Ər-arvad bir-birindən səhv və pis bir iş görsələr, bu onların bir-birinə qarşı etdikləri yaxşılıqlarını unutdurmamalıdır.

İnsan çox vaxt Allah-Taala və camaatla olan rabitəsində minnətdarlıq və təşəkkür etmir. Yəni Allah-Taalanın ona bağışladığı bütün bu nemətlərin müqabilində onların şükrünü yerinə yetirmir. Lakin balaca bir müsibətlə üzləşən kimi nalə çəkib fəryad salaraq nankorluq edir. Çox vaxt isə dostunda kiçik bir xatanı görməklə onun neçə illik yaxşılıqlarını yaddan çıxarıb daşa vurur.

Quran bu barədə belə buyurur:

"Yeri və asimanları yaradan, göydən sizin ruziniz üçün cürbəcür heyvan və meyvələr vücuda gəlsin deyə yağış nazil edən, Öz əmri ilə gəmiləri dəryaların üzündə və çayları isə yer üzündə sizin ixtiyarınıza qoyan, ayı və günəşi sizlərə itaətçi və qulluq edən qərar verən O Allahdır ki, Ondan hər cür nemətlər istədinizsə, sizə əta etdi. Belə ki, əgər Allahın sonsuz nemətlərini saymaq istəsəniz heç vaxt bacarmazsınız. (Bu qədər lütf və rəhmətə baxmayaraq) insan hədsiz küfr edən və zalımdır.”("Vəsailüş-şiə”, 14-cü cild, səh.11)

"Allahın haqqını olduğu kimi tanımadılar.”("İbrahim” surəsi, ayə:33-34)

"Ölüm olsun bu insana, nə qədər naşükürdür!”("Həcc” surəsi, ayə:74)

"İnsan dözümsüz yaranmışdır, ona şər və ya ziyan (müsibət) yetişən zaman pərişan və əgər nemət yetərsə təkəbbürlü olur.”("Əbəsə” surəsi, ayə:17)

Hər halda nemət əlinə gələn zaman minnətdarlıq etməyib bəla və müsibətlə üzləşdikdə səbir və dözümünü əldən vermək insanın təbiətindən irəli gəlir.

Bu xoşagəlməz xüsusiyyət evdə də özünü büruzə verir. Sübhdən günortaya qədər işləyən qadının zəhmətlərini xörəyin bir az şor olduğuna görə heç edir. Əslində isə insan başqalarının səhv və nöqsanını onların yaxşılıqları müqabilində görməməzliyə vurub pislik üçün pərdə hesab etməlidir.

"Möminlər əfv və bağışlamağı özlərinə adət etməli, pisliklərdən keçməlidirlər. Məgər istəmirsizmi Allah da sizin haqqınızda məğfirət və ehsan etsin?! Allah-Taala mehriban və bağışlayandır.”

Əgər Allah-Taala eybləri örtməsəydi, camaatın hamısı bir-birindən qaçardılar. Çünki, o zaman Allahın camaatın gözündən gizlətmədiyi bütün pislik və günahlar hamı üçün aşkar olar, rüsvayçılıqlar baş verərdi.

Elə isə Allahın eybləri örtüb gizlətdiyi kimi biz də bir-birimizin xətalarını örtməliyik. Həmçinin gərək ailə mühitində bir-birimizin yaxşı və müsbət cəhətlərini nəzərə alaq. Əgər yoldaşımız xəstələnibsə səbir edərək naşükürlüyə yol verməməli, əksinə ona qarşı daha artıq vəfalı olmalıyıq.

Qadınlar da məişətdəki xoşhallıq, narahatlıq, nemət və bəlanı yaddan çıxarmamalıdır. Xoşbəxtlik, xoşhallıq, firavanlıq və nemətin bol olan vaxtı öz ərləri ilə çiyin-çiyinə olduqları kimi müsibət, fəqirlik və xəstəlik zamanı da onlara qarşı vəfadar olmalıdırlar.

Yaşayışda olan mühüm məsələlərdən biri də qadın və kişinin özlərini ruzigarın isti-soyuqluğu ilə uyğunlaşdırmasıdır ki, bir-birinə qarşı hər bir zaman vəfalı olub həyatın acılığına-şirinliyinə sinə gərsinlər. Eyni zamanda, kişi də gərək öz həyat yoldaşının ev və uşaqları idarə etməsinə qiymət qoysun və belə fikirləşməsin ki, uşaq saxlamaq və ya evdarlıq asan işdir; əksinə gərək belə işlərdə ona kömək etsin.

Yaxşı olardı ki, vəfadarlıq adı ilə "neçə arvadlı” məsələsini bəyan edək. Bu məsələyə təlaq kimi naçarlıq cəhətindən baxmaq daha düzgün olardı. Yəni, İslamda təlaq naçarlıq üzündən olub adi halda isə ən pis işlərdən sayıldığı kimi, çox arvadlılıq da istisna xarakteri daşıyan məxsus şəraitdədir. Belə də deyil ki, hər kəs şəhvət və nəfsani istəklərini təmin etmək üçün çoxlu qadın alsın.

Quran bu barədə belə buyurur:

"Qadınlar arasından bəyəndiyinizdən iki, üç və ya dördünü seçin. Əgər ədalətlə rəftar edə bilməyəcəyinizdən qorxsanız, o zaman özünüzə bir həyat yoldaşı seçin.”(Məaric” surəsi, ayə:19-21)

Buradan məlum olur ki, bir neçə arvad arasında ədalətlə davranmaq çox çətindir. Əgər ədalət şərti riayət olunmazsa insan mütləq günah və giriftarçılığa düçar olacaqdır.

Beləliklə, "çox arvadlılıq” qanununun qoyulmasında aşağıdakı iki mühüm məsələ nəzərə alınmışdır:

1) İslam qanunlarının tam, kamil və hərtərəfli olması;

2) Zəruri halların riayət olunması məsələsi.

Bütün bunları nəzərə alaraq, "çox arvadlıq” məsələsində ehtiyatlı olmağınız gərəkdir. Çünki bu iş qadına yetəcək zərərdən əlavə, arxasınca bir çox pis təbliğat üçün zəminə yaradacaqdır.

Ayıq olun ki, bir fəqir ya şəhid ailəsini himayə etmək adı ilə aldanmayasınız. Onlara böyüklük etmək təkcə "çox arvadlıq” yox, əksinə, şərafətli bir işdir ki, onu yerinə yetirmək üçün qarşınızda müxtəlif yollar vardır. Yaşı evlənməyi tələb edib evlənməyən cavanlar çoxdur.

Əziz cavanlara nəsihət edirəm ki, əgər hələ evlənməmisinizsə mütləq şəhid ailəsi ilə ailə qurun. Bu əməlinizlə, əvvəla, şəhidin ruhu şad olar. İkinci, Allah sizdən razı olar və camaatın yanında əzəmət və izzət sahibinə çevrilərsiniz.

Üçüncü, dostlar sevinər, düşmənlər isə qəmgin olarlar, eləcə də şəhid ailəsi başçısız qalmaz.

Dördüncü, sizin bu xeyirxah işiniz belə ailələrin ruhiyyəsində müsbət əsərlər qoyur.