İslam-Kitabxanasıİslam-Kitabxanası

Azan vaxtları
Saytda axtar
Saytın menyusu
Kitabxana əxlaq
Zərif nöqtələr [5]
Böyük rəhbər ayətullah Xameneinin həyatından əhvalatlar [16]
Həyat dərsi [5]
İslam dünyagörüşü - Cəmiyyət və tarix [16]
İnsan və mənəviyyat [10]
İmam Hüseynin (ə) əxlaqi görüşləri [0]
Xəbərdarlıq [3]
“Miratur-rəşad” (hidayət güzgüsü) [15]
İslamda ailə 2 [16]
İslamda ailə 1 [16]
Fəsad sərçeşməsi (Şeytan tələsi) [6]
İslamda Əxlaq 2 [20]
İslamda Əxlaq 1 [26]
İmam Sadiqin (ə) bəyani ilə yaranışın sirləri [8]
Siddiqeyi-Tahirə (ə) 2 [13]
Siddiqeyi-Tahirə (ə) 1 [12]
Ailə səadətinə necə nail olaq? [18]
Kumeyl duasının şərhi 2 [13]
Kumeyl duasının şərhi 1 [12]
Minacatın əzəməti [13]
Ey ata, ey ana, biz müttəhimik [5]
Qadın - Fatimə Fatimədir [14]
Nəsihətlər [26]
İslam dünyagörüşü - Əbədi həyat [5]
Din təlimləri 2-ci cild (Uşaqlar və yeniyetmələr üçün dərslik) [30]
Din təlimləri 1-ci cild (Uşaqlar və yeniyetmələr üçün dərslik) [31]
İslam dünyagörüşü - İnsan Quranda [5]
İnsanı tanımaq [21]
Axirət azuqəsi 2-ci cild (Peyğəmbərin (s) Əbuzərə nəsihətləri) [24]
Axirət azuqəsi 1-ci cild (Peyğəmbərin (s) Əbuzərə nəsihətləri) [19]
Ariflərdən [9]
İslam dunyagörüşü İnsan və iman [6]
Əxlaqi və psixoloji çatışmazlıqların araşdırılması [19]
İslam və qərb mədəniyyəti [15]
Əbədi öyüd (ikinci cild) [22]
Əbədi öyüd (birinci cild) [23]
İlahi nəsihətlər [15]
Gəncliyin yeddi səması (zəruri dini biliklər) [9]
İslamda nümunəvi qadınlar – Fatimə (ə) [149]
Günahşünaslıq [19]
Nəfsin saflaşdırılması [24]
İslamda qəhrəman qadınlar [20]
Kəramət sahibləri [13]
Kamil insan [30]
Şəhadət yatağında Mövlanın (ə) öyüdü [17]
Rəbbin dərgahında [22]
İmam Hüseynin (ə) əxlaqi görüşləri [11]
İbrət güzgüsü [14]
İmam Zamanla görüşənlər [15]
Allaha doğru [33]
Allahın elçisi [20]
Sadiq yol axtaranlar üçün imam Sadiqin (ə) nəsihətləri [29]
Məhəbbət iksiri [26]
Hicab [14]
Kaş valideynlərim biləydi! [14]
Ayətullahül-üzma Behcətin həyatı [14]
Nəfsi saflaşdırmadan qabaq özünütanıma [4]
Övsafül-Əşraf [7]
Gənc ailələr üçün göstərişlər [6]
Əxlaq elmində 50 dərs [51]
İslamda övlad [1]
Islamda evlənmə və ailə hüququ-2 [11]
Islamda evlənmə və ailə hüququ-1 [13]
Bizim sorgumuz
Ramazan ayında oruc tutmusuzmu?
