 «ALLAH GÜLÜRMÜ?!»
Səhiheyn kitablarında gələn Allah gülür!
Səhihhi Müslüm və Səhihi Buxaridə tohid bəhsində olan üçüncü zəif məsələ, bu iki kitabda nəql olunmuş Allahın gülməsi barədə yazılan hədislərdir. Əziz oxucunu bu hədislərdən bir neçə nümunəyə diqqət etməyə dəvət edirik. 1. - Buxari və Müslümün Allahın görünməsi barədə öz kitablarında nəql etdikləri hədisdə, Allahın gülməsi diqqəti özünə cəlb edir. Qeyd edirik ki, biz bu hədisi bir dəfə Allahın görünməsi mövzusunda geniş şəkildə gətirmişdik. İndi isə hədisin axır hissəsində olan cümlələri bir daha nəzərinizə çatdırırıq: ... Allah buyurar: Məgər sən demirdinmi ki: başqa bir istəyim yoxdur. Vay olsun sənə ey Adəmin oğlu! Nə qədər hiyləgərsən?! Ərz edər: - Xudaya! Məni ən məhrum olunmuş bəndələrindən qərar vermə! İstəyində o qədər ayağını möhkəm basarki Allahın gülməyi gələr. Elə ki onun gülməyi gəldi onun üçün behiştə girmək icazəsi verilər!! فيقول الله اوليس قدزعمت ان لاتسألني غيره؟ ويلك يا ابن آدم مااغدرك! فيقول يا رب لاتجعلني اشقي خلقك، فلا يزال يدعو حتي يضحك الله، فاذا ضحك منه، اذن له بالدخول فيها!!
(Səhfə -73.-74) 2. - Əbu Hureyrədən səhabələrin birinin qonaqpərvərliyi barədə nəql olunmuş hədisin axırında olan cümlə diqqəti özünə cəlb edir. ... Sonraki gün, qonaqpərvər kişi Peyğəmbər (s)-in xidmətinə gəldi. Peyğəmbər (s) buyurdu: - Bu gecə sizin qonaqpərvərliyinizə və rəftarınıza Allah-Taala gülüb. Sizin işinizə təəccüb edib..... فلما اصبح غداً الي رسول الله (ص) فقال (ص): ضحك الله الليلة او عجب من فعالكما!!
(Səhihi Buxari c-5, Kitabu mənaqebul ənsar, bab - Vəyusirunə əla ənfusihum.) 3. - Əbu Hureyrədən üç sənədlə iki müxtəlif mətnlərdə nəql olunmuş hədisdə deyilir: - Allah-Taala iki nəfərə gülür! Biri başqasını öldürdükdən sonra hər ikisi behiştə daxil olduqda. ərz etdilər: Ey Allahın elçisi! Qatillə öldürülmüş adamın hər ikisinin behiştə daxil olması mümkündürmü?! Buyurdu: - Onlardan biri Allah yolunda vuruşaraq şəhadətə yetişir, sonra onun qatili də tövbə edərək İslamı qəbul edir. O da Allah yolunda cihada gedir və şəhadətə nail olur. 4. - İbn Məsud Peyğəmbər (s)-dan nəql edir: - Behiştə axırıncı daxil olan şəx bəzən yol gedən, bəzən isə yerə üzü üstə yıxılan və bəzən üzünü od yandıran bir kişi olacaqdır. Elə ki, oddan keçdi ona baxar və Allaha şükürlər edər: - Məni sənin içindən nicat verən Allah böyükdür. Mənə elə bir nemət vermişdir ki, əvvəldən axıra heç bir kəsə bu neməti verməmişdir. Sonra onun üçün bir ağac görünər. Ərz edər: Xudaya! Məni bu ağaca yaxınlaşdır ki onun kölgəsindən bəhrələnim və suyundan içim. Allah onun cavabında deyər: Ey Adəm övladı! Bu ağacı sənə versəm mümkündür məndən başqa bir şey də istəyəsən! Ərz edər: - Xeyr, İlahi! Allahla