340 Kitab və yazı 1560. Kitab və yazı. Quran: "Nun. And olsun, qələmə və yazılanlara.»(Qələm, 1) Hədis: 5412. İmam Əli (ə): «Kitablar alimlərin bostanlarıdır.»(Ğurərul-hikəm, hədis 991 ) 5413. İmam Əli (ə): «Kitab necə də gözəl natiqdir.»(Ğurərul-hikəm, hədis 9948 ) 5414. İmam Əli (ə): «Kitablarla özünü sakitləşdirən heç bir sakitliyi əldən verməz.»(Ğurərul-hikəm, hədis 8126 ) 1561. Yazıçılıq və yazıçının şəxsiyyəti. 5415. İmam Əli (ə): «Elçin sənin tərcümanın, məktubun isə ən uca səslə danışan sözçündür.»(Nəhcül-Bəlağə, hikmət 301. ) 5416. İmam Əli (ə): «İnsanın yazısı (məktubu) onun ağlının göstəricisi və fəzilətinin dəlilidir.»(Ğurərul-hikəm, hədis 7260 ) 5417. İmam Əli (ə): «Alimlərin ağılları, onların qələmlərinin uclarındadır.» (Ğurərul-hikəm, hədis 6339 ) 1562. Bilikləri yazıya köçürməyə həvəsləndirmək. 5418. Allahın Peyğəmbəri (s): «Elmi, yazmaqla bəndə salın.»(Kənzul-Ummal, hədis 29332 ) 5419. Allahın Peyğəmbəri (s): «Bilikləri, alimlər ölməmiş yazıya köçürün. Çünki alimlər öləndə (onların) bilikləri də gedir.»(Kənzul-Ummal, hədis 28733 ) 5420. İmam Sadiq (ə): «Yazın, çünki yazmayıınca əzbərləmirsiniz.»(əl-Kafi, c. 1, səh. 52, hədis 9 ) 5421. İmam Sadiq (ə): «Ürək yazmaqla sakitləşər.»(əl-Kafi, c. 1, səh. 52, hədis8 ) 1563. Yazmağın savabı. 5422. Allahın Peyğəmbəri (s): «Mömin özündən bircə vərəq belə elm yazılmış yazı qoyub gedərsə, qiyamət günündə həmin vərəq onunla od arasında pərdəyə çevrilər. Allah-taala onda yazılmış hər hərfin müqabilində dünyadan yeddi dəfə böyük olan bir şəhər verər.»(Əmali əs-Səduq, səh. 40, hədis 3 ) 5423. Allahın Peyğəmbəri (s): «Kim mənim bir hədisimi və elmimi yazsa, həmin hədis və elm qalıncaya qədər onunçün əcr yazılar.»(Kənzul-Ummal, hədis 28951 ) 1564. Yazı qaydaları. 5424. Allahın Peyğəmbəri (s): «Bismillahir rəhmanir rəhim hər yazının başlanğıcıdır.»(əd-Durrul-Mənssur, c. 1, səh. 27 ) 5425. İmam Sadiq (ə): «Bismillahir rəhmanir rəhimi ötürmə! Hətta bir şerdən (yazmaqdan) əvvəl olmuş olsa belə.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 672, hədis 1 ) 1565 . Məktub yazmaq. 5426. Allahın Peyğəmbəri (s): «Məktuba cavab vermək, salama cavab vermək qədər (vəzifə və) haqdır.»(Müstədrəkul-vəsail, c. 8, səh. 302, hədis 9501 ) 5427. İmam Sadiq (ə): «Qardaşlar arasında ünsiyyət, birlikdə olanda get-gəl, səfərlərdə olanda isə məktub yazmaqladır.»(Tuhəful-uqul, səh. 358 ) 5428. İmam Sadiq (ə): «Məktuba cavab vermək, salama cavab vermək qədər vacibdir.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 670, hədis 2 ) 1566. İslam inqilabının sirrlərini gizli saxlamağın zərurəti. 5429. İmam Əli (ə): «Sakitlik ağıldır. Sükut sağlığın səbəbi, sirr saxlamaq isə xoşbəxtliyin bir hissəsidir.»(Tuhəful-uqul, səh. 223) 5430. İmam Səccad (ə): «Allaha and olsun, şiələrin bu iki xislətinin əvəzini çıxmaq üçün öz bazumun ətini fəda etməyə hazıram: tələskənlikləri və sirr saxlayan olmamaları.