valideynlər uşağın yanan təndirə, manqala, qaza düşməsinə mane olduqları, onu hər hansısa bir təhlükəyə yuvarlanmaqdan qoruduqları kimi, ilk növbədə, qiyamətdə təqvasızlığın, pis əxlaqın, imansızlıq və qeyri-saleh əməllərin nəticəsi olan atəşdən də qorumalıdırlar. Övladı sabahın əzabından qorumağın yolu ilk növbədə valideynlərin təqvalı olması, sonrakı mərhələdə isə bu təqvanın tərbiyə vasitəsi ilə uşaqlara ötürülməsidir. Valideynlər öz uşaqlarının tərbiyəsində çox səy göstərməli və onlara ən çox can yandıran şəxs olmalıdırlar. Onlar öz vücudlarını təqva, iman və saleh əməllə zinətləndirməli, sonra isə uşağın tərbiyəsinə, saflaşdırılmasına çalışmalıdırlar. Əxlaqi sifətləri övladlarına təlim edərək, onu pis dostlardan və pis müəllimdən qorumağa cəhd etməlidirlər.
    Valideynlər övladının həyat amalının həddən artıq zinətlənməsinə, israf, bəzək-düzək və var-dövlətə çevrilməməsinə səy göstərməlidirlər. Əks təqdirdə, həmin uşaq sabahın tamahkar, həris, qarətçi və özbaşına bir ünsürünə çevriləcək. Başqa sözlə desək, cəmiyyət binası təqvasız insanla, puç ideyalar üzərində qurularsa, bu bina öz başına uçulacaq və o cəmiyyətin həyatı hamı üçün dözülməz bir şəkil alacaq.
    Lakin hər bir ailənin təməli təqva olar, qadın və kişi pərhizkarlıqla zinətlənər və valideynlər təqvalı uşaq tərbiyə edərlərsə, bu zaman cəmiyyətin islah əməl müəssisələrinə, məmur çoxluğuna, bir çox məhkəmə və mühakimə orqanlarına ehtiyacı olmayacaqdır. Belə bir şəraitdə dövlətin oğurluğa, pozğunluğa, qarətçiliyə qarşı xərclədiyi ağır vəsait, millətin və əhalinin rifahı yolunda istifadə olunacaqdır.
    TƏQVA ƏHLİNİN ƏLAMƏTLƏRİ
    Dinin elmi şəxsiyyətləri Qurandan və rəvayətlərdən istifadə edərək, aşağıdakı xüsusiyyətləri təqva əhlinin nişanələrindən hesab etmişlər: İnsanın fərdi davranışı, əxlaqı, ticarət, ailə və cəmiyyətlə qurduğu əlaqələri tənzimləyəcək qədərincə şəri elmlərlə tanış olmaq; Səhiyyə, qidalanma qaydalarına riayət etməklə öz sağlamlığını qorumaq; Həyati məsələlərdə fərasətli və diqqətli, həyatın bütün sahələrində sədaqətli olmaq; Nəfsin saflığını qorumaq, danışıqda sədaqət, əxlaqi keyfiyyətlərlə zinətlənmək, rəzil sifətlərdən pak olmaq, riya və ikiüzlülükdən çəkinmək, yaşayışda lazımsız maddi ləvazimata nifrət bəsləmək, hiylə və xəyanətdən uzaq olmaq, elm və fəzilət əhlinə qiymət vermək, şəri vəzifələri ‒ vacibat və müstəhəbbatı həyata keçirmək, insanı Allahın dini, halal və haramı ilə tanış edən elm adamlarına ki, insanın inkişaf və tərəqqisinin qarantıdırlar, üz tutmaq və s.
    İmam Sadiq (ə) bu həqiqətə, yəni din aliminə üz tutmağa toxunaraq buyurur: «Çox yalan danışan insanın xüsusiyyəti budur ki, göydən və yerdən xəbər verir, lakin Allahın halal və haramı haqqında bir şey soruşsan, cavab verə bilmir».("Kafi" c.2, səh.340, "Məhəccətül-bəyza" c.5, səh.140)
    Sadalananlardan əlavə, müxtəlif hadisələr üz verdikdə səbir etmək, bütün sahələrdə İslamın qoyduğu yolla getmək, daim təfəkkür və zikrlə məşğul olmaq, niyyətdə ixlaslı olmaq, nəfsi saf saxlamaq və bu yolu keçməklə «yəqin elmi»nə, yəqin elmindən də «eynül-yəqin»ə nail olmaq kimi xüsusiyyətlər də təqva əhlinin nişanələrindəndir.