Total of answers: 2045
Saytın menyusu
Şərhlər: 14
Rəsmlər: 618
Əxlaq: 1118
Müxtəlif: 481
Etiqat, Tarix, Fəlsəfə: 1448
Quran, Hədis, İslam təlimləri, Fiqh: 1131
Statistika

Burda olanlar 2
Qonaqlar 2
İstifadəçilər 0
Son qeydiyyatçılar
  • Vefa
  • Saday
  • Muhammed
  • Ferec313
  • Araz
  • Sebine
  • Sahib123
  • ali_araz
  • User
  • Aliakber313
  • Main » Articles » Fiqh » Şəriət hökmlərinin izahı

    Şəriət hökmlərinin izahı
    İRS
    Varislər
    Məsələ 2352: Qohumluq səbəbindən irs çatanlar üç qrupdur:
    1. Meyitin atası, anası və övladları; övlad olmadıqda silsilə boyu övladın övladı (əlbəttə ki, onlardan meyitə daha yaxın olanı); nə qədər ki, bu qrupdan bir nəfər var, ikinci qrupa irs çatmır.
    2. Meyitin atası, babası və silsilə boyu babalar; meyitin anası, nənəsi və yuxarı getdikcə nənələri (nənə həm ata, həm də ana tərəfindən ola bilər); bacı və qardaş, bacı və qardaş olmadıqda onların övladları, övladlarının övladları; hansı meyitə daha yaxınsa, o da irs aparır; nə qədər ki, bu qrupdan bir nəfər var, üçüncü qrupa irs çatmır.
    3. Əmi və bibi, dayı və xala, silsilə boyunca onların övladları; hansı meyitə daha yaxınsa, o da irs aparır; nə qədər ki, əmi və bibi, dayı və xaladan biri sağsa onların övladlarına irs çatmır; onların övladları sağ ikən övladlarının övladlarına irs verilməz; amma bir istisna var: əgər meyyitin atadanbir əmisi, atadanbir əmisinin oğlu, anadanbir əmisinin oğlu varsa, atadanbir əmiyə irs çatmır, mal ata və anadanbir əminin oğluna verilir.
    Məsələ 2353: Əgər meyitin öz əmisi, bibisi, dayısı və xalası, eləcə də onların övladları olmazsa, növbə meyitin ata-anasının əmisi, bibisi, dayısı və xalasına çatır. Onlar olmadıqda irs övladlarına verilər; övladlar da olmasa baba və nənənin əmisi, bibisi, dayısı və xalasına irs çatır; onlar da olmadıqda irs övladlarına verilir.
    Məsələ 2354: Ər-arvad bir-birlərindən irs götürürlər; bu barədə növbəti məsələlərdə danışılacaq.
    Birinci qrupun irsi
    Məsələ 2355: Əgər meyitin varisi birinci qrupdan yeganə şəxs olarsa (məsələn, ata və ya ana, ya da bir oğul və ya bir qız) meyitin bütün malı ona çatır. Əgər bir neçə oğul və ya bir neçə qız olarsa, mal onlar arasında bərabər bölünür. Əgər həm qız, həm də oğlan övladlar varsa mal elə bölünər ki, oğlanlar iki, qızlar bir pay götürsün.
    Məsələ 2356: Əgər meyitin varisi yalnız onun ata və anası olarsa, mal üç hissəyə bölünür. İki hissəsi ataya, bir hissəsi anaya verilir. Amma meyitin iki qardaşı və ya dörd bacısı, ya bir qardaş iki bacısı olarsa, bütün övladlar ata-anadan və atadanbir olduqda ana malın altıda birini götürür, qalan hissə ataya çatır.
    Məsələ 2357: Əgər meyitin varisi yalnız ata, ana və bir qız olsa, mal beş yerə bölünür, ata və ananın hər biri bir pay, qız üç pay götürür. Meyitin atadanbir iki qardaşı, ya dörd bacısı, ya da bir qardaş və iki bacısı olarsa, mal altı hissəyə bölünür, ata və ana hər biri bir pay, qız üç pay götürür. Qalan bir pay ata və qız arasında bölünür. Ehtiyat budur ki, onlar ikisi bölgüdə razılaşsın.
    Məsələ 2358: Əgər meyitin varisi yalnız ata və ana, bir oğul olsa, mal altı hissəyə bölünür, ata və ana hər biri bir pay götürür, oğula dörd pay çatır. Əgər bir neçə oğul və ya qız olarsa, qalan dörd hissə onlar arasında bərabər bölünür. Əgər həm oğul, həm də qız olsa, mal elə bölünür ki, hər oğul qıza münasibətdə iki pay götürsün.
