Namazın müqəddəmələrindən bir vaxtını tanımaqdır. İstər gündəlik vacib namazlar üçün müəyyən edilmiş beş vaxt, istərsə də digər ibadətlər üçün təyin edilmiş zaman dində mühüm məsələlərdəndir. İslam dini bu zəruri bilikləri əldə etmək üçün riyaziyyat və astronomiyanın dərinliklərinə varmışdır.

Vacib namazın beş vaxtı:

Sübh namazı – sübh ağartısından günəş doğanadək

Zörhr namazı – günortadan qüruba (gün batana) dörd rəkət namaz vaxtı qılanadək.

Əsr namazı – günorta azanından dörd rəkət namaz vaxtı keçən andan qüruba dörd rəkət namaz vaxtı qalmışadək.

Məğrib namazı – məğrib azanından gecə yarıya dörd rəkət namaz vaxtı qalmışadək.

İşa namazı – Qürubdan üç rəkət vaxtı keçən andan gecə yarıyadək (nəzərdə şəri gecə yarı tutulur)

Amma gündəlik vacib namazlar üçün fəzilətli, daha savablı vaxtlar da müəyyənləşdirilmişdür:

Sübh namazı – sübh ağartısından məşriq qızartısınadək.

Zöhr namazı günortadan insanın kölgəsi öz ölçüsünə çatanadək

Əsr namazı insanın kölgəsi onun 4/7 uzunluğuna çatandan tam və ya ikiqat kölgəyə çatanadək.

Məğrib namazı – qürubun əvvəlindən şəfəq qızartısı itənədək

İşa namazı – şəfəq itəndən gecənin 1/3 –dək.

Namazın müqəddimələrindən biri də qiblədir. Namaz qılan namaz zamanı üzünü Kəbə evinə tutmalıdır. Kəbə Səudiyyə Ərəbistanının Məkkə şəhərində məscidül-həramda yerləşir.

Allah təala "Bəqərə” surəsinin 115-ci ayəsində buyurur: "Üzünüzü hara çevirsəniz, Allaha tərəfsiniz.” Bəs nə üçün məhz Kəbəyə sarı durmaq vacibdir? Məqsəd dünya müsəlmanlarının birliyidir.

Qibləni tapmaq üçün adətən kompasdan istifadə edilir. Əvvəlcə xəritəni düzgün yerləşdirmək lazımdır. Kompas vasitəsi ilə xəritənin şimalını şimal istiqamətində, cənubunu cənub istiqamətində nizamlayırıq. Məsələn, Moskva şəhərindəyiksə, Moskva nöqtəsindən Məkkə şəhərinə doğru düz xət çəkirik. Bu xətt qiblənin istiqamətini göstərir. Yer kürə formasında olduğundan xəritənin (qlobusun) istənilən iki nöqtəsini iki xətlə birləşdirmək olar. Qibləni nisbətən qısa xətlə təyin edirik. Əgər hər iki xəttin uzunluğu bərabərdirsə, hər iki istiqamətdə namaz qılmaq olar.

Ümumiyyətlə, şəri cəhətdən qibləni təyin etməyin dörd yolu vardır:

1. Namaz qılan şəxs qiblənin hansı tərəfdə olduğuna əmin olanadək çalışmalıdır.

2. İki adil şahidin dediyi ilə kifayətlənmək olar.

3. Elmi yolla qibləni təyin edən şəxsə inanmaq olar.

4. Məscid mehrablarına, müsəlman qəbirlərinin mövqeyinə əsasən qiblə təyin oluna bilər.

Qiblə ni tapmaq mümkün olmasa, 4 tərəfə, 4 dəfə namaz qılmaq lazımdır.

Azan və iqamə qəza, istər əda olmuş olsun beş vaxtın namazı üçün təkid olunmuş müstəhəb əməllərdir.

Azanın mətni:

-Əllahu əkbər (4 dəfə)

-Əşhədu ənla ilahə illəllah (2 dəfə)

-Əşhədu ənnə Muhəmmədən Rəsulullah (2 dəfə)

-Əşhədu ənnə Əliyyən vəliyyullah (2 dəfə)

-Həyyə ələs-səlat (2 dəfə)

-Həyyə ələl-fəlah (2 dəfə)

-Həyyə əla xəyril-əməl (2 dəfə)

-Əllahu əkbər (2 dəfə)

-la ilahə illəllah (2 dəfə)

İqamədə isə birinci bənd iki dəfə, sonuncu bənd bir dəfə bir dəfə deyilir, "Həyyə əla xəyril-əməl”dən sonra iki dəfə "qəd qamətis –səlat” deyilir.

