Müharibənin əvvəlində döyüşün ən həssas zamanı idi. Çoxlarının qələbəyə ümidi yox idi, müharibəyə və onun perspektivinə məyus yanaşırdılar. Digər tərəfdən, düşmən döyüş meydanlarında bəzi qələbələr əldə etmişdi, bizim bəzi səylərimiz isə məğlubiyyətə uğramışdı. Bu həssas məqamda Böyük Rəhbər cəbhəyə gəldi, döyüşçü qüvvələrə istiqamət verməklə və partizan qüvvələrini dəstəkləməklə onlara ruhiyyə və güc bağışladı.

Ozamankı prezident Bəni-Sədr və onun həmfikirləri Əndimeşk, Əhvaz, Xürrəmşəhr və Abadanı artıq əldənçıxmış hesab edirdilər. Onlar belə düşünürdülər ki, müdafiə qüvvələrini Zaqros və Xürrəmabad yüksəkliklərinə doğru geri çəkmək lazımdır. Bəni-Sədr deyirdi: "Bizim Abadanda, Xürrəmşəhr və Əhvazda qalmağımız intihar deməkdir. Qüvvələrimizin həmin yerlərdə qalması tələfatdan başqa heç bir şey verməyəcək”. Onların geri çəkilmək strategiyasının qarşısında Böyük Rəhbər və onun dostları irəliyə getmək və daha artıq canfəşanlıq göstərmək strategiyasına inanırdılar. O, heç zaman bu şəhərləri boşaltmağa razı deyldi. Bu səbəbdən, böyük şəhid Mustafa Çəmranla birgə təcavüzkar düşmən əleyhinə partizan əməliyyatları təşkil etdi, nəhayət Allahın köməyi bizə şamil oldu və irəliləmək strategiyası qələbəyə çatdı.

General Şüştəri

Ali Baş Komandanın siyasəti

1990-cı ildə Fars körfəzi müharibəsi böhranında Əzəmətli Rəhbər əmr etdi ki, cənubda və qərb bölgəsində hərbi qüvvələr artılırsın. Biz o zaman cənubda Həmid qarnizonu altında düşərgə salan qüvvələrdən idik. Bu hərəkət sözügedən fərmanın nəticəsi idi. Fərmanda belə deyilirdi: "Heç zaman heç bir kəsin bizim bir qarış belə torpaqlarımızın təcavüzünə razı olmaq olmaz”.

Ali Baş Komandanın bu qətiyyətli fərmanı bizi ən kiçik güzəşti belə qəbul etməməyə cürətləndirdi. Biz bütün qüvvələrimizi meydana gətirdik və düşmənlə ehtimal olunan müharibəyə hazırlaşdıq. Amerikalılar istəyirdilər ki, öz konqreslərində bir qərarın qəbul olunması ilə İran İslam Respublikasının ərazilərindən İraqa hücum etsinlər. Ali Baş Komandanın siyasəti və onun ardınca qərb və cənub bölgəsindəki qüvvələrin artırılması amerikalıları bu istəklərindən daşındırdı.

General Əli Fəzli

Böyük Rəhbərin prezidentlik dövründəki son xarici səfəri 1989-cu ildə Çinə idi. Mən o zaman İran İslam Respublikasının Çində səfiri idim. Səfər hazırlıqları başa çatdıqdan sonra bizə xəbər verdilər ki, Çinin rəhbəri ağır xəstələnib və Ayətullah Xamenei ilə görüşə bilməyəcək. Bu xəbəri son anlarda bizə verdilər. Böyük Rəhbər aeroportdan enəndə mən məsələni ona çatdırdım. O qərara aldı ki, tənzim olunmuş bir neçə görüşü ləğv etsin, çünki Çin rəhbəri ilə görüş çox əhəmiyyətli idi və mütləq baş tutmalı idi.

Həmin gün saat 18:00-da konqresdə bir müzakirə olmalı idi. Baş nazir cənab Li Pinq nazirlərlə birgə konqresə gəlmişdi. Müzakirə vaxtı yaxınlaşdıqda Ağa buyurdu ki, mən bu görüşə getmirəm. Səfir olduğumdan bu xəbər mənim üçün çox ağır bir xəbər idi. Nə baş verəcəyindən nigaran idim, ona dedim: "Bu hərəkət sizin bütün səfərinizə mənfi təsir göstərər və bəlkə də bizim ölkəmizin Çin kimi mühüm bir ölkə ilə əlaqələri dəyişilə bilər”. O buyurdu: "Mən bu qərarı qəbul etmişəm, məsələni onlara xəbər verin”. Bu haqda çinlilərə məlumat verdik, deyilmiş vaxt çatmışdı. Hamı müzakirəyə hazır idi, müxbirlər gəlmişdilər, amma iranlı heyətdən xəbər yox idi. Müxbirlər xəbər verdilər ki, İranla Çin arasında ciddi problem yaranıb. Bir müddət beləcə keçdi, saat 18:30 oldu. Bu zaman Çinin baş naziri Xalq Konqresindən Əzəmətli Rəhbərin iqamətgahına gəldi və uzaqdan uca səslə dedi: "Kiçik böyüyün görüşünə gəlib”. Sonra otağa daxil oldu, təxminən 15 dəqiqə söhbət etdilər. Cənab Li Pinq Ağaya dedi: "Mən sizin kimi bir şəxsiyyətə sonsuz ehtiram göstərməyi özümə vəzifə bilirəm. Çin rəhbərinin xəstəlik problemi ciddidir və həkimlər görüş üşün icazə vermirlər, amma buna baxmayaraq, mən məsələni araşdıraram və ümidvaram ki, problemi həll edək”.