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 221, hədis 1 ) 5431. İmam Baqir (ə): «Allaha and olsun, mənimçün dostlarımın ən sevimlisi ən təqvalıları, ən fəqihi isə hədislərimizin daha çox sirlərini saxlayandır.(əl-Kafi, c. 2, səh. 223, hədis 7 ) 5432. İmam Sadiq (ə): «Həqiqətən, pərdə və niqab arxasında olmaları barədə, bizim əhvalatımızdan əhd peyman alınmışdır. Kim bizim ziyanımıza pərdələri yırtsa, Allah onu xar edər.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 226, hədis 15 ) 5433. İmam Sadiq (ə): «Bizim sirlərimizi gizli saxlamaq Allah yolunda cihaddır.»(Biharul-Ənvar, c. 75, səh. 70, hədis 7 ) 5434. İmam Sadiq (ə): «Hədisimizi bizim ziyanımıza açıqlayan kimsə, haqqımızı inkar edən kimidir.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 370, hədis 2 ) 5435. İmam Sadiq (ə): «Bizim hədislərimizi faş edən kimsə, bizi səhvən deyil, qəsdən öldürmüş kimidir.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 370, hədis 4 ) 5436. İmam Sadiq (ə): «(Bizim) Sirləri faş edən kimsə, şəkk edəndir (və zəif əqidədədir). Onu hədis əhli olmayanların yanında danışan isə kafirdir.»(əl-Kafi, c.2, səh. 371, hədis 10 ) 5437. İmam Sadiq (ə) («Bunun səbəbi Allahın ayələrinə küfr etməyiniz və peyğəmbərləri nahaqdan öldürməyinizdir»(Bəqərə, 61 ) ayəsi barədə): «Allaha and olsun, onları öz əlləri ilə öldürmədilər, qılıncları ilə vurmadılar. Onların sözlərini eşidib faş etdilər və nəticədə peyğəmbərlər tutularaq öldürüldülər.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 371, hədis 6 ) 5438. Əbu Bəsir: «Çox hədis danışmaq barədə İmam Sadiqdən (ə) soruşdum. Buyurdu: «Nə vaxtsa bizim hədislərdən nəyisə gizlətmisənmi?» Mən yadıma salmağa çalışdım. Həzrət məni bu halətdə gördükdə buyurdu: «Öz dostlarına dediklərinin eybi yoxdur. İfşa etmək odur ki, hədisi dost olmayanlara deyəsən.»(əl-Məhasin, c. 1, səh. 403, hədis 910 ) 1567. Sirr saxlayan bəndənin təqdir olunması. 5439. İmam Əli (ə): «Hörmət edilib, sayılan hər adsız–ünvansız bəndənin xoşa halına! O, camaatı tanıyır, camaat isə onu tanımır. Allah onu Rəbbindən razı kimi tanıyır (Allahdan razı bəndədir.) Belə insanlar doğru yolun çıraqlarıdır.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 225, hədis 12) 5440. İmam Əli (ə): «Məndən sonra qaranlıq, kor və şübhəli fitnələr qopacaq və onlardan yalnız adsız-sansız bəndələr canlarını qurtaracaqlar.» Ərz etdilər: «Ey Əmirəl-möminin! Adsız-sansız bəndələr kimlərdir?» Buyurdu: «Daxilində nə olduğunu camaatın bilmədiyi kimsələr.»(Məaniul Əxbar, səh. 166, hədis 1 ) 1568. Yalan 5441. Allahın Peyğəmbəri (s): «Ən pis sələm yalandır.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 263, hədis 47 ) 5442. Allahın Peyğəmbəri (s): «Bəndə yalan danışanda yaratdığı üfunətin iyindən mələk bir mil aralı durar.»(Nəhcül-Bəlağənin şərhi, c. 6, səh. 357 ) 5443. Allahın Peyğəmbəri (s): «Yalan, nifaqın qapılarından biridir.»(Kənzul-Ummal, hədis 8212 ) 5444. Allahın Peyğəmbəri (s): «Yalan danışan, vücudunda olan həqarətdən qeyri bir səbəbdən yalan danışmaz. Məsxərəyə qoyulmanın kökü yalançılara etimad etməkdir.