    TƏQVALI QADIN VƏ KİŞİ
    Ailə başçısı olan təqvalı kişi ailəsinin xərcini yalnız halal yolla təmin edir, halal maldan qeyrisini qəbul etmir. O, halal yolla pul qazanmaqla, onunla əlaqəli olan şəxslərin hüququnu qoruyur. Başqa sözlə desək, onun evdən xaricdə də heç bir Allah bəndəsinə ziyanı toxunmur. O, ilahi təqva sayəsində haram ətrafına dolanmır, nəfs saflığı və qənaət xəzinəsini əldən vermir.
    Təqvalı ailə başçısı iş vaxtını sona yetirdikdən sonra evə gəldikdə, bütün yorğunluq və əzginliyini evə daxil olmazdan öncə kənara qoyub, tam şən və gülər üzlə evə daxil olur. Xanımına baxaraq, aşiqanə təbəssüm edir. Onun gün ərzində evin təmizliyində, biş-düş etdikdə, uşaqlarını saxladıqda çəkdiyi zəhmətləri dəyərləndirir. Onunla və uşaqları ilə olduqca səmimi və mehriban davranır. Hər birinə lazımi hörməti göstərir.
    Təqvalı ailə başçısı ailə üzvlərinin dindən və dindarlıqdan qafil olmamaları üçün daim onlara Allahın halal və haramını, pislik və yaxşılıqları xatırladır. Bütün ömrünü və vaxtını evdən xaricdəkilərə sərf etmir, öz gülüş və təbəssümlərini yalnız dostları üçün saxlamır, məscidə getməkdə, məzhəbi məclislərdə iştirak etməkdə ifrat etmir. O, başa düşür ki, İslam bütün işlərdə, hətta ibadətdə belə normal, orta səviyyəyə riayət etməyi lazım bilmişdir. Dostlarla görüşmək, məclislərdə iştirak etmək bəhanəsi ilə ailə üzvlərinin ‒ həyat yoldaşının və uşaqlarının hüquqlarını tapdamır.
    Söhbətimizin bu yerində İslam göstərişləri əsasında məscid və digər bu kimi ictimai yerlərdə çalışan şəxslərə tövsiyə edirəm: məscid və digər məkanlarda təşkil olunan iclaslarda camaat namazı qılıb bir neçə dəqiqə İslam maarifi, əhkamı, Əhli-beyt (ə) müsibəti zikr etməklə kifayətlənin. Bu, Peyğəmbər (s) və imamların (ə) üslubudur. Onlar az vaxtla, nitqlə böyük insanlar tərbiyə etmişlər.
    İbadətdə, xüsusilə də müstəhəb ibadətlərdə ifrata varmaq, məclisləri uzatmaq dinləyicini yorur və tədricən onun psixologiyasında məzhəbi proqramlara qarşı nifrət oyadır. Bəzən müşahidə olunan belə hallar məscid və heyətlərə, xalqa, xüsusilə də tutumu az olan insanlara ziyandan başqa bir şey bəxş etmir.
    Hər halda, təqvalı ailə başçısı həyatın bütün sahələrində lazımi ədəb qaydalarına riayət edir və bu yolla öz ailəsinin təməlini möhkəmlədərək, həyat yoldaşının və övladlarının məhəbbətini, sevgisini qazanır.
    Təqvalı qadın da öz növbəsində iffət, ismət və paklığını hifz edir. Ev işlərini böyük maraqla görür. Öz həyat yoldaşının iş nəticəsində yaranmış yorğunluğunu aradan qaldırmaq üçün bütün mümkün vasitələrdən istifadə edir. Övladlarına yaxşı baxır. Həyat yoldaşı və övladları ilə İslamın əxlaqi dəyərləri əsasında davranır. İbadətini unutmur. Evini eşq, məhəbbət, səmimiyyət yuvasına çevirir.