    Məsələ 2359: Əgər meyitin varisi yalnız ata və bir oğul, ya da ana və bir oğul olarsa, mal altı hissəyə bölünür, bir pay ata və anaya, beş pay oğula düşür.
    Məsələ 2360: Əgər meyitin varisi yalnız ata, ya da oğul və qızla ana olsa, mal altı hissəyə bölünür, bir pay ata və ana götürür, qalan beş pay oğula iki, qıza bir pay verməklə bölünür.
    Məsələ 2361: Əgər meyitin varisi yalnız ata və bir qız, ya ana və bir qız olarsa, mal dörd hissəyə bölünür, bir pay ata və ya anaya, üç pay qıza verilir.
    Məsələ 2362: Əgər meyitin varisi ata və bir neçə qız, ya da ana və bir neçə qız olarsa, mal beş hissəyə bölünür, bir pay ata və ya anaya düşür, qalan dörd pay qızlar arasında bərabər bölünür.
    Məsələ 2363: Əgər meyitin övladı olmasa onun oğul nəvəsi (nəvə qız olsa belə) meyitin oğluna düşəcək payı götürür. Qız nəvəyə isə (nəvə oğlan olsa belə) meyitin qızının payı verilir.
    İkinci qrupun irsi
    Məsələ 2364: Meyitdən qohumluq vasitəsi ilə irs götürən ikinci qrupa baba, nənə, qardaş və bacı daxildir. Meyitin qardaşı və bacısı olmasa, övladları onların payını alır. Bu qrupa o zaman irs düşür ki, əvvəlki qrupdan kimsə olmasın.
    Məsələ 2365: Əgər varis bir qardaş və ya bir bacı olsa, bütün mal ona çatır. Əgər varis ata-anadanbir bir neçə qardaş və ya bir neçə bacısa, bütün mal onlar arasında bərabər bölünür. Əgər ata-anadanbir həm qardaş, həm də bacı olsa, hər qardaşa bacılara münasibətdə iki pay verilir.
    Məsələ 2366: Ata-anadanbir qardaş və bacı olduqda yalnız atadanbir qardaş və bacıya irs çatmır. Amma ata-anadanbir qardaş və bacı olmadıqda atadanbir bir bacı və ya bir qardaş olarsa, bütün irs ona çatar. Əgər atadanbir qardaş və ya bacı bir neçə nəfərsə, mal onlar arasında bərabər bölünür. Əgər atadanbir qardaşla yanaşı atadanbir bacı da varsa, qardaş bacıya münasibətdə iki pay götürür.
    Məsələ 2367: Əgər varis yalnız anadanbir bir bacı və ya bir qardaş olsa, ata tərəfdən meyitdən ayrı olan bu adamlar bütün mala sahib olur. Əgər anadanbir bir neçə qardaş və ya bir neçə bacı varsa, ya bir neçə qardaş və bacı varsa, istənilən halda mal onlar arasında bərabər bölünür.
    Məsələ 2368: Əgər varis ata-anadanbir qardaş və bacı, atadanbir qardaş və bacı, anadanbir bir qardaş və bir bacı olarsa, atadanbir qardaş və bacıya irs çatmır. Mal altı hissəyə bölünür, bir pay anadanbir qardaş və ya bacıya, qalan hissə ata-anadanbir qardaş və bacıya verilir. Qardaşlar bacıya münasibətdə iki pay götürür. Amma anadanbir qardaş və ya bacı birdən artıq olarsa, mal üç hissəyə bölünür. Bir pay anadanbir qardaş və bacı arasında bərabər bölünür, iki pay ata-anadanbir qardaş və bacıya verilir. Hər qardaş iki, bacı isə bir pay götürür.
    Məsələ 2369: Əgər varis yalnız atadanbir qardaş və bacı, anadanbir bir qardaş və ya bir bacı olsa, mal altı hissəyə bölünür. Bir pay anadanbir qardaş və bacıya verilir, yerdə qalan beş pay atadanbir qardaş və bacıya çatır. Hər qardaş bacı ilə müqayisədə iki pay götürür.
