ZAHIRDƏ HƏR HANSI BIR MÖVZUYA DAXIL OLAN, GERÇƏKDƏ ISƏ ONDAN XARIC OLAN HADISƏLƏRDƏ QƏZAVƏT 1-QARA DƏRİLİ ATA-ANANIN AĞ DƏRİLİ ÖVLADI Bir nəfər həyat yoldaşını Ömərin yanına gətirib dedi: – Özüm də, bu arvadım da qara dəriliyik, amma o, ağ dərili bir uşaq doğmuşdur! Ömər orada olanlara dedi: – Bu barədə sizin nəzəriniz nədir? Dedilər: – Qadın daş-qalaq edilməlidir, çünki o və əri qara rəngli, övladı isə ağ rənglidir (yəni zina etmişdir)! Ömər o qadının daş-qalaq edilməsinə hökm verdi. Məmurlar onu cəzalandırmaq üçün apararkən yolda Əli (ə)-la qarşılaşdılar. Əli (ə) qadına və onun ərinə buyurdu: – Nə olmuşdur? Onlar başlarına gələni söylədilər. Həzrət o kişiyə üz tutub buyurdu: – Öz arvadını (zinakarlıqda) müttəhim edirsən? Dedi: – Xeyr. Buyurdu: – Onunla heyz halında yaxınlıq etmisən? Dedi: – Bəli. Bir gecə o, heyzli olduğunu iddia edirdi, mən də havanın soyuq olduğuna görə bəhanə gətirdiyini güman edərək onun sözünə əhəmiyyət vermədən yaxınlıq etdim. O Həzrət qadına üz tutub soruşdu: – Ərin o halda səninlə yaxınlıq etmişdimi? Dedi: – Bəli. Sonra Əli (ə) onlara buyurdu: – Qayıdın, bu övlad sizin oğlunuzdur. Onun ağ dərili olmasının səbəbi budur ki, heyz qanı nütfəyə qələbə çalmışdır. Böyüdükdən sonra yenidən qara rəngli olacaqdır. O Həzrətin buyurduğu kimi, uşaq böyüdükdən sonra dərisi qaraldı.(Fürui-Kafi", "Diyat" kitabı, "zəmanu ma yusibud-dəvabb" babı, 13-cü hədis. ) Bir nəfər Əli (ə)-ın yanına gəlib dedi: – Ya Əmirəl-möminin! Mən həmişə arvadımla yaxınlıq edəndə mənini çölə tökürdüm. Lakin indi onun hamilə olduğunu görürəm. Həzrət ona buyurdu: – Səni and verirəm Allaha de görüm, nə vaxtsa birinci yaxınlıqdan sonra bövl etmədən yenidən onunla yaxınlıq etmisənmi? Dedi: – Bəli, belə bir hal olmuşdur. İmam ona buyurdu: – Bu övlad sənin özünündür.("Fürui-Kafi", "Nikah" kitabı, "Nəvadir" babı, 46-cı hədis. ) 3-QURAN ƏSASINDA İSTİDLAL Heysəm adlı bir nəfər müharibədən qayıtdıqdan altı ay sonra arvadı uşaq dünyaya gətirdi. Heysəm o övladı özününkü hesab etməyərək Ömərin yanına getdi və hadisəni ona dedi. Ömər onun arvadının daş-qalaq edilməsinə dair hökm çıxartdı. Təsadüfən onu daş-qalaq etməzdən əvvəl Əli (ə) onu gördü və hadisədən agah oldu. Sonra Ömərə buyurdu: – Qadının sözünün düzlüyünü qəbul etməlisən. Çünki Allah-Taala Quranda buyurur: "Hamiləlik və südvermə dövrü otuz aydır." ("Əhqaf" surəsi, 14). Başqa bir ayədə isə buyurur: "Analar gərək öz övladlarına 2 il tamam süd versinlər." ("Bəqərə" surəsi, ayə:233). 24 aylıq südvermə dövrünü 30 aydan çıxdıqda 6 ay qalır ki, bu da hamiləliyin ən qısa dövrüdür. Ömər dedi: "Əgər Əli olmasaydı, Ömər həlak olardı!" Sonra qadını azad etdi.