Mən cümə gününün hadisəsini unutmaram. O, çox əzəmətlə, nurla və müqavimətlə keçdi; belə təmkinlə gələn səslərlə və atəş səsi ilə. Mən baxırdım, xüsusən, baxırdım camaat nə vəziyyətdədir. Gördüm ki, bir nəfərdə belə süstlük yaranmayıb və o zaman cümə imamı (Ayətullah Xamenei) o qədər uca səslə danışırdı, camaat elə dinləyirdi... Onlar şüar səsləndirirdilər ki, biz şəhadət üçün gəlmişik!

İmam Xomeyni

Müharibə zamanı Ayətullah Xamenei prezidentlik vəzifəsini yerinə yetirməklə yanaşı, həm də Tehranın cümə imamı idi. Bir gün o, cümə namazı xütbələrini söyləyərkən, düşmənlər qabaqcadan hazırladıqları bombanı partlatdılar. Partlayışdan dərhal sonra o, əlini yuxarı qaldırdı və xütbələri davam etdirdi. Onun təmkinliliyi və sakitliyi göstərirdi ki, bu hadisə ağanın uca və yüksək əhval-ruhiyyəsini sındırmaqda heç bir təsirə malik deyil. Camaat da mətanət və vüqarla dərhal cümə namazının nizam-intizamını bərpa etdilər. Onun cümə namazı və xütbələri davam etdirildi, elə bir heç bir hadisə baş verməyib. Halbuki orada çoxlu insan şəhid edilmişdi, bədənləri parçalanmışdı. Camaat onların tikə-tikə olmuş bədənlərinə baxırdılar. O səhnə İslam inqilabının unudulmaz səhnələrindəndir.

Höccətül-İslam Məhəmmədi İraqi

Əzəmətli Rəhbər İslam hərəkatını müdafiə məqsədilə inqilabın ilk çağlarından qamçı zərbələrinə dözmüşdür. O, İslam inqilabının bütün mərhələlərində iştirak etmişdir. Bu gün bəzi vəzifələrdə çalışan cavan tələbələrin çoxu Ayətullah Xameneidən inqilab və onun məfhumlarını öyrənmişlər. İnqilab dövründə onlar Ayətullah Xameneiyə görə ümidvar idilər. Böyük Rəhbər hərəkatın bütün dövrlərində möhkəm və sarsılmaz irəliləyir, hətta bir an da İslam inqilabına şübhə etmirdi və həmişə xəttin önündə idi. Belə bir insan məntiq, ağıl və şəriət baxımından, rəhbərlik məsələsində bu şərtlərə malik olmayanlardan öndədir.

Ayətullah Haşimi Rəfsəncani

Mən 18-ci kamerada, cənab Xamenei isə 20-ci kamerada idi. Həbsdə xəbərlərimizi bir-birimizlə bölüşürdük. SAVAK işçiləri cənab Xameneinin saqqalını qırxmışdılar ki, təhqir üçün sillə vursunlar. Bu hərəkət onun muqavimətçi ruhiyyəsini bir zərrə də sarsıtmadı, o, çox möhkəm və müqavimətlə dustaq paltarını başına dolayır və həbsxanada get-gəl edirdi. Bir gün onu həbsxananın həyətində gördüm. Çox şad idi, sevinirdi, bu sevinc onun yüksək əhval-ruhiyyəsini göstərirdi.

Şəhid Məhəmmədəli Rəcai

Böyük Rəhbər, Şəhid Haşiminijad və mən inqilabdan qabaqkı illərdə tağutla mübarizəylə məşğul idik, birgə məclislər keçirir və mübarizə məsələlərini və çıxışları proqramlaşdırırdıq. İşimiz təşkilatçılıq idi. Bizim qarşılıqlı həmkarlığımız və əməkdaşlığımız var idi.