    Məsələ 2370: Əgər varis yalnız atadanbir qardaş və bacı, anadanbir iki və ya bir neçə qardaş və bacı olarsa, mal üç hissəyə bölünər. Bir pay anadanbir qardaş və bacı arasında bərabər bölünər, iki pay atadanbir qardaş və bacıya çatar. Qardaş bacı ilə müqayisədə iki pay götürər.
    Məsələ 2371: Əgər varis təkcə qardaş, bacı və zövcə olarsa, zövcə qarşıda ətraflı şəkildə bəyan olunacaq məsələ əsasında irs alar. Bacı və qardaş ötən məsələlərdə deyildiyi kimi irs götürər. Amma zövcə və ər irs götürdüyü üçün anadanbir qardaş və bacının payı azalmaz. Amma ata-anadanbir və atadanbir qardaş və bacının payı azalar. Məsələn, əgər varis ər, qardaş, anadanbir bacı, ata-anadanbir qardaş və bacı olarsa, malın yarısı ərə çatar, bütün malın üçdə biri anadanbir qardaş və bacıya verilər, qalan hissə ata-anadanbir qardaş və bacının payıdır. Məsələn, əgər bütün mal 6 min manat məbləğ olarsa, 3 min manatı ərə, 2 min manat anadanbir qardaş və bacıya, min manat ata-anadanbir qardaş və bacıya verilər.
    Məsələ 2372: Meyitin bacı və qardaşı olmasa, onların payı övladlarına verilər. Anadanbir qardaş və bacının övladlarının payı onlar arasında bərabər bölünür. Atadanbir və ya ata-anadanbir qardaş və bacı övladlarının payı oğlanlara iki, qızlara bir pay verməklə ödənir. Amma əgər atadanbir və ya ata-anadanbir qardaş övladları eyni bir qardaşdan olarsa, ehtiyat budur ki, oğul və qız arasında pay bölgüsü razılaşdırılsın.
    Məsələ 2373: Əgər varis təkcə bir baba və ya bir nənə olarsa, ata və ya ana tərəfindən olmasından asılı olmayaraq bütün mal ona verilər. Meyitin babası olduqda onun babasının atasına irs düşməz.
    Məsələ 2374: Əgər varis təkcə ata tərəfdən baba və nənə olarsa, mal üç hissəyə bölünər, iki hissə babaya, bir hissə nənəyə verilər. Əgər baba və nənə ana tərəfdən olarsa, mal onlar arasında bərabər bölünər.
    Məsələ 2375: Əgər varis ata tərəfdən təkcə bir baba və ya nənə, ana tərəfdən bir baba və ya nənə olarsa, mal üç hissəyə bölünər, iki hissə ata tərəfdən baba və ya nənəyə, bir hissə ana tərəfdən baba və ya nənəyə verilər.
    Məsələ 2376: Əgər varis ata tərəfdən baba və nənə, ana tərəfdən baba və nənə olsa, mal üç hissəyə bölünər, bir hissə ana tərəfdən baba və nənə arasında bərabər bölünər, o biri iki hissə ata tərəfdən baba və nənəyə verilər. Baba iki pay, nənə bir pay götürər.
    Məsələ 2377: Əgər varis təkcə zövcə ya ər, ata tərəfindən baba və nənə, ana tərəfindən baba və nənə olarsa, zövcə və ər gələcəkdə deyiləcək şəkildə irs götürür. Əsas malın üçdə biri ana tərəfindən baba və nənəyə verilir. Onlar bunu öz aralarında bərabər bölürlər. Qalan hissə ata tərəfindən baba və nənəyə çatır. Baba iki pay, nənə bir pay götürür.
    Məsələ 2378: Əgər varis ana tərəfindən baba və ya nənə (ya da hər ikisi), ana tərəfindən qardaşlar olarsa, baba bir qardaş, nənə bir bacı hökmündədir. Onlar malı öz aralarında bərabər bölürlər. Əgər varis ata tərəfindən baba və nənə, atadanbir (ya ata-anadanbir) qardaşlar olsa, baba bir qardaş, nənə bir bacı hökmündədir. Onlar irsi öz aralarında bərabər bölürlər. Kişi iki pay, qadın bir pay götürür.