(Övladın öz atasına mənsub edilməsinin səbəbi budur ki, birinci dəfə yaxınlıq etdikdən sonra bövl etmədiyinə görə nütfənin damlaları kanalda qalmış və ikinci dəfə bətnə cəzb olunmuşdur. Zahirən İmam Əli (ə)-ın buyurduğu bu səbəb ilə onu qane etmək istəmişdir. Çünki əgər birinci yaxınlıqdan sonra bövl etmiş olsaydı, yenə də övlad ona mənsub edilməli idi. Çünki bəzi hallarda kişinin xəbəri olmadan nütfə qadının bətninə daxil olur. Bu barədə başqa hədislər də dəlalət edir. (Müəllif) ) 4-BAKİRƏ QIZIN HAMİLƏ OLMASI Osmanın xilafəti dövründə qoca bir kişi cavan bir qızla evləndi və bir müddətdən sonra qız hamilə oldu. Qoca kişi o qızın özündən hamilə olmasını inkar edirdi. Hadisəni Osmana dedilər, lakin o bu məsələnin hökmünü bilmədi. Sonra qızdan soruşdu: – Sən hal-hazırda bakirəsənmi? Qız bu mətləbi iqrar etdi, Osman da ona hədd vurulmasını hökm etdi. Əli (ə) bunu eşitdikdə Osmana buyurdu: – Bəlkə qoca kişi onunla yaxınlıq edən zaman iftizaza (bakirəliyin aradan getməsinə) səbəb olmadan qadının bətni nütfəni cəzb etmiş və hamilə olmuşdur?! Kişi bunu təsdiq edərək dedi: – Bəli, mən həmişə nütfəni bətnin əvvəlinə tökmüşəm, amma heç vaxt iftizaz hasil olmayıb. Əli (ə) buyurdu: – Bu qadın həmin kişidən hamilədir və o gördüyü bu işə (qadının onun özündən hamilə olmasını inkar etdiyinə) görə ədəbləndirilməlidir. Osman da o Həzrətin göstərişi əsasında hökm verdi.("Mənaqib" (Sərvi), "Qəzayahu fi xilafəti Ömər"; "İrşad" (Müfid), səh.110 ) Zinakarlıqla müttəhim olunan bir qızı Əli (ə)-ın yanına gətirdilər. Həzrət o qızın müayinə edilməsinə dair göstəriş verdi. Qadınlar müayinə etdikdən sonra "bakirədir" - deyə cavab verdilər. İmam (ə) buyurdu: "Mən heç vaxt bakirə qıza zina həddi icra etmərəm!" Həzrət Əli (ə) belə hallarda qadınların şahidliyini kafi hesab edirdi.("İrşad (Müfid), səh.112 ) Zina etmiş bir kişi ilə bir qadını Əli (ə)-ın yanına gətirdilər. Qadın and içərək deyirdi ki, kişi onu bu işə məcbur etmişdir. Həzrət onun iddiasını qəbul edərək onu cəzalandırmadı. İmam Məhəmməd Baqir (ə) (bu hədisi nəql edərək) buyurur: "Əgər bu dövrün qazılarından belə bir hadisə barəsində soruşulsa, "qadının iddiası qəbul olunmur" – deyə cavab verə bilərlər."("Fürui-Kafi", "Şəhadat" kitabı, "Nəvadir" babı, 10-cu hədis ) 7-ÜÇ DƏSTƏ İNSANLARIN TƏKLİFİ YOXDUR Zina etmiş olan hamilə və dəli bir qadını Ömərin yanına gətirdilər, Ömər onun daş-qalaq olunmasına hökm verdikdə Əli (ə) ona buyurdu: "Məgər Rəsuli Əkrəm (s.ə.v.v)-in "Üç dəstə insana təklif yoxdur: 1-Divanə (dəli), ağıllandığı vaxta qədər..." - deyə buyurduğunu eşitməmisənmi?!"("Fürui-Kafi", "Hüdud" kitabı, "müstəkrəh" babı, 1-ci hədis ) Bir neçə nəfər Ömərin yanına gəlib bir qadının çöldə bir kişi ilə zina etdiyinə şəhadət verdilər və dedilər ki, o qadının əri vardır. Ömər onun daş-qalaq edilməsinə hökm verdi. Qadın Allahın dərgahında yalvararaq ərz etdi: "Pərvərdigara! Sən mənim günahsız olduğumu bilirsən." Ömər onun sözlərindən qəzəblənib dedi: – Şahidlərin sözünü təkzib edirsən?! Əli (ə) bu hadisəni müşahidə etdikdə buyurdu: – Qadını qaytarın, bəlkə bu əmələ yol verməkdə üzürlü bir səbəb olmuşdur. Qadını qaytardılar, məsələnin nə yerdə olduğunu soruşduqda dedi: – Bir gün mən və qonşumuzdakı kişi dəvələrimizi otarmağa aparmışdıq. Bizim dəvələrimizin südü olmadığına görə mən özümlə bir qədər su aparmışdım. Çöldə su qurtardı və çox susadım. Qonşu kişidən bir içim su istədim, o isə bu şərtlə qəbul etdi ki, onunla zina edəm. Mən bu işi görmək istəmədim. Nəhayət, susuzluqdan öləcəyimi gördükdə məcbur qalıb onunla zina etməyə razı oldum. Əli (ə) buyurdu: – Allahu Əkbər! "Çarəsiz (çıxılmaz) vəziyyətə düşən, amma itaətsizliyə və zülmə mürtəkib olmayan şəxsə heç bir günah yoxdur".