Müasir insanın dini və mənəvi uğurunun yüksəlişi həmin bəşəri təzahürləri dərk etmək və onları təhlil etmək üçün Qərb alimlərinin nəzərəçarpacaq həssaslığı və gündən-günə artan səyləri ilə müşahidə olunur. Qərb mütəxəssisləri müxtəlif vaxtlarda bu sahədə apardıqları araşdırmalarını və fikirlərini açıqlayıblar. Amerikalı jurnalist və tədqiqatçı Bil Mayres PBS televiziya kanalında yayınlanan on ardıcıl proqramında bu barədə apardığı araşdırmaların nəticələrini təqdim edərək bildirmişdir:

''Bütün dünyada insanlar maddi dəyərlərdən və materializmdən usanmışlar və sürətlə mənəviyyata doğru qayıdırlar və bu qayıdış bir müddətdir ki, başlanmışdır.''

O daha sonra əlavə etmişdir: ''Din və onun əsaslarına xalis itaətçilik bir daha diqqət mərkəzindədir.''(Qraham Fuler, Xarici siyasət i؛lərində SİA tə؛kilatının mə؛hur nəzəriyyəçisi, "Farin Pali" jurnalı, Amerika çapı, "Cümhuri-ye Eslami" qəzeti, 24/3/1374 )

Qərb mütəfəkkiri Corc Vigel kimi şəxslər dünyanın qeyri-maddiliyini [dini] XX əsrin sonlarında həyatın üstün gerçəkliklərindən hesab edirdilər.''(Fransanın ''Novel Obezrovator'' qəzetinin analitiki (təhlilçisi), "Ebrar qəzeti", 6/6/1375.)

Finlandiya Universitetinin tədqiqatçı və müəllimlərindən olan Doktor Penti Kaynen də bu fikirdədir:

''[Bugünkü dünyada] dini qəbul etməyə meyl yaranmış və bu meyl artmaq üzrədir.''(''Va؛inqton Tayms'' Amerika nə؛riyyatının analitiki, "İran" qəzeti, 15/5/1376. )

Məşhur alman yazıçısı və siyasət şərhçisi Piter Şulator "İslam və dünya mədəniyyəti arasındakı ixtilafları" mövzusuna dair seminarda çıxış edərkən demişdir:

''İndi dinə və yüksək mədəniyyətə qayıdış hərəkatı başlanmışdır.''(Devid Bart, Xristian dünyası ensiklopediyasının məsul nümayəndəsi, "Cümhure-ye Eslami" qəzeti, 24/5/1371 )

Afinanın siyasi kilsə və ilahiyyat fakültəsinin müəllimi Corc Metalinas açıqlamışdır:

''…Bu əsrdə din və dindarlığa qayıdış güclənmişdir.''(Fransanın ''Novel Obezrovator'' həftəlik qəzetinin analitiki, "Ebrar" qəzeti, 6/6/ 1375 )

İspaniya mütəfəkkiri professor Xose Mario isə demişdir:

''İndi dünyada dinə yönəlmə artmışdır.''(Sübh" jurnalı №78, "Cümhuri-ye Eslami" agentliyi, Xristian Sayns Monitor nə؛riyyatından gِtürülüb.)

Amerikanın ''Nyu-York Tayms'' qəzetinin müxbiri Qustav Yunber də amerikalı natiqlərin dinə qayıtmağın zəruriliyini təkid etdikləri geniş hesabatında bildirmişdir:

''Təkcə Amerikada deyil, dünyanın bütün bölgələrində insanların din və Allaha üz tutmaları genişlənməkdədir.''("Ebrar" qəzeti, 6/6/1375 )

Qərb şərhçilərinin əksəriyyəti dinə yönəlmə prosesinin təsəvvür olunan həddən daha qüvvətli olduğunu söyləyərək aşağıdakı fikri vurğulamışlar:

''Hazırkı şəraitdə (dünyada) dindən daha qüdrətli heç bir ictimai qüvvə yoxdur.''(İngiltərənin "Deyli Teleqraf" nə؛riyyatı, "Resalət" qəzeti, 6/3/1376 )

Onlar ''Dünya əhalisinin istər Şərqdə, istərsə də Qərbdə gündən-günə artan şəkildə Allah, din və mənəviyyata tərəf irəliləməsini''("Yeni yüz yıl" nə؛riyyatı, Türkiyə çapı, 18/5/1997. ) vurğulayaraq öz fikirlərini belə bildirmişlər:

''Dinə millətlərin qayıdışı prosesi təlatümlü bir sel kimi irəli getməkdədir və sekularizmin bütün dünyanı bürüməsi təsəvvürü artıq sona çatmışdır.''(Həmin yerdə. )

Sonra isə açıqlamışlar:

''Hamı səhvən bu fikirdə idi ki, dünya nemətlərinə bağlılıq dini təhlil etməkdir və heç nə ona mane ola bilməz.''(Foriver Kolembo, "Allah Amerikada", Məhəmməd Bəqayinin tərcüməsi, səh.242, Foriver Kolembo, sosioloq və İtaliyanın "El-estampo" qəzetinin ba؛ redaktoru və Kolumbiya universitetinin beynəlxalq məsələlər fakültəsinin müəllimi. )

Qərb mütəfəkkirlərinin əksəriyyəti müasir bəşəriyyətin dini həyatının yeniləşməsinə və onun artan tələskənliyinə inanaraq, XXI əsrdə bu hadisənin önündə olacaq parlaq üfüqlərdən danışırlar, onlar ''XXI əsri bəşər həyatının müxtəlif sahələrində dinin fövqəladə yayılma əsri''("Cümhuri-ye Eslami" qəzeti, 14/8/1378 ) hesab edirlər.

Amerika yazıçısı Robert Makvand mövcud statistik hesablamaları, rəqəmləri və dəlilləri təqdim etməklə bəşəriyyətin diqqət və mənəviyyat əsri saydığı XXI əsr haqqında proqnoz verərək ''yeni əsr yeni dini həyəcanlar dövrü olacaq və bu sahədə insanların intizarları şiddətlə artacaq''(Robert Makland, Amerika yazıçısı, "Sübh" jurnalı №78, 1376-cı ilin bəhmən ayı. ) demişdir.

Fransanın ''Obezrovator'' qəzeti böyük yazıçı və Fransanın keçmiş mədəniyyət naziri Andrey Moleronun proqnoz layihəsi ilə yanaşı həmin gerçəkliyi təsdiq edib onun dilindən yazmışdır:

''XXI əsr ya ümumiyyətlə, mövcud olmayacaq, ya da din əsri olacaq.'' Bu həftəlik qəzet daha sonra əlavə etmişdir:

''Moleronun proqnozuna əsasən həqiqətdə dinə qayıdış ardıcıldır və hər yerdə gözə çarpır.''(Doktor İmami, Tehran universitetinin müəllimi, "Mərifət" jurnalı №21 )