    Üçüncü qrupun irsi
    Məsələ 2379: Üçüncü qrupa əmi, bibi, dayı, xala və onların övladları aiddir. Birinci və ikinci qrupdan bir şəxs olmadıqda irs üçüncü qrupa çatır.
    Məsələ 2380: Əgər varis təkcə bir əmi və ya bir bibi olarsa, ata-anadanbir, atadanbir və anadanbir olmalarından asılı olmayaraq, bütün mal ona çatır. Əgər bir neçə əmi və bir neçə bibi olarsa, hamısı ata-anadan və ya atadanbir olduqda mal onlar arasında bərabər bölünür. Amma əgər əmi və bibi hər ikisi varsa (hər biri ata-anadan və ya atadanbirsə) əmi iki pay, bibi bir pay götürür.
    Məsələ 2381: Əgər varis anadanbir bir neçə əmi və ya bir neçə bibi olarsa, mal onlar arasında bərabər bölünür. Amma əgər təkcə bir neçə anadanbir əmi və bibi olarsa, vacib ehtiyata əsasən, mal bölgüsündə razılaşmalıdırlar.
    Məsələ 2382: Əgər varis əmi və bibi olsa, bəzisi atadanbir, bəzisi anadanbir, bəzisi ata-anadanbir olduqda, atadanbir əmi və bibi irs götürmür. Əgər meyitin təkcə anadanbir bir əmi və ya bir bibisi varsa, mal altı hissəyə bölünür, bir pay anadanbir əmi və ya bibiyə, qalan hissə ata-anadanbir əmi və bibiyə verilir. (Əmi iki pay, bibi bir pay götürür.) Əgər meyitin anadanbir bir neçə əmi və bibisi varsa (anadanbir iki əmi və ya iki bibi, bir əmi və bir bibi) mal üç hissəyə bölünür, iki hissə ata-anadanbir əmi və bibiyə verilir (əmi bibiyə münasibətdə iki pay götürür), bir hissə anadanbir əmi və bibiyə çatır. Vacib ehtiyat budur ki, onlar pay bölgüsündə razılaşsınlar.
    Məsələ 2383: Əgər varis təkcə bir dayı və ya bir xala olarsa, bütün mal ona çatır. Əgər həm dayı, həm də xala olarsa (istər ata-anadanbir, istər atadanbir, istər anadanbir olsun) mal onlar arasında bərabər bölünür. Müstəhəb ehtiyat budur ki, bir-birləri ilə razılaşsınlar.
    Məsələ 2384: Əgər varis təkcə anadanbir dayı və ya xala, ata-anadanbir dayı və xala, atadanbir dayı və xalasa, atadanbir dayı və xala irs götürmür. Mal altı hissəyə bölünür, bir pay anadanbir dayı və xalaya verilir, qalan hissə ata-anadanbir dayı və xalaya çatır. Onlar bu payı öz aralarında bərabər bölürlər.
    Məsələ 2385: Əgər varis təkcə atadanbir dayı və xala, anadanbir dayı və xala, ata-anadanbir dayı və xalasa, atadanbir dayı və xalaya irs düşmür. Mal üç hissəyə bölünür, bir hissə anadanbir dayı və xalaya bərabər şəkildə bölünür, qalan hissə ata-anadanbir dayı və xalaya çatır. Onlar da bu payı öz aralarında bərabər bölürlər.
    Məsələ 2386: Əgər varis bir dayı və ya xala, bir əmi və ya bibi olsa, mal üç hissəyə bölünür, bir hissə dayı və xalaya çatır, iki hissə əmi və ya bibiyə verilir.