    Təqvalı qadın ilahi prinsiplər əsasında həyat yoldaşına tabe olur. Onun bütün haqlı tələblərinə müsbət cavab verir. Həyat yoldaşının qohumları ilə mehriban, səmimi davranır. Yoldaşı işdən qayıdarkən ona xoş üz göstərir, işə gedərkən xoş üzlə yola salır və ondan halal ruzi qazanmasını xahiş edib, az olsa belə halal ruzi ilə kifayətlənəcəyini ona çatdırır. O, öz ərinə daim xatırladır: «Heç zaman ailə-uşağının var-dövləti bəhanəsi ilə Allah qanunları çərçivəsindən çıxıb, həyatımızı harama aludə etmə».
    Təqvalı qadın digərləri ilə bəhs etməkdən çəkinir. Həyat yoldaşını, «qohumlarla eyni səviyyədə yaşamalıyıq»-deyə, çətinliyə salmır.
    Belə qadın və kişi Allahın razılığını cəlb etmiş, xeyir mənbəyi və ilahi insanın bariz nümunəsidir. Onların sayəsində Allahın istədiyi ailə təşkil tapır və belə bir ailədə Allah bəyənən uşaqlar tərbiyə olunur.
    Bir sözlə, qadın və kişi ailə həyatının bütün sahələrində İslam maarifi, ilahi göstərişlər əsasında övliyalar kimi bir-birlərini başa düşməlidirlər.
    NÜMUNƏ KƏSBÇİ
    Anamın atası deyirdi: «Bir şəhərdən digər şəhərə atla, ulaqla səfər edildiyi dövrlərdə dostlarımla birgə İsfahanın Xansar vilayətindən imam Rzanı (ə) ziyarət etməyə getdik. Mən dostlarım arasında lazımi şeylər almaq işinə baxırdım. Daməğan şəhərində sübh vaxtı bir mağazaya daxil oldum. Lazım olan malı istədim. Dükanın sakibi məni mağazanın daxilinə dəvət etdi. Ziyarətə getdiyimə görə mənə xidmət göstərməyə başladı. Bu vaxt bir şəxs nə isə almaq üçün ona müraciət etdi. Çox alver edəcəkdi. O, «Zəhmət olmasa, qarşıdakı dükandan alın»-deyə cavab verdi. Mən «Müştəri istəyən maldan varınız idi. Nə üçün satmadınız?»-deyə soruşdum. O dedi: «Sübhçağı qarşıdakı mağazanın sahibini qəmgin gördüm. Səbəbini soruşduqda, «Borcum var, bu gün ödəməliyəm. Lakin dünəndən bu günə qədər kifayət qədər alver etməmişəm»-deyə cavab verdi. Mən onun qəm-qüssəsinə dözə bilmərəm. Müştərini onun dükanına göndərdim ki, o borcdan xilas olsun. Axı mömin bir-birini başa düşməlidir».
    Bəli, hamımız bütün işlərdə bir-birimizi başa düşməliyik. Xüsusilə də, ər və arvad bir-birlərini başa düşməlidirlər ki, onların ailələri ilahi qanunlar əsasında bərpa olunsun və bu ailənin məhsulu mədəni, əxlaqlı övladlar olsun.
    Ailə başçılarına tövsiyə olunur ki, xüsusilə sübh namazı vaxtı evlərini Quran qiraəti ilə ətirləndirsinlər. Çünki Quranın gözəl, nurani sədası onların həyat yoldaşı və övladlarını nəvaziş edir. İbadəti, Quranı onlara xatırladır və onları xeyir, təqva və kəramət mənbəyi olan bir insan şəklinə salır.
    Category: İslamda ailə 1 | Views: 856 | Added by: Islam_Kitabxanasi | Rating: 0.0/0
    Total comments: 0
    Only registered users can add comments.