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 262, hədis 45 ) 5445. İmam Əli (ə): «Yalan xəyanətdir.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 261, hədis 37 ) 5446. İmam Əli (ə): «Sözlərin ən pisi yalandır.»(Nəhcül-Bəlağə, xütbə 84 ) 5447. İmam Əli (ə): «İman (nişanəsi) budur ki, sənin ziyanına olsa belə doğru danışmağı, xeyrinə olsa da yalan danışmaqdan üstün tutasan.»(Nəhcül-Bəlağə, hikmət 458. ) 5448. İmam Əli (ə): «Yalançı həqir və zardır.»(Ğurərul-hikəm, hədis 339 ) 5449. İmam Əli (ə): «Heç bir pislik yalan qədər pis deyil.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 259, hədis 23 ) 5450. İmam Kazim (ə) (Hüşuma nəsihətindən):–«Ağıllı insan, mənafeyi tələb etsə də, yalan danışmaz.»(Biharul-Ənvar, c. 78, səh. 305, hədis 1) 1569. Yalan və iman. Quran: «Yalnız Allahın ayələrinə imanları olmayanlar yalan uydurdular. Onların özləri yalançılardır.»(Nəhl, 105 ) 5451. İmam Əli (ə): «Yalandan kənar olun. Çünki yalan imandan kənardır. Doğru danışan nicat və kəramətin sahilində, yalançı isə uçurum və zəlilliyin astanasındadır.»(Nəhcül-Bəlağə, xütbə 86. ) 5452. İmam Baqir (ə): «Həqiqətən, yalan imanı viran qoyar.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 247, hədis 8 ) 5453. Həsən ibn Məhbub: «İmam Sadiqdən (ə) soruşdum: «Möminin xəsis olması mümkündürmü?» Buyurdu: «Bəli.» Soruşdum: «Qorxaq olması mümkündürmü?» Buyurdu: «Bəli.» Soruşdum: «Yalançı da ola bilərmi?» Buyurdu: «Yox, xain də olmaz.» Sonra buyurdu: «Mömin hər bir xüsusiyyəti qazanar, yalnız xəyanət və yalandan başqa.»(Biharul-Ənvar, c. 75, səh. 172, hədis 11 ) 1570. Yalan hər pisliyin açarıdır. 5454. Allahın Peyğəmbəri (s): «Yalan nadürüstlüyə və azğınlığa çəkər. Nadürüstlük və azğınlıq isə oda aparar.»(Kənzul-Ummal, hədis 8217 ) 5455. İmam Baqir (ə): «Allah pislik üçün qıfıllar yaratmışdır və o qıfılların açarını şərabda qərar vermişdir. Yalan şərabdan daha pisdir.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 236, hədis 3 ) 5456. İmam Əskəri (ə): «(Bütün) Pisliklər bir evdə yığışıb və onun açarı da yalandır.»(əd-Durrətul-bahirə, səh. 43) 1571. Ciddi yalan və zarafatı tərk etməyə göstəriş. 5457. Allahın Peyğəmbəri (s): «Yalan –istər ciddi olsun, istərsə də zarafatla– doğru deyil. Həmçinin, kişinin öz övladına vəd verib onu yerinə yetirməməsi də düzgün deyil. Həqiqətən, doğru danışmaq yaxşılığa aparar, yaxşılıq isə cənnətə yönəldər.»(Kənzul-Ummal, hədis 8217 ) 5458. Allahın Peyğəmbəri (s): «Vay olsun, camaatı güldürmək üçün yalan danışanın halına! Vay olsun, vay olsun ona!.»(Kənzul-Ummal, hədis 8215 ) 5459. İmam Əli (ə): «Yalan, zarafat və onun ciddisini tərk etməyən heç bir bəndə imanın dadını dadmadı.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 249, hədis14 ) 5460. İmam Səccad (ə) (Öz övladlarına buyurardı):–«Yalanın kiçiyindən və böyüyündən, ciddi və ya zarafatla deyilənindən çəkinin. Çünki insan xırda yalanlar danışsa, böyük yalanlar söyləməyə də cəsarətlənər.