Çin baş nazirinin verdiyi sözə görə, Ayətullah Xamenei iclasda iştirak etməyi qəbul etdi. O, bir saat təxirdən sonra konqresə gəldi və müzakirəyə başladı. Ertəsi gün çinlilər bildirdilər ki, Çin rəhbərinin halının yaxşı olmamasına baxmayaraq, İran rəhbəri 10 dəqiqə onunla görüşə bilər. Görüş baş tutdu və 20 dəqiqəyədək uzandı. O şəraitdə belə bir qərar onun yüksək bir riskinə görə, çox dəqiq hesablanmış bir siyasətə ehtiyaclı idi. Döyüş zamanı Çin kimi böyük, əhəmiyyətli və xüsusi həmkarlığımız olan bir ölkəyə qarşı belə bir qərar Ayətullah Xameneinin siyasəti ilə qəbul olundu və nəhayət, İran İslam Respublikasının xeyrinə bitdi, ölkəmizin izzətinə və başucalığına səbəb oldu.

Doktor Əlaüddin Bürucerdi

Rəhbərlik xüsusiyyətlərindən biri qətiyyətlə yumşaqlığı toplamaqdır. İslam cəmiyyətinin bəzən rəhbərin qətiyyətinə ehtiyacı olur və bəzən də cəmiyyətin rəhbəri məsələlərin həlli üçün qətiyyət göstərməlidir. Bu və ya digər şəraitdə hansı yolun tutulması dini rəhbərin işidir. Bu iş olduqca çəindir. Hal-hazırda bu məsuliyyəti icra etmək üçün ən laqiqli şəxs və rəhbərlik üçün ən yaxşı namizəd, qətiyyət və yumşaqlıq xüsusiyyətini toplayan Ayətullah Xameneidir.

Həzrət İmam Xomeyninin vəfatından sonra dünya istismarçıları İran İslam Respublikasının banisi tərəfindən Salman Rüşdinin edamına dair sadir olunan hökmün ləğv olunması üçün İran əleyhinə böyük fəaliyyətə başladılar. Bəzi ölkələr öz səfirlərini İrandan geri çağırdılar. Bu xuliqan hərəkətlərə cavab olaraq Böyük Rəhbər nəinki təzyiqlərə təslim olmadı, hətta qətiyyətlə buyurdu: "Geri çağırılmış səfirlərin qayıtmaqdan başqa yolları yoxdur”. O zaman belə bir qətiyyət bəziləri üçün dözüləsi olmasa da, zaman ötdükcə Rəhbərin uzaqgörənliyi və siyasətinin dərinliyi aydınlaşdı. Dünya Ayətullah Xameneinin qətiyyətli qərarına və proqnozuna afərin dedi. Zaman keçdikcə bütün səfirlər ölkəmizə qayıtdı və Salman Rüşdünün edam hökmü nəinki ləğv olunmadı, hətta İranın müsəlman xalqının izzəti daha da artdı.

Ayətullah Misbah Yəzdi

Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri üç ada adı ilə bəzi addımlar atmışdı, kəşfiyyat uçuşları da gələcək hadisələrdən xəbər verirdi. Bu ölkənin adalar əleyhinə bəzi addımlar atması ehtimalı güclənirdi. Xüsusən də, İran-İraq müharibəsinin bitməsindən sonra bu hadisənin baş verməsi ehtimalı ciddiləşdi. Böyük Rəhbər Ali Baş Komandan olaraq müharibənin qarşısını almaq və üç adanı müdafiə etmək üçün silahlı qüvvələrə fərman verdi. Fərmanın yazılı surətdə çatdırılmasından sonra qərara alındı ki, Xatəmül-ənbiya qərargahının iclası bu dəfə istisnai olaraq Böyük Rəhbərin yanında keçirilsin və fərmanın icrası üçün lazımi işlər təyin olunsun.

Silahlı qüvvələrin bütün komandanları hazır idi, lazımi məlumatlar verildi və əməliyyat tədbirləri çatdırıldı. Ağa bu iclasda ayıq olmağın və adaları müdafiə etməyin zəruriliyi haqda bəzi məsələləri söylədi. Bizim üçün olduqca əhəmiyyətli olan məqamlardan biri bu idi ki, o buyurdu: "Elə düşünməyin ki, ölkənin su və torpağını qorumaq mənim üçün mühüm deyil, İran İslam Respublikasının torpaqlarını qorumaq mənim üçün o qədər əhəmiyyətlidir ki, hər iki qolumun kəsilməsinə razıyam, amma bu ölkənin bir qarış torpağının işğal olunmasına yox”.

Rəhbərin bu gözəl sözləri iclasda iştirak edənlərin gözlərini yaşartdı və onlar qəti qərara gəldilər ki, adaları bütün vücudları ilə qorusunlar.

General Məhəmmədbaqir Zülqədər