HƏDİSİN DƏLALƏTİNDƏ MÖVCUD OLAN QÜSURLAR
1. Məlum hədisdə deyilir: "Peyğəmbər (s) məzarı naxışlamağı, üzərində oturmağı və bina tikməyi qadağan etdi”.
2. "Qadağa” hər bir halda haramlığa sübut deyil. Yalnız bəzi hallarda haram olduğunu göstərir. Bir çox hallarda isə "qadağa” "məkruh”luğa sübutdur. Bundan başqa çoxlu sayda hədislər həmin "qadağanın” məkruhluq ifadə etdiyini göstərirlər . Belə hədislərin çoxluğu bu hədisdə mövcud olan qadağanın "haramlığa” deyil, "məkruh”luğa aid edilməsinə əsas verir.
1. Şafei sözügedən hədisə əsaslanaraq deyir: "Qəbrin yerdən hündür olması müstəhəbdir”.
2. Sindi həmin hədisi Nişapuridən nəql edərək deyir: "Bu hədis səhihdir. Lakin ona əməl etmək olmaz. Çünki (qərbdən şərqə qədər olan böyük bir məsafədə) İslam öndərləri məzar üzərini yazardılar və bu yeni nəslin öz sələflərindən əxz etdiyi dərsdir .
3. Zəhəbi deyir: "Səbt ibn Cоvzinin babası məzar üzərində aşağıdakı sözlərin yazılmasını vəsiyyət etdi:
"Ey mərhəməti hədsiz olan rəbbim! Günahları çox olan bəndəni bağışla. Bu günahkar bəndən onu bağışlayacaqsan ümidi ilə sənə tərəf gəlir. Mən sənin qonağınam. Qonağın mükafatı onun üzünə xoş baxmaqdır” .
İbn Cоvzinin şəxsiyyəti haqqında deyilir: O, pedaqoq, erudit (əllamə), imam, hafiz, şərhçi (Quranı təfsir edən), şeyxul-islam, bir sözlə İraqın fəxri idi .
4. Nəvəvi deyir: "Məzar üzərində bina tikmək mərhumun şəxsi mülkü olarsa, məkruh, "vəqf” edilmiş mülk olarsa, haramdır”.
Şafei həmin məsələyə aydınlıq gətirərək deyir: "Səhabələrimiz qəbirləri naxışlamağı məkruh hesab etmişlər”.
Bu kimi hədislər qəbirləri təmir etmək, yaxud qəbir üzərində bina tikmək məqsədi daşımır. Çünki bu kimi abidələr ilahi nişanələrdir . Bu növ nişanələr dəyərləndirilməlidir. Bu məzarların dini abidə olmaları, məzarda yаtаnların peyğəmbər, övliya olması və yaxud da üzərində inşa edilən tikililərin qəbrin itməməsi və s. hər hansı bir dini əhəmiyyət daşıması ilə bağlıdır. Buna misal olaraq, Peyğəmbərin (s) Osman ibn Məzunun, həzrət Fatimənin (ə) Həmzənin məzarını (yerini itirməmək məqsədi ilə) daşla nişanlanmasını göstərmək olar.
AŞAĞIDA NƏZƏRDƏN KEÇİRƏCƏYİNİZ TARİXİ DƏLİLLƏR BİZİM MÜDDƏAMIZI İSBATLAYIR
1. İbn Macə deyir: "Peyğəmbər (s) Osman ibn Məzunun məzarının üzərinə daş qoyaraq onu nişanladı . Heysəmi İbn Macənin sözünün ardınca deyir: "Bu hədis "həsəndir” .
Sendi məlum hədisi şərh edərək deyir: "Peyğəmbər (s) məzarın tanınması üçün onun üzərinə daş parçası qoydu”.
2. Bəzi səhabələrdən nəql olunduğuna görə, Osman ibn Məzun dəfn edildikdən sonra Peyğəmbər (s) bir nəfərə daş gətirməsini tapşırdı. Məlum şəxsin daşa gücü çatmadı. Bu zaman o həzrət (s) şəxsən özü ayağa durub, qollarını çırmadı. Rəvayətçi deyir: "Mən Peyğəmbərin (s) qolunu gördüm. O, daşı meyitin baş tərəfinə qoyaraq buyurdu: "Mən, qardaşımın məzarını bu daşla nişanladım. Ailəmdən dünyasını dəyişən hər bir şəxsi burada dəfn edəcəyəm”.
Mərvan ibn Həkəm Mədinə hakimi olduğu zaman həmin daşın yanından keçərkən onu götürüb kənara tullamalarını əmr etdi və dedi: "And olsun Allaha (bu gündən etibarən) Osman ibn Məzunun məzarını tanıtdıracaq daş olmayacaq”.
Bəni-Üməyyə Mərvanın yanına gələrək onun bu addımının yanlış olduğunu onun diqqətinə çatdırıb və daşın mütləq yerinə qaytarılmasını tələb etdilər. Mərvan vəziyyətin bu yerdə olduğunu görüb daşı yerinə qaytaracağına and içdi .
3. Əsbəğ ibn Nəbatə deyir: "Peyğəmbərin (s) qızı həzrət Fatimə (ə) həzrət Həmzənin məzarı önünə gələr, onu tanınması üçün nişanlayardı” . Onun dediyinə görə Peyğəmbər (s), Əbu Bəkr və Ömərin məzarı üzərində kiçik daşlar var idi .