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 235, hədis 2 ) 1572. Kiçik yalan. 5461. Allahın Peyğəmbəri (s): «Yalançılıq üçün sənə hər eşitdiyini danışmaq yetər.»(Tənbihul-Xəvatir, c. 2, səh. 122 ) 5462. Allahın Peyğəmbəri (s) («Bizlərdən birimiz nəyəsə meylimiz olsa və istəmədiyini desə, bu yalan sayılırmı?» deyə soruşan Əsma bint Yəzidə cavabından): «Yalan, elə yalan olaraq yazılır. Hətta kiçik yalan olsa belə, kiçik yalan kimi yazılır.»(Ət-Tərğib vət-Tərhib, c. 3, səh. 597, hədis 32 ) 5463. Abdulla ibn Amir: «Bir gün Allahın Peyğəmbəri (s) bizim evimizdə oturmuşdu. Anam məni çağırıb dedi: «Gəl, sənə bir şey verim.» Allahın Peyğəmbəri ona buyurdu: «Ona nə vermək istəyirsən?» Ərz etdi: «Ona bir xurma vermək istəyirəm.» Allahın Peyğəmbəri (s) anama buyurdu: «Bil ki, ona heç nə verməsən, sənin ayağına yalan yazılacaq.»(Ət-Tərğib vət-Tərhib, c. 3, səh. 598, hədis 34 ) 1573. Yalanın nəticəsi. Quran: «Allah israfçını və yalan danışanı doğru yola yönəltməz.»(Ğafir, 28 ) «Nəticədə, Allaha verdikləri vədə xilaf çıxmalarının və danışdıqları yalanların cəzası olaraq Ona qovuşacaqları günə qədər ürəklərində nifaqın təsirlərini saxlayacaqdır.»(Tovbə, 77 ) Hədis: 5464. Allahın Peyğəmbəri (s): «Yalan üzüqaralıq gətirər.»(Ət-Tərğib vət-Tərhib, c. 3, səh. 596, hədis 28 ) 5465. Allahın Peyğəmbəri (s): «Yalan ruzini azaldar.»(Ət-Tərğib vət-Tərhib, c. 3, səh. 596, hədis 29 ) 5466. İmam Əli (ə): «Yalanın nəticəsi dünyada xarlıq, axirətdə isə əzabdır.»(Ğurərul-hikəm, hədis 4640 ) 5467. İmam Əli (ə): «Çox yalan danışmaq dini puç edər, günahı isə böyüdər.»(Ğurərul-hikəm, hədis 7123 ) 5468. İmam Əli (ə): «Yalan nifaqla nəticələnər.»(Ğurərul-hikəm, hədis 1181 ) 5469. İmam Əli (ə): «Yalan danışan kimsə öz mürvətini puç edər.»(Ğurərul-hikəm, hədis 7794 ) 5470. İmam Əli (ə): «Yalançı kimi tanınana etimad azalar, yalan deməkdən çəkinənin sözlərinə inanılar.»(Ğurərul-hikəm, hədis (8888+9181) ) 5471. İmam Əli (ə): «Yalançı öz yalanları ilə üç şeyi qazanar: özünə qarşı Allahın qəzəbi, camaatın təhqir dolu baxışlarını və mələklərin ona qarşı düşmənçiliyini.»(Ğurərul-hikəm, hədis 11039 ) 5472. İmam Əli (ə): «Yalana aludə olmaq yoxsulluq gətirər.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 261, hədis 36 ) 5473. İmam Əli (ə): «Yalan danışma ki, böyüklüyünü itirərsən.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 192, hədis 8 ) 5474. İmam Əli (ə): «İnsan yalan danışar və ona görə də gecə namazından məhrum olar.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 260, hədis 29 ) 5475. İmam Əli (ə): «Allahın yalançıların əleyhinə etdiyi köməklərdən biri də unutqanlıqdır.(«Yalançının yaddaşı olmaz» ifadəsi də bu mənada işlənir. )»(əl-Kafi, c. 2, səh. 341, hədis 15 ) 1574. Ən murdar yalan. Quran: «Camaatı nadanlıqlarına görə azdırmaq üçün Allah barədə yalan sözlər danışandan daha zalım kimdir?»