    Məsələ 2387: Əgər varis bir dayı və ya bir xala, əmi və bibi olsa, əmi və bibi ata-anadan və ya atadanbir olduqda, mal üç hissəyə bölünür, bir hissə dayı və ya xalaya verilir, qalan iki hissədən iki pay əmiyə, bir pay bibiyə çatır. Əgər malı doqquz paya bölsələr, üç pay dayı və ya xalaya, dörd pay əmiyə, iki pay bibiyə düşər.
    Məsələ 2388: Əgər varis anadanbir bir dayı və ya bir xala, bir əmi və ya bir bibi, ata-anadan və ya atadanbir əmi və bibi olarsa, mal üç hissəyə bölünür, bir hissə dayı və ya xalaya verilir, qalan iki hissənin altıda biri anadanbir əmi və ya bibiyə, altıda beşi ata-anadan və ya atadanbir əmi və bibiyə verilir. Əmi bibi ilə müqayisədə iki pay götürür.
    Məsələ 2389: Əgər varis bir dayı, ya bir xala, anadanbir əmi və bibi, ata-anadan və ya atadanbir əmi və bibi olsa, mal üç hissəyə bölünür, bir pay dayı və ya xalaya çatır, qalan iki hissə üç paya bölünür. Bir pay anadanbir əmi və bibiyə çatır (vacib ehtiyata əsasən, öz aralarında razılıqla bölürlər), iki pay ata-anadan və ya atadanbir əmi və bibi arasında bölünür. Əmi iki pay, bibi bir pay götürür.
    Məsələ 2390: Əgər varis bir neçə dayı və ya bir neçə xala olsa, hamısı ata-anadan, ya atadan, ya anadanbirdirlərsə, meyitin əmi və bibisi olduqda, mal üç hissəyə bölünür. İki pay yuxarıda göstərildiyi qaydada əmi və bibi arasında bölünür. Bir pay dayılar və xalalar arasında bərabər bölünür.
    Məsələ 2391: Əgər varis anadanbir dayı və ya xala, atadanbir və ya atadanbir bir neçə dayı və xala, əmi və bibi olsa, mal üç hissəyə bölünər, onun iki hissəsi yuxarıda göstərilən qaydada əmi və bibi arasında bölünür, qalan bir hissə anadanbir dayı və ya xala olduqda altı hissəyə bölünür, onun bir hissəsi anadanbir dayı və ya xalaya verilir, qalan hissəsi ata-anadan və ya atadanbir dayı və xalaya çatır. Onlar bunu öz aralarında bərabər bölürlər. Əgər anadanbir bir neçə dayı və ya bir neçə xala varsa, ya da həm anadanbir dayı, həm də anadanbir xala varsa, qalan bir hissə üç paya bölünür. Bir pay anadanbir dayılar və xalalar arasında bərabər bölünür, qalan hissə ata-anadan və ya atadanbir dayı və xalalara verilir. Onlar bunu öz aralarında bərabər bölürlər.
    Məsələ 2392: Əgər meyitin əmi və bibisi, dayı və xalası olmasa, əmi və bibinin payı onların övladlarına, dayı və xalanın payı onların övladlarına çatır.
    Məsələ 2393: Əgər meyitin varisi əmi və bibi, atanın dayı və xalası, ya əmi və bibi, ananın dayı və xalası olsa, mal üç hissəyə bölünür, bir pay əmi və bibiyə, meyitin anasının dayı və xalasına çatır. (Onlar vacib ehtiyata əsasən bölgüdə razılaşırlar.) Qalan iki hissə üç paya bölünür. Bir pay atanın dayı və xalasına verilir və onlar bunu öz aralarında bərabər bölürlər. Qalan iki pay atanın əmi və bibisinə çatır. (Əmi bibi ilə müqayisədə iki pay götürür.)
    Məsələ 2394: Əmi və bibinin, dayı və xalanın irsini (əgər ata-anadanbir olarlarsa) belə bölmək olar: bir əmi və ya bir bibiyə bütün mal çatır. Əgər varis bir neçə əmi və ya bir neçə bibisə, onlar arasında bərabər bölünür. Əgər həm əmi, həm bibi varsa, əmi iki pay, bibi bir pay götürür. Bir dayı və ya bir xala olduqda bütün mal ona çatır. Əgər bir neçə dayı və ya bir neçə xala varsa, ya da həm dayı, həm də xala varsa, mal bərabər şəkildə bölünür. Əgər əmi və bibi, dayı və xala olsa, əmi və bibi iki pay götürür, dayı və xalaya bir pay çatır. Əmi iki pay götürür, bibi bir pay. Dayı və xalanın payı isə bərabər bölünür.