("Mənaqib" (Xarəzmi), "Əl-fəslut-tasiu fi elmih", 1-ci hədis ) Ömər bu sözləri eşitdikdə qadını azad etdi.("Bəqərə" surəsi, ayə:173 ) Bir qadınla bir kişini Ömərin yanına gətirdilər. Kişi o qadına "ey zinakar!" - demişdi. Qadın da ona demişdi ki, "sən məndən də çox zina edənsən!" Ömər onların hər ikisinə şallaq vurulmasını əmr etdi. Təsadüfən orada olan Əli (ə) Ömərə buyurdu: – Səhv edirsən. Qadına iki hədd vurulmalıdır, kişiyə isə hədd yoxdur. Qadına ona görə iki hədd vurulmalıdır ki, əvvəla, o, kişiyə töhmət vurmuş və iftira həddinə layiq olmuşdur. İkincisi, o, "sən məndən də artıq zinakarsan!" deməklə özünün zina etməsini iqrar etmişdir. Bunun mənası budur ki, mən də zina etmişəm, lakin səndən az etmişəm. Buna görə o, zina həddinə də layiq görülür. (Sonra buyurdu:) İkinci nahiyədən ona kamil hədd vurulmur.("İrşad" (Müfid), "Qəzayahu fi xilafəti Ömər" ) Bir neçə hökmün mövcud olduğu halda dardüşüncəli şəxslərin birdən artiq hökmü başa düşmədiyi hadisələr 1-LİVAT VERƏN ŞƏXSİN CƏZASI Livat verən bir şəxsi Ömərin yanına gətirdilər, Ömər ona şallaq vurmaq istədi və şahidlərdən soruşdu: – Siz onun livat verdiyini gördünüzmü? Dedilər: – Bəli. Ömər onun barəsində necə hökm verməkdə sərgərdan qaldı. Nəhayət Əli (ə)-dan soruşdu. Əli (ə) livat edən şəxsi çağırdı, lakin onu görmədi. Sonra buyurdu: – Onun boynu vurulmalıdır! Boynunu vurdular, sonra Ömər dedi: – Onun cənazəsini götürün! Əli (ə) buyurdu: – Onun digər bir cəzası da var. Ömər dedi: – O nədir? İmam Əli (ə) buyurdu: – Bir qədər odun gətizdir və onun cəsədini odunların ortasına qoyub yandır. Başqa bir rəvayətə görə o Həzrət buyurdu: "Əgər müqəssir bir şəxs iki dəfə daş-qalaq olunmağa layiq olsaydı, livat edən şəxs də hökmən iki dəfə daş-qalaq olunardı."(İkinci nahiyədən ona kamil hədd vurulmamasının səbəbi budur ki, zina həddi dörd dəfə iqrar etməklə sübuta yetir və qadın da yalnız bir dəfə iqrar etmişdir. Kişidən iftira həddinin saqit olmasının səbəbi də budur ki, qadının öz zina etməsinə iqrar etməsi ilə kişinin töhməti aradan qalxır. "Mənaqib" (Sərvi), "Qəzayahu fi əhdis-sani". ) 2-RAMAZAN AYINDA ŞƏRAB İÇMƏYİN CƏZASI Şair Nəcaşi mübarək Ramazan ayının gündüzündə şərab içmişdi. Onu Əli (ə)-ın yanına gətirdilər, Həzrət ona səksən şallaq vurdu, gecə həbs etdi, sübh çağı da onu çağırıb yenidən iyirmi şallaq vurdu. Nəcaşi dedi: – Ya Əmirəl-möminin! Mənə vurduğun 80 şallaq şərab içməyimə görə idi. Bəs bu 20 şallaq nə üçündür? Həzrət buyurdu: – Ramazan ayına hörmətsizlik etdiyinə və ona etinasız yanaşdığına görə!("Fürui-Kafi", "Hüdud" kitabı, "Həddul-livat" babı, 5-ci hədis; "Təhzib", "Hüdud" kitabı, "Həddul-livat" babı, 2-ci hədis ) |