(Ənam, 144 ) «Allah barədə yalan danışanları qiyamət günündə üzüqara görərsən. Cəhənnəm təkəbbürlülərin yeri deyilmi?»(Zumər, 60 ) Hədis: 5476. İmam Əli (ə):«Məndən sonra, tezliklə ruzigarınız elə olacaq ki, hə¬min zəmanədə heç nə haqq qədər gizlin, batil qədər aşkar və Allah, pey¬ğəmbər haqda yalan danışmaq qədər geniş yayılmış bir şey olmayacaq»(Nəhcül-Bəlağə, xütbə 147 ) 5477. İmam Əli (ə): «Allaha and olsun! Səmadan yerə çırpılmağım və ya quşun məni oğurlaması Allahın Peyğəmbəri (s) haqda yalan danışmaqdan mənə daha xoşdur.»(Qurbul-əsnad, səh. 133, hədis 466 ) 5478. İmam Sadiq (ə): «Bir yalan oruc tutanın orucunu batil edər.» Əbu Bəsir deyir: «Ərz etdim ki, bizlərdən hansı belə iş görmür? (gün ərzində yalan danışmır)» Həzrət buyurdu: «Məqsəd sənin fikirləşdiyin kimi deyil. Burada Allah, peyğəmbər və imamlar (salavatullah əleyh və əleyhim) haqda yalan demək nəzərdə tutulur.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 340, hədis 9) 5479. İmam Sadiq (ə): «Allah və onun peyğəmbəri haqda yalan danışmaq böyük günahlardandır.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 339, hədis 5 ) 1575. Yalana icazə verilən hallar. 5480. İmam Sadiq (ə): «İki haldan başqa yalan pislənmişdir: Zalımların şərini uzaqlaşdırmaq və camaatı barışdırmaq.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 263, hədis 48 ) 5481. İmam Sadiq (ə): «Söz üç növdür: doğru, yalan və camaatı barışdıran.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 341, hədis 16 ) 5482. İmam Sadiq (ə): «(müsəlmanların münasibətlərini) İslah edən yalançı sayılmaz.»(əl-Kafi, c. 2, səh. 210, hədis 5 ) 1576. Toriyə. Quran: «Sonra ulduzlara baxıb dedi: Mən naxoşlamışam.»(Saffat, 88-99 ) «Dedi: (yox) Böyükləri bu işi görüb. Əgər danışa bilirlərsə, onlardan soruşun.»(Ənbiya, 63 ) Hədis: 5483. Allahın Peyğəmbəri (s): «Həqiqətən, üstüörtülü sözlərdə elə zərifliklər var ki, ağıllı insanı yalan danışmaqdan azad edər.»(Kənzul-Ummal, hədis 8253 ) 5484. İmam Sadiq (ə) («Bir nəfər, bir kişinin evinə gəlib onu çağırır. An-caq həmin kişi kənizinə deyir: De ki, burada yoxdur.» Bunun hökmü necədir? deyə soruşan Abdulla ibn Bukeyrə cavabından): «Eybi yoxdur. Bu yalan deyil.»(Müstətrəfatul Sərair, səh. 137, hədis 1 ) 1577. Yalana qulaq asmaq. Quran: «Bəzi yəhudilər qulaq asarlar ki, səni təkzib etmək üçün (bəhanə) tapsınlar.»(Maidə, 41 ) Hədis: 5485. İmam Əli (ə): «Azğınları öz qulaqlarınıza hakim etməyin.»(Nəhcül-Bəlağə, məktub 10 ) 5486. İmam Sadiq (ə) («Başqalarına istinadən və rəvayət danışanların sözlərinə qulaq asmaq rəvadırmı?» sualına verdiyi cavabdan): «Kim danışana qulaq asarsa, ona bəndəlik etmiş olar. Əgər natiq Allahdan danışarsa (eşidən) Allaha ibadət etmişdir. Danışan iblisin sözünü danışarsa, o (eşidən) iblisə ibadət etmişdir.»(Biharul-Ənvar, c. 72, səh. 264, hədis 1) 1578. Böyüklük. 5487. Allahın Peyğəmbəri (s): «İnsanın böyüklüyü onun dinindədir.»(Musnəd İbn Hənbəl, c. 3, səh. 292, hədis 8782 ) 5488. İmam Əli (ə): «Hər kim özünü kəramətli bilsə, nəfsani istəkləri nəzərində alçalar.»