Müstəhəbdir ki, azan vermək üçün adil, vaxt tanıyan və uca səsli adam seçilsin. Azanı uca yerdə demək də müstəhəbdir.

Azan müsəlmanların tövhdi şüarıdır. Azan bütlərə qarşı ucalmış bir fəryaddır. İslamda ilk azançı Bilal olmuşdur. Qara dərili Bilala azan vermək tapşırığı İslam dinində milli, irqi ayrıseçkiliyə yol verilməməsinin sübutudur.

Azanın uca səsi ilə şeytanın təmkini tozulur, qaçmağa üz tutur!

Namaza başlayarkən əvvəlcə niyyət etmək zəruridir. Namazın məqsədi ilahi sifətlərə yaxınlaşmaq, nəticədə, özünü tərbiyəyə nail olmaqdır. Sonra əlləri qulaqlar bərabərinə qaldırmaqla "Əllahu əkbər” deyilir və insan bütün dünya işlərini unudaraq öz yaradanı ilə "başlayır. Namaz zamanı 9 şeydən çəkinmək lazımdır:

1.Yemək, içmək (ağızda qalmış qırıntını udmaq olar)

2.Səs çıxarmaqla gülmək- qəhqəhə

3.Dınışmaq

4.İnsanı namaz halında çıxaran uzun işlər

5.Sağa – sola dönmək

6.Dünya işlərinə görə bərkdən ağlamaq

7.Namazın rüknlərini artırıb -əskiltmək.

(Namazın rüknləri: Niyyət, təkbirətül –ehram, təkbirətül-ehram və rukudan qabaq qiyam – düz duruş, ruku, hər rəkətin iki səcdəsi)

8 Bilərəkdən namazın rüknü olmayan şeyləri artırıb -əskiltmək.

9. İki rəkətli, üç rəkətli namazlarda və dörd rəkətli namazın ilk iki rəkətində rəkətlərin sayında şəkk.

Sübh Günorta (zöhr) İkinti (əsr) Şam (məğrib) Xüftən (işa)

İqamə İqamə İqamə İqamə İqamə

Niyyət Niyyət Niyyət Niyyət Niyyət

Təkbirətül-ehram Təkbirətül –ehram Təkbirətül-ehram Təkbirətül-ehram Təkbirətül-ehram

Həmd Həmd Həmd Həmd Həmd

Surə Surə Surə Surə Surə

Rüku Rüku Rüku Rüku Rüku

Səcdə x2 Səcdə x2 Səcdə x2 Səcdə x2 Səcdə x2

Həmd Həmd Həmd Həmd Həmd

Surə Surə Surə Surə Surə

Qunut Qunut Qunut Qunut Qunut

Rüku Rüku Rüku Rüku Rüku

Səcdə x2 Səcdə x2 Səcdə x2 Səcdə x2 Səcdə x2

Təşəhhüd Təşəhhüd Təşəhhüd Təşəhhüd Təşəhhüd

salam Həmd Həmd Həmd Həmd

Rüku Rüku Rüku Rüku

Səcdə x2 Səcdə x2 Səcdə x2 Səcdə x2

Həmd Həmd Həmd Həmd

Rüku Rüku Rüku Rüku

Səcdə x2 Səcdə x2 Səcdə x2 Səcdə x2

Təşəhhüd Təşəhhüd Təşəhhüd Təşəhhüd

Salam Salam Salam Salam

-Niyyət bir işi görmək üçün qərara gəlməkdir.

-Niyyəti tələffüz etmək vacib deyil.

-Bəzən niyyəti bir namazdan o biriə dəyişmək olur.

-Əda namazı qılan şəxsin yadına düşsə ki, öhdəsində qəza namazı qalıb, niyyətini qəza namazına döndərməsi müstəhəbdir.

-Təkbirətül –ehram "Əllahu əkbər” deməkdir və onu artırıb –azaltmaq namazı batil batil edir.

-Təkbirətül-ehram deyərkən əlləri qulaqlar bərabərinə qaldırmaq müstəhəbdir.

-Rükudan əvvəl qiyam (düz dayanış) namazın rüknüdür yəni əsasıdır.

-Təmamilə ayaq üstə durmağa qadir olmayan şəxs namazı oturaq qılmalıdır.

-Təmamilə durmağa və oturmağa qadir olmayan şəxs mümkün olsa sağ tərəfi üstə üzü qibləyə uzanıb namaz qılmalıdır.

- Yalnız arxası üstə uzana bilən şəxs qibləni gözləməklə bu halda namaz qıla bilər.

- Əgər bir şəxs namazda yalnız müəyyən qədər ayaq üstə durmağa qadirdirsə həmin qədər ayaq üstə qalıb, ardını oturaq davam etdirə bilər.