    [ Registration | Login ]

    Quranda axtar
    Quran,Hədis,İslam təlimləri, Fiqh
    Quran
    İstifadəçi girişi
    Login:
    Password:
    Kitabxana əxlaq
    Etiqat, Tarix, Fəlsəfə, Dini yaradıcılıq
    Dost saytlar
  • İslamQadını
  • Günahkar-Bəndə
  • Kitablar yüklə
  • Bölmələr
    Tarix [535]
    Etiqat [869]
    Fəlsəfə [4]
    Dini yaradıcılıq [40]
    Bölmələr
    Quran [585]
    Hədis [253]
    İslam təlimləri [24]
    Fiqh [219]
    Azan vaxtları [1]
    Dua [26]
    Din [13]
    Namaz [10]
    Kateqoriyalar
    Zərif nöqtələr [5]
    Böyük rəhbər ayətullah Xameneinin həyatından əhvalatlar [16]
    Həyat dərsi [5]
    İslam dünyagörüşü - Cəmiyyət və tarix [16]
    İnsan və mənəviyyat [10]
    İmam Hüseynin (ə) əxlaqi görüşləri [0]
    Xəbərdarlıq [3]
    “Miratur-rəşad” (hidayət güzgüsü) [15]
    İslamda ailə 2 [16]
    İslamda ailə 1 [16]
    Fəsad sərçeşməsi (Şeytan tələsi) [6]
    İslamda Əxlaq 2 [20]
    İslamda Əxlaq 1 [26]
    İmam Sadiqin (ə) bəyani ilə yaranışın sirləri [8]
    Siddiqeyi-Tahirə (ə) 2 [13]
    Siddiqeyi-Tahirə (ə) 1 [12]
    Ailə səadətinə necə nail olaq? [18]
    Kumeyl duasının şərhi 2 [13]
    Kumeyl duasının şərhi 1 [12]
    Minacatın əzəməti [13]
    Ey ata, ey ana, biz müttəhimik [5]
    Qadın - Fatimə Fatimədir [14]
    Nəsihətlər [26]
    İslam dünyagörüşü - Əbədi həyat [5]
    Din təlimləri 2-ci cild (Uşaqlar və yeniyetmələr üçün dərslik) [30]
    Din təlimləri 1-ci cild (Uşaqlar və yeniyetmələr üçün dərslik) [31]
    İslam dünyagörüşü - İnsan Quranda [5]
    İnsanı tanımaq [21]
    Axirət azuqəsi 2-ci cild (Peyğəmbərin (s) Əbuzərə nəsihətləri) [24]
    Axirət azuqəsi 1-ci cild (Peyğəmbərin (s) Əbuzərə nəsihətləri) [19]
    Ariflərdən [9]
    İslam dunyagörüşü İnsan və iman [6]
    Əxlaqi və psixoloji çatışmazlıqların araşdırılması [19]
    İslam və qərb mədəniyyəti [15]
    Əbədi öyüd (ikinci cild) [22]
    Əbədi öyüd (birinci cild) [23]
    İlahi nəsihətlər [15]
    Gəncliyin yeddi səması (zəruri dini biliklər) [9]
    İslamda nümunəvi qadınlar – Fatimə (ə) [149]
    Günahşünaslıq [19]
    Nəfsin saflaşdırılması [24]
    İslamda qəhrəman qadınlar [20]
    Kəramət sahibləri [13]
    Kamil insan [30]
    Şəhadət yatağında Mövlanın (ə) öyüdü [17]
    Rəbbin dərgahında [22]
    İmam Hüseynin (ə) əxlaqi görüşləri [11]
    İbrət güzgüsü [14]
    İmam Zamanla görüşənlər [15]
    Allaha doğru [33]
    Allahın elçisi [20]
    Sadiq yol axtaranlar üçün imam Sadiqin (ə) nəsihətləri [29]
    Məhəbbət iksiri [26]
    Hicab [14]
    Kaş valideynlərim biləydi! [14]
    Ayətullahül-üzma Behcətin həyatı [14]
    Nəfsi saflaşdırmadan qabaq özünütanıma [4]
    Övsafül-Əşraf [7]
    Gənc ailələr üçün göstərişlər [6]
    Əxlaq elmində 50 dərs [51]
    İslamda övlad [1]
    Islamda evlənmə və ailə hüququ-2 [11]
    Islamda evlənmə və ailə hüququ-1 [13]
    Rəsmlərimiz
    Copyright MyCorp © 2024