    Zövcə və ərin irsi
    Məsələ 2395: Əgər daimi zövcə dünyadan köçərsə və onun övladı olmazsa, malının yarısı ərinə çatır, qalan hissə o biri vərəsələrə verilir. Əgər həmin ərdən və ya başqa bir ərdən övladı varsa, bütün malın dörddə biri ərə verilir, qalan hissə varislərə çatdırılır.
    Məsələ 2396: Əgər ər dünyasını dəyişsə və övladı olmasa, malının dörddə biri daimi zövcəsinə çatır. Qalan hissə vərəsələr arasında bölünür. Əgər həmin zövcədən və ya başqa zövcədən övladı olarsa, malın səkkizdə biri zövcəyə verilir, qalan hissə varislərə çatdırılır.
    Məsələ 2397: Qadın ərin bütün malından irs götürür. Amma torpaq və onun qiymətindən irs almır. Bu torpaq ev və ya bağ, əkin sahəsi və bu kimi bir şey ola bilər. Amma binanın tikili və ağac kimi fəzasından irs götürmür. Fəzada olanlar qiymətləndirilməli və onların qiymətindən irs verilməlidir.
    Məsələ 2398: Qadın ərindən ona irs qalmamış torpaq və bina kimi bir şeydən istifadə etmək istəsə vərəsələrdən icazə almalıdır. Vərəsələr də irsin fəzasında olan tikili kimi bir şeyin qiymətindən ödəməmiş həmin şeydən qadından icazəsiz istifadə edə bilməzlər. Yalnız qadın icazə verdikdə onun payını ödəməmiş tikilini satmaq olar. Əks təqdirdə bu iş yolverilməzdir.
    Məsələ 2399: Əgər bina və ağac kimi şeylərə qiymət qoymaq istəsələr hesab üçün nəzərə almalıdırlar ki, bu şeylər icarə haqqından əlavə hansı dəyərə malikdir.
    Məsələ 2400: Su arxı və bu kimi şeylər torpaq hökmündədir. Həmin yerdə işlədilən kərpic və bu kimi şeylər tikintidən sayılır.
    Məsələ 2401: Əgər meyitin birdən artıq zövcəsi olsa, övladı olmadıqda malının dörddən biri, övladı olduqda səkkizdən biri yuxarıda deyilən şəkildə qadınlar arasında bərabər bölünür. Ərin onlarla yaxınlıqda olub-olmamasının fərqi yoxdur. Amma ölümcül xəstəlikdə ikən bir qadınla evlənsə, yalnız yaxınlıq etdiyi halda həmin qadın irs götürür.
    Məsələ 2402: Qadın xəstə halda ərə getsə və bu halda dünyasını dəyişsə ər ondan irs götürür. Burada yaxınlıq edib-etməməyin fərqi yoxdur.
    Məsələ 2403: Qadına təlaq hökmündə qeyd olunduğu kimi rici təlaq verilsə (boşansa) və iddə vaxtında ölsə, ər ondan irs götürür. Qadının iddə vaxtında ər də ölsə qadın ondan irs alır. Amma bain təlaq (boşanma) iddəsində ər və arvaddan biri ölsə digəri ondan irs götürmür.
    Məsələ 2404: Əgər ər xəstəlik halında zövcəsini boşasa və bir ildən sonra (qəməri il) dünyasını dəyişsə, qadın üç şərtlə irs götürür: ər həmin xəstəliklə dünyasını dəyişsin; qadın təlaq və iddədən sonra ərə getməmiş olsun; qadının boşanmaya razılığı olmasın. (Əgər razılığı olmuşsa, onun irs götürməsi müşküldür.)