Böyük Rəhbər siyasi mübarizə proqramlarında əməkdaşlığa və bir-biri ilə iş və söz birliyinə inanırdı. Təbii ki, iş də daha artıq sürətlə irəliləyirdi. Biz o məclislərdə əhd bağlamışdıq ki, hər birimiz digərinin şəxsiyyətini öz şəxsiyyəti, öz şəxiyyətini digərinin şəxsiyyəti bilsin. Biz bu qədər bir-birimizə etimad göstərirdik və bir-birimizin məqamını qoruyurduq. Heç zaman bir-birimizə qarşı bədbin olmamışıq, biri olmayanda o biri onu müdafiə edib. Biz o zaman Böyük Rəhbəri tanıdıq. Misli az olan bir şəxsiyyət idi. Bu gün də həmin səmimiliklə və mənəviyyatla quruluşun rəhbəri vəzifəsini icra edir.

Ayətullah Vaiz Təbəsi

Böyük Rəhbər İslama xəyanət edənləri ifşa etməyə çalışır və bu işi özünə vəzifə bilirdi. O, bu ifşa üçün heç bir şeydən qorxmurdu. 1969-cu ilin səfər ayının axırlarında Qorqan şəhərinin Gülşən məscidində etdiyi çıxışlarda o, saray alimlərinin xəyanəti haqqında danışır və buyururdu: "Alimlər Peyğəmbərin əmanətdar şəxsləridir, amma dünyaya girməyənə qədər. Dünya yaxınlaşdıqda da, ona yaxınlaşmamaq lazımdır. Sonra nümunə üçün bir neçə saray aliminin adını çəkir və onları xalq yanında ifşa edirdi. Bu şücaətli ifşaetmə onun minbərə çıxmasının və çıxış etməsinin qadağan olunması ilə nəticələndi, amma yenə də onun qarşısını ala bilmədi. O, Qorqanda ifşanın mümkün olmadığını gördükdə, mənim yanıma gəldi. O mənim tələbələr yanındakı "Saray alimlərinin ifşası” mövzusundakı çıxışımı eşitmişdi. O, Qorqan şəhərinin Sepehr mədrəsəsində minbərinin qadağan olunması xəbərini verdi və mənə buyurdu: "Mən sizi bu çıxışları davam etdirmək üçün təqdim edirəm. Siz bu gündən mənim yerimə minbərə gedin və söhbətləri davam etdirin”. Sonra buyurdu: "Biz gərək saray alimlərininin minbərə çıxmasına və xalqı yoldan azdırmalarına imkan verməyək”.

Höccətül-İslam Seyid Əhməd Nəqibpur

1968-ci ildə ildə Firdövsdə zəlzələ baş verərkən Ayətullah Xamenei ilə tanış oldum. Ağanın səmimi və isti rəftarı, təbliğinin gücü və gözəl nitqi məni valeh etdi. Mən həmin ildə mübarək ramazan ayınının təbliği üçün onu Rəfsəncan şəhərinə dəvət etdim. Allah ayında Allah-Taalanın lütfü ilə Ayətullah Xamenei bizim qonağımız oldu. Onun dövrün vəziyyəti haqqındakı ətraflı məlumatı və şücaəti sözlərinə coşqunluq da bağışlamışdı. Buna görə də, neçə gündən bir polis və SAVAK işçiləri ona əziyyət verir, qayğıkeş və ifşaedici sözlərini deməyə mane olurdular. Lakin onların hədələri heç zaman Böyük Rəhbərin əhval-ruhuiyyəsinə təsir etmədi və o, özünün cəsarətli çıxışlarını davam etdirdi, mübarək ramazan ayında Pəhləvi ailəsinin pərdəarxası məsələrindən çoxunu ifşa etdirdi.

Höccətül-İslam Hacı Şeyx Abbas Purməhəmmədi

Böyük Rəhbərin çıxışları və cümə namazındakı çıxışları çox məzmunlu, faydalı və dərin elmi, əxlaqi və siyasi dərslərə malikdir. Onun inqilabdan öncəki kəskin və inqilabçı çıxışları rejim əleyhinə vulkana və zalımların yuxusunun kabusuna çevrilmişdi.

