Qərb ölkələrində hakim sistemlərin uğursuzluğu prosesinin ardınca bu ölkələrdə mövcud olan müxtəlif iqtisadi, siyasi və ictimai nizamsızlıqlar və onlardan yaranan böhranların genişlənməsi analitiklərin əksəriyyətinin diqqətini ''Qərb cəmiyyətləri rəhbərlərinin bacarıqsızlığı və zəifliyi'' mövzusuna tərəf yönəltmişdir və bu mövzu Qərb mədəniyyətinin mürəkkəb problemlər siyahısına əlavə olunmuşdur.

''Frankfurter Rovend Şau'' qəzetinin şərhçisi indiki dünyanın pərişan vəziyyətinə işarə edərək yazmışdır:

''Hazırda bütün şərhçilər bir məsələdə razılaşırlar ki, indiki dünya hamının nəzarətindən çıxmışdır və Amerikanın yeni rəhbərlərinin son bir neçə ildə çaşqınlığı bu məsələnin həqiqi mahiyyətini açıqlayır.''

O, beynəlxalq miqyasda, Qərb mədəniyyəti və coğrafiyası istiqamətində yeni müsibətlərin yaranmasına işarə edərək demişdir:

''Dünənə kimi özünü bəşəriyyətin yeganə tacı bilən Qərbdə yenidən kor-koranə irqpərəstlik və qohumçuluğun meydana gəlməsi müasir tarixin məsələlərinin dərkində dolaşıqlığı artırmışdır.''(Papa II Jan Pol, dünya katoliklərinin rəhbəri Avropanın Xristian Demokrat Partiyalarının rəhbərləri ilə gِrü؛ündə, "Keyhan" qəzeti, 3/9/1370 )

Bəzi mütəfəkkirlər dünya və bölgə böhranlarının cilovlanması və onlara nəzarət olunması məsələsində Qərb dünyasının indiki rəhbərlərinin uğursuzluğunu qeyd edərək Qərbdə görkəmli və işəyararlı rəhbərlər baxımından bir boşluğun olduğunu vurğulayırlar.

Fransanın məşhur tarixçilərindən biri və general De Qollun həyat salnaməsini yazan Jan Lakutor və digər siyasətçilər ''dünya tarixində elə bir dövr haqqında düşünə bilmirik ki, onda görkəmli rəhbərlər bu qədər azalmış olsun!'' – fikrini söyləmişlər.

O demişdir:

''Bu gün vəziyyətə nəzarət edəcək siyasətçilərin bacarıqsızlığı göz qabağındadır. Bu fikir bizim ölkəmizdə, Avropada, ümumiyyətlə, Amerika Birləşmiş Ştatları və Yaponiyada hər bir şəxsə məlumdur.''(Həmin yerdə )

Amerikanın ''Taym'' jurnalı ''Amerikan interprayz'' jurnalının məlumatına istinadən Lakutorun yuxarıdakı sözünə müvafiq olaraq yazmışdır:

''Bütün yeddinci qrup ölkələrində sorğu nümunələrinin böyük faizi (son dərəcə qəribə olsa da, Yaponiyadan başqa) həmin ölkələrin əhalisinin narazılığını göstərir ki, ölkələri məhz bunun sayəsində irəliləyir: Bu rəqəm Amerikada 71%, Kanadada 70%, İngiltərədə 63% və Fransada 61% təşkil edir.

Bu araşdırmalar göstərir ki, cavab yazanların fikrincə, onların rəhbərləri müvəqqəti olaraq öz yollarını itirməmişlər, bəlkə, ümumiyyətlə, uçuruma düşmüşlər!!''

Jurnal sonda Londonun ''Tayms'' nəşrinin yazarı Norman Stounun fikirlərini əlavə etmişdir. Müəllif qarşısında gördüyü uğursuz siyasətçiləri məsxərəyə qoyaraq Nitşedən bir cümləni xatırlatmışdır:

''Əjdaha yumurtası əkdim, birə yığdım!''(Papa II Jan Pol, dünya katoliklərinin rəhbəri Avropanın Xristian Demokrat Partiyalarının rəhbərləri ilə gِrü؛ündə, "Keyhan" qəzeti, 3/9/1370 )

Son zamanlar bu ölkədə aparılmış digər elmi sorğular Qərbin sənaye ölkələrinin vətəndaşlarının öz rəhbərlərinə dərin etimadsızlığını bir daha sübut edir.

''Emnid'' Sorğu – Məlumat Mərkəzi Almaniya vətəndaşları arasında apardığı sorğunun nəticələrini nəşr edərək bildirmişdir:

''Bu ölkənin 79,8 %-i öz partiya və dövlətlərinə heç bir etimadı yoxdur və onlar iş prosesindən narazıdırlar. Onların yalnız 43%-i deyirlər ki, parlamentə etimad etmək olar, 35%-i isə dövləti etimada layiq bilirlər.''(Roce Qarudi, Fransa mütəfəkkiri, Televiziyanın ikinci kanalına müsahibəsində, 23/4/1376 )

Məlum olduğu kimi, Qərb analitikləri öz cəmiyyətlərindəki dərin böhranı təkcə rəhbərlərinin gücsüzlüyü və bacarıqsızlığı ilə məhdudlaşdırmamış və Qərbdə rəhbərlik böhranını ancaq ölkənin mürəkkəb problemlərindən biri saymışlar.

Bununla bağlı Conoton Eyalın (Londonda ''Royal Yunayted Press'' Araşdırmalar Mərkəzinin müdiri (siyasi və hərbi araşdırmalar mərkəzi) sözləri çox düşündürücüdür. O, ''yeddi sənaye ölkəsi (Qərb) rəhbərlərinin probleminin həllində'' öz gücsüzlüyünə işarə edərək demişdir:

''Problem təkcə (Qərbdə) indiki rəhbərlərin şəxsiyyəti ilə bağlıdır'' – fikrinə inanmaq düzgün olmazdı. Problem çox dərindir.''

O sonra əlavə etmişdir: ''Siyasi orqanlar insanların gözündən düşmüşdür. Bu səbəbdən nəzərə almaq lazımdır ki, siyasətçilər iqtisadi, ekoloji problemlərin geniş spektrindən tutmuş qanunsuzluq, qanun pozuntuları kimi ictimai bəlalarla mübarizəyə qədər heç bir iş görməmişlər.''(Professor Lamand, Fransa mütəfəkkiri, İslam və Qərb müəssisəsinin rəisi, "İran" qəzeti, 7/5/1375 ).

Kartson Foqit (Almaniya Sosial-Demokrat Partiyasının parlamentdə xarici işlər üzrə şərhçisi) Qərb dünyasında rəhbərlik böhranını təsdiq edərək demişdir:

''Mövzu təkcə (Qərbdə) rəhbərliyin olmaması deyil. Məsələ dövlətin və cəmiyyətin zəifliyi, habelə nizam-intizamın olmamasıdır ki, çox problemlər törədir. Bu cinayət və xaricilərə qarşı düşmənçiliyin artmasında, Qərb xarici siyasətinə səsverənlərin ardıcıl olaraq azalmasında, Qərbin apardığı rüsvayçı xarici siyasətdə, yəni Bosniyada adam öldürülməsinə hər cür müdaxilə etməkdə Qərbin təəssüfləndirici məğlubiyyətində öz əksini tapmışdır.''(Professor Həmid Mِvlana, "Keyhan" qəzeti, "اe؛məndaz sütunu", 25/9/1378 )