(Biharul-Ənvar, c. 78, səh. 13, hədis 71 ) 5489. İmam Əli (ə): «Əhd-peymanlara vəfalı olmaq böyüklük¬dən¬dir.»(Biharul-Ənvar, c. 77, səh. 209, hədis 1 ) 5490. İmam Əli (ə): «Özünü böyüklüyə məcbur etmək necə də gözəl xüsusiyyətdir.»(Biharul-Ənvar, c. 77, səh. 211, hədis 1 ) 5491. İmam Həsən (ə): «Böyüklük könüllü olaraq yaxşılıq etmək, verməyi istəməyindən daha çox olmaqdır.»(Biharul-Ənvar, c. 44, səh. 89, hədis 2 ) 5492. İmam Sadiq (ə): «Üç şey insanın böyüklüyünün göstəricisidir: gözəl əxlaq, qəzəbini udmaq və gözü saxlamaq.»(Tuhəful-uqul, səh. 319 ) 1579. Böyük insan. 5493. Allahın Peyğəmbəri (s): «Allah böyükdür və böyüklüyü sevər.»(Kənzul-Ummal, hədis 15991 ) 5494. İmam Əli (ə): «Böyük odur ki, öz simasının kəramətini odun xarlığından qorusun.»(Biharul-Ənvar, c. 78, səh. 82, hədis 82) 5495. İmam Əli (ə): «Böyük insan özünü bilməməzliyə vurar və (üzdə) aldanar.»(Ğurərul-Hikəm, hədis 446 ) 5496. İmam Əli (ə): «Böyük insan vəd verərsə, ona vəfalı olar, kimsəni qorxudanda isə keçər.»(Ğurərul-Hikəm, hədis 1528 ) 5497. İmam Səccad (ə): «Kəramətli insan öz bəxşişi ilə öyünər, ləim isə öz var-dövlətilə nazlanar.»(əd-Durrətul-bahirə, səh. 27 ) 1580. Böyük insanların əxlaqından. Quran: «O şəxslər ki, yalan yerə şahidlik etməz, faydasız, boş şeylə rastlaşdıqda böyüklüklə onun yanından keçərlər.»(Furqan, 72 ) 5498. Allahın Peyğəmbəri (s) («İnsanların ən istəklisi olmaq istəyirəm» deyən kişiyə cavabından):–«Heç vaxt Allahdan camaata şikayət etmə ki, insanların ən sevimlisi olasan.»(Kənzul-Ummal, hədis 44154 ) 5499. İmam Əli (ə): «İxlas və birüzlülük böyük insanların, xalis olmamaq və xəyanət isə alçaq insanların xislətindəndir.»(Ğurərul-Hikəm, hədis 1298, 1299 ) 5500. İmam Əli (ə): «Əfv və güzəştdə tələskənlik böyük insanların, intiqama tələsmək isə alçaqların xislətindəndir.»(Ğurərul-Hikəm, hədis 1566, 1567 ) 5501. İmam Əli (ə): «Yaxşı əməllərə və ehsana tələsmək böyük insanlara məxsusdur.»(Ğurərul-Hikəm, hədis 7353 ) 5502. İmam Əli (ə): «Böyük insanların yolu bağışlamaqdır.»(Ğurərul-Hikəm, hədis 5558 ) 5503. İmam Əli (ə): «Böyük insanların cəzası alçaqların güzəştindən yaxşıdır.»(Ğurərul-Hikəm, hədis 6324 ) 5504. İmam Əli (ə): «İnsanların böyüklüyə və bağışlanmağa ən layiqlisi odur ki, bağışlayan və kərəm sahibi insanlar onunla tanınsın.»(Nəhcül-Bəlağə, hikmət 436 ) 5505. İmam Əli (ə): «Pisliyə yaxşılıqla cavab verməyən böyük insanlardan deyil.»(Ğurərul-Hikəm, hədis 8958 ) 5506. İmam Həsən (ə): «Öz yaxşılıqlarını sayan, öz bağışlanmağını aradan aparmışdır.»(Biharul-Ənvar, c. 78, səh. 113, hədis 7) 1581. Kərim insanlara hörmətə həvəsləndirmək. 5507. Allahın Peyğəmbəri (s): «Hər bir gövmün böyüklərini əziz tutun.»(Biharul-Ənvar, c. 46, səh. 15, hədis 33 ) 1582. Əziz tutmaq. 5508. Allahın Peyğəmbəri (s) (Balınca söykənmişdi və Salman içəri daxil oldu. Peyğəmbər balıncı ona verib buyurdu): «Ey Salman! Elə bir müsəlman yoxdur ki, müsəlman qardaşını görməyə getsin və ev sahibi ona hörmət olaraq balınc qoyduqda, Allah ev sahibini bağışlamasın.»