    Məsələ 2405: Ərin öz zövcəsi üçün aldığı libaslar, zinət əşyaları və bu kimi şeylər zövcənin malıdır. Bir şərtlə ki, yalnız bəzənmə məqsədi ilə alındığı sübuta yetməsin.
    İrslə bağlı müxtəlif məsələlər
    Məsələ 2406: Kişi dünyasını dəyişdikdə onun Quranı, üzüyü, qılıncı, libası (geydiyi və ya geymək üçün hazır saxladığı libas) böyük oğulun malıdır. Əgər meyit sadalanan şeylərdən ikisinə malik olmuşsa (məsələn, iki üzük) onların hər birindən istifadə etdiyi halda hamısı böyük oğula çatır.
    Məsələ 2407: Meyitin borcu olsa və bu borc mal qədərində və ya maldan artıq həddə çatsa, yuxarıda adı çəkilən dörd şey böyük oğula verilmir, satılıb borcların ödənməsinə xərclənilir. Amma mal borcdan çox olarsa və borcu ödədikdən sonra vərəsələr üçün kifayət qədər mal qalarsa, həmin dörd şey böyük oğula çatır.
    Məsələ 2408: Müsəlman kafirdən irs götürür, kafir meyitin atası və ya oğlu olsa da, müsəlmandan irs götürmür.
    Məsələ 2409: Bir şəxs öz yaxın qohumlarından birini bilərəkdən və ya bilmədən öldürsə, ondan irs payı almır. Amma bilmədən öldürərsə, irs götürər. Məsələn, havaya atdığı vaxt təsadüfən həmin şəxsə dəyib öldürərsə, meyitdən irs payı çatır. Bu halda ehtiyata əsasən qətlin diyəsindən həmin şəxsə pay düşmür.
    Məsələ 2410: Əgər meyitdən ana bətnində övlad qalarsa, eyni vaxtda övlad, ata və ana kimi varislər olarsa, irs bölərkən bətndəki körpə üçün iki oğlan övladının payı ayrılmalıdır. Dünyaya diri gəlsə irs ona çatdırılır. Bir oğlan və ya bir qız doğulsa, artıq qalan pay vərəsələr arasında bölünür. Əgər onunla birlikdə başqa varis olmazsa, sağ-salamat doğulduqda bütün mal ona çatır. Əks təqdirdə irs varislər arasında bölünür.
    Category: Şəriət hökmlərinin izahı | Added by: Islam_Kitabxanasi (2011-09-09)
    Views: 753 | Rating: 0.0/0
    Total comments: 0
    Only registered users can add comments.
    [ Registration | Login ]

    Quranda axtar
    Quran,Hədis,İslam təlimləri, Fiqh
    Quran
    İstifadəçi girişi
    Login:
    Password:
    Kitabxana əxlaq
    Etiqat, Tarix, Fəlsəfə, Dini yaradıcılıq
    Dost saytlar
  • İslamQadını
  • Günahkar-Bəndə
  • Kitablar yüklə
  • Bölmələr
    Tarix [535]
    Etiqat [869]
    Fəlsəfə [4]
    Dini yaradıcılıq [40]
    Bölmələr
    Quran [585]
    Hədis [253]
    İslam təlimləri [24]
    Fiqh [219]
    Azan vaxtları [1]
    Dua [26]
    Din [13]
    Namaz [10]
    Kateqoriyalar
    Dörd risalə [7]
    Namazın sirləri [0]
    Xümsün hökmləri [11]
    Şəriət hökmlərinin izahı [41]
    Əhkam risaləsi (gənclər üçün şəri məsələlər və etiqadi bəhslər) [13]
    Torpaq üzərinə səcdə və iki namazın ardıcıl qılınması [4]
    Hәcc [11]
    İnsan həyatında təqlidin rolu [10]
    Şəri suallara cavablar 1-c- cild [21]
    Şəri suallara cavablar 2-c- cild [24]
    Tovzihul-məsail (risalə) [43]
    Şəri suallara cavablar [19]
    Cəmiyyətdə kişi-qadın münasibətlərinin şəri hökmləri [13]
    Ramazan nuru [2]
    Rəsmlərimiz
    Copyright MyCorp © 2024