Onun əzəmətli mərdliyi və misilsiz şücaəti indiki çıxışlarında da aşkar görünür, İslam inqilabı və tağut rejiminin devrilməsi yolundakı parlaq keçmişinin göstərir. Onun hökumət və fəqih vilayəti haqqındakı sözləri insana həzrət İmam Xomeyninin Nəcəfdə dediyi xaric (ali ixtisas) dərsini xatırladır. Elə bil, həmin dərslər bu gün Əzəmətli Rəhbərin səlis nitqi ilə camaata çatdırılır.

1977-ci ildə həzrət Ayətullah Xamenei müqəddəs Məşhəddə idi. Həmin il İslam inqilabının şah əleyhinə qarşı hərəkatı gücləndi. O, uyğun hərəkatda mitinqlərin və çıxışların əsas təşkilatçısı hesab olunurdu. Şah rejimi Böyük Rəhbəri tutub İranşəhrə sürgün etdi.

Mən 1978-ci ildə İranşəhrə gedib onu ziyarət etdim. Onun evində nisbətən böyük bir otaq var idi, bölgələrdən görüşünə gələn cavanlar və tələbələr orada qalırdılar. Görüşlər siyasi məclisə çevrilirdi. Hərə bir tərəfdən sual verir və Əzəmətli Rəhbər heç nəyi nəzərə almadan, iclasda iştirak edən SAVAK casuslarını görmürmüş kimi siyasi məsələləri çox qətiyyətlə və aydın şəkildə bəyan edirdi. Mən o gün bu böyük şəxsiyyətin şücaətinə və qorxmazlığına mat qaldım və o məclisdən elə əhval-ruhiyyə ilə çıxdım ki, onu və Böyük Rəhbərin həqiqətləri deməkdə qeyri-adi şücaətini unutmayacağam.

Höccətül-İslam Məhəmməd Məhəmmədi İştihardi

Böyük Rəhbər İslam inqilabının qələbəsindən öncəki mübariz və inqilabçı ruhanilərərdən idi. Onun həyatının bir hissəsi hövzə işlərinin, tədris və təhsilin yanında şah rejimi ilə mübarizədə keçmişdir. O bu yolda həbsdən və sürgündən qorxmurdu, dəfələrlə tutulmuş və sürgün edilmişdir.

Onun sürgün edildiyi yerlərdən biri İranşəhr rayonu idi. Ağa sürgündə də sakit dayanmır və mübarizəsini davam etdirirdi. İmamın rəşadətli oğlu Hacıağa Mustafanın qırxından sonra o, çox mühüm bir ideyaya imza atdı. O, İranşəhrdə sürgündə olan bir neçə nəfərlə birgə, təqlid mərcələrinə bir məktub ünvanladı. Orada İmamın rəhbərliyi qeyd olunmaqla yanaşı, şah rejiminin fəsadları ifşa olunurdu. Qərara alındı ki, bu məktublar ölkədə sürgündə olan digər alimlər tərəfindən də imza olunsun. Bu iş hərəkət rəhbərlərini bir-birindən uzaqlaşdırmaq istəyən düşmənin planını zərərsizləşdirməkdən əlavə, hökumətə göstərirdi ki, sürgün heç zaman onları mübarizədən saxlaya bilməz.

Mən Böyük Rəhbər tərəfindən məktubları sürgün bölgələrinə aparmağa seçildim. Alimlər onu imzamalı idilər və sonra Qumdakı qırx mərasimindən qabaq bütün ölkədə yaymalı idim. Bu yenilik cəmiyyətə çox böyük təsir bağışladı və düşmənə göstərdi ki, Böyük Rəhbər heç zaman sürgündən qorxmur və bütün hallarda öz vəzifəsini yerinə yetirir.

Höccətül-İslam İbrahim Razini