(Biharul-Ənvar, c. 16, səh. 235, hədis 35 ) 5509. Allahın Peyğəmbəri (s): «Üç nəfərə hörmət qoymaq Allahın əzəmətinə hörmət qoymaqdır: saç-saqqalını İslamın yolunda ağardanlara, ədalətli rəhbərə və nə ifrata varan, nə də Qurandan (ona əməl etməkdən) uzaqlaşan hafizi Qurana.»(Biharul-Ənvar, c. 92, səh. 184, hədis 21 ) 5510. Allahın Peyğəmbəri (s): «Öz qardaşına hörmət qoyan, əslində Allahına hörmət qoymuşdur.»(Kənzul-Ummal, hədis 25488 ) 5511. Allahın Peyğəmbəri (s): «Kimsə sizinlə görüşmək üçün içəri daxil olanda ona hörmət edin.»(Kənzul-Ummal, hədis 25485 ) 5512. Allahın Peyğəmbəri (s): «Allaha və qiyamət gününə inanan, öz oturub-durduğu insana hörmət etməlidir.»(Kənzul-Ummal, hədis 25490 ) 5513. Allahın Peyğəmbəri (s): «Kimsə təmənnasız və qorxusuz bir kişinin (öz atına minməyi üçün) atının üzəngisini tutarsa, o bağışlanar.»(Kənzul-Ummal, hədis 25501 ) 5514. Allahın Peyğəmbəri (s): «Məclisə daxil olan bir növ çaşqınlığa düçar olur. Belə isə ona xoşgəldin deyib qarşılayın.»(Kənzul-Ummal, hədis 25499 ) 5515. Allahın Peyğəmbəri (s): «Yetimi əzizlə və qonşuna yaxşılıq et.»(Musnəd İbn Hənbəl, c. 5, səh. 281, hədis 15500 ) 5516. Allahın Peyğəmbəri (s): «Öz övladlarınızı əzizləyin və onlara yaxşı tərbiyə verin.»(Sünən İbn Macə, hədis 3671 ) 1583. İzzət və ehtiramın rədd olunması. 5517. Allahın Peyğəmbəri (s): «Sizlərdən birinə ehtiram qoyulduqda onu rədd etməyin. Çünki hörmət və itaəti rədd etmək uzunqulağın işidir.»(Qurbul-əsnad, səh. 92, hədis 307 ) 5518. Allahın Peyğəmbəri (s): «İzzət və ehtiramı qəbul edin. Ən yaxşı ehtiram ətirdir. Həm ən yüngüldür, həm də ən ətirli.»(Biharul-Ənvar, c. 77, səh. 164, hədis 190 ) 5519. Allahın Peyğəmbəri (s): «İnsanın öz müsəlman qardaşına olan ehtiramından biri, onun hədiyyəsini qəbul etməsi, ya də əlində olan şeydən ona təklif və ya peşkəş etməsi, özünü zəhmətə salmasıdır.»(Nəvadir ər-Ravəndi, səh.11 ) 5520. İmam Hüseyn (ə): «Sənin verdiyini qəbul edən, bağışlanmaqda sənə kömək etmişdir.»(əd-Durrətul-bahirə, səh. 24 ) 1584. İnsanların ən əzizi. 5521. Allahın Peyğəmbəri (s): «Məqsədim özünü öymək deyil. Ancaq mən öz Allahım üçün Adəm övladlarının ən əziziyəm.»(Sünən ət-Tirmizi, hədis 3610 ) 5522. Allahın Peyğəmbəri (s) («İnsanların ən əzizi olmaq istəyirəm» deyən ki¬şi¬yə cavabından): «Allahdan insanlara şikayət etmə ki, insanların ən əzizi olasan.»(Kənzul-Ummal, hədis 44154 ) 5523. İmam Əli (ə): «Təqva kimi alicənablıq və kəramət yoxdur.»(Nəhcül-Bəlağə, hikmət 113 ) 1585. Camaata hörmət, özünə hörmətdir. 5524. İmam Əli (ə): «Kiməsə hörmət qoysan, əslində özünə hörmət etmiş, heysiyyatını onunla bəzəmisən. Buna görə də özünçün etdiyin hörmət və yaxşılıqdan ötrü başqalarından təşəkkür gözləmə.»(Ğurərul-Hikəm, hədis 3542 ) 5525. İmam Əli (ə): «Özünü yaxşı işlər görməyə və (camaatın) borc yükünü çiyninə çəkməyə öyrət ki, nəfsin şərafətini tapasan.»(Ğurərul-Hikəm, hədis 6232 )
|