ondan başqa bir şey istəməməsinə söz verər və əhd bağlayar. Allah onun üzrünü qəbul edər. Çünki o şəxs elə bir vəziyyətdə olar ki nemətləri görər amma səbr etməyə taqəti olmaz. Onu ağacın kölgəsində rahatlanmasına və suyundan bəhrələmsinə görə ağaca yaxınlaşdırar. Sonra onun gözlərinə əvvəlkindən gözəl olan başqa bir ağac görünər. Ərz edər: - İlahi! Məni bu ağaca yaxın etki onun suyundan içim və kölgəsində də rahatlıq tapım. Səndən daha başqa bir şey istəməyəcəm. Allah deyər: - Ey Adəm övladı! Mənimlə əhd peyman bağlamaqla o ağacdan başqa bir şey istəmədiyinə söz verən sən deyildinmi? Sonra Allah deyər: - Əgər o ağaca səni yaxınlaşdırsam məndən başqa bir şey də istəyərsənmi?! O kişi ikinci ağacdan başqa bir şey istəməyəcəyinə söz verər və Allahla əhd bağlayar. Allah onun üzrünü qəbul edər. Çünki gördüyü nemətin qarşısında səbrini əldən verər. Beləcə kölgə və suyundan bəhrələnməsindən ötrü ikinci ağaca yaxınlaşar. Sonra behişt qapısının ağzında birinci və ikinci ağacdan daha gözəl və göyçək bir ağac görər. Ərz edər: - İlahi! Məni bu ağaca yaxınlaşdır ki onun kölcəsindən bəhrələnim və suyundan içim. Səndən başqa bir şey istəməyəcəm. Allah onun cavabında deyər: - Ey Adəm övladı! Mənimlə o ağacdan başqa bir şey istəməyəcəyinə söz vermədinmi? Ərz edər: Bəli ey mənim Allahım! Səninlə belə bir əhd bağlamışdım. Amma üçüncü ağacı da mənə ver səndən daha heç nə istəməyəcəm. Allah yenə də onun üzrünü qəbul edər. Çünki o kişi gördüyü nemətin qarşısında səbrini əldən verər. Allah onu ağacın və behişt qapısının yanına yaxınlaşdırar. Eləki behişt əhlinin səsini eşidər, ərz edər: - İlahi! Məni behiştə daxil et! Allah deyər: Ey Adəm övladı! Səni razı edəcək bir şey nədir? Əgər dünyanı iki qat sənə versəm, razı qalarsanmı? Deyər: - İlahi, axı aləmlərin rəbbi sənsən. Mənə məsxərə edirsən?! Bu yerdə İbn Məsud güldü; və dedi: Mənim gülməyimin səbəbini soruşmursunuzmu? Dedilər: - Sənin gülməyinin səbəbi nədir? Peyğəmbər (s) belə gülmüşdür. Ərz etdilər: Ey Allahın elçisi gülməyinizin səbəbi nədir? Buyurdu: - Mənim gülməyim Allahın gülməsinə görədir!! Elə ki bəndəsi deyər: - İlahi, axı aləmlərin rəbbi sənsən. Mənə məsxərə edirsən?! Allah deyər: Mən sənə məsxərə etmirəm, istədiyim hər bir şeyə qadirəm. عن ابن مسعود: ان رسول الله (ص) قال: آخر من يدخل الجنة رجل،فهو يمشي مرة، ويكبو مرة و تسفعه النار مرة، فاذا ماجاوزها، التفت اليها فقال: تبارك الذي نجاني منك، لقد اعطاني الله شيئاً، ما اعطاه احداً من الاولين، فترفع له شجرة، فيقول: اي رب ادنني من هذه الشجرة فلاستظل بظلها واشرب من مائها! فيقول الله عزوجل: يا ابن آدم! لعلي ان عطيتكها سألتني غيرها؟ فيقول: لا. يا رب! ويعاهده ان لا يسئله غيرها، وربه يعذره، لانه يري، مالا صبرله عليه، فيدنيه منها، فيستظل بظلها، ويشرب من مائها، ثم ترفع له شجرة، هي أحسن من الاولي، فيقول: اي رب! ادنني من هذه! لاشرب من مائها ويستظل بظلها، لااسئلك غيرها. فيقول: يابن آدم! الم تعاهدني ان لاتسئلني غيرها؟! فيقول: لعلي ان ادنيتك منها تسئلني غيرها؟ فيعاهده، ان لايسئله غيرها، و ربه يعذره، لانه يري مالا صبر له عليه، فيدنيه منها، فيظل بظلها، ويشرب من مائها، ثم ترفع له شجرة عند باب الجنة، هي أحسن من الاوليين، فيقول، اي رب ادنني من هذه لاستظل بظلها، واشرب من مائها! لااسئلك غيرها. فيقول: يابن آدم! الم تعاهدني ان لاتسئلني غيرها؟! قال: بلي يا رب، هذه لا أسئلك غيرها، وربه يعذره، لانه يري، مالا صبرله عليها، فيدنيه منها، فيسمع اصوات اهل الجنة فيقول: اي رب ادخلنيها! فيقول: ياابن آدم ما يصريني منك؟ ايرضيك ان اعطيتك الدنياومثلها معها؟ قال: يا رب استهزء مني وانت رب العالمين؟ فضحك ابن مسعود فقال: الاتسئلوني مم أضحك؟ فقالوا: مم تضحك؟ قال: هكذا ضحك رسول الله (ص) فقالوا: مم تضحك يا رسول الله؟ قال من ضحك رب العالمين!! حين قال: اتستهزءني وانت رب العالمين فيقول: اني لا استهزء منك؛ ولكني علي ماأشاء قدير. * عن ابي رزين، قال، قال رسول الله (ص) ضحك ربنا من قنوت عباده، وقرب غيره قال: قلت: يا رسول الله! أيضحك الرب؟! قال (ص): نعم. قلت: لن نعدم من رب يضحك خيراً!!
(Sunən İbn Macə c-1, bab- Fima inkərətil cəhmiyə;) Yaşasın gülən Allah!
Əbu Rəzin deyir: - Peyğəmbər (s) buyurdu: - Allah bəndələrinin itaətinə və ondan başqasına yaxınlaşanlara gülür!! Əbu Rəzin deyir: - Ərz etdim: - Ya Rəsuləllah! Allah da gülür?! Buyurdu: - Bəli. Mən o vaxt bu cümləni dedim: - Yaşasın xeyr və yaxşılığa həmişə gülən Allah!! Hədisdən istifadə olan mətləblər: Hər biri saxta olan bu hədislərin hamısından belə ələ gəlir ki; 1. - Allah da bəndəsi kimi gülür və təəccüb edir; 2. - Qiyamət günündə Allah öz bəndələrindən birinin istəyinə müsbət cavab verirsə, əvvəlcə onunla Allah qarşısında daha başqa bir şey istəməyəcəyinə əhd bağlayır. Amma bəndəsi onu aldadaraq ona yalan vədə verir. Eləki bəndənin birinci istəyi qəbul olundu, fasiləsiz öz əhdini və vədəsini sındıraraq ikinci dəfə yenə istəyir. Bu dəfə də Allahı aldadaraq öz əhdində səhlənkarlıq edir. Üçüncü dəfə yenə bu işi görür. Biz deyirik ki; Bu hədisləri səhih sayan şəxslərdən bir nəfər yoxdurmu ki sual etsin. Özünü rəhman və rəhim sifəti ilə tanıtdıran Allah, nəyə görə bir neməti bəndəsinə verməkdə onun əl-ayağını bağlayır. Onu istəməkdən çəkindirir. Bu əhd bağlamaq nə məsələsidir? Bəndənin öz əhdini sındırmasının mənası nədir?! 3. - Bağışlanmağa ləyaqət və cəhənnəm odundan nicat tapan, mömin, Allahı tanıyan bir bəndə özündə o qədər ğururluq hiss edir ki, Allah qarşısında cürət taparaq cahil insanların sifətlərindən biri sayılan məsxərə və istehza kimi sifətləri Allaha nisbət verir və deyir: استهزء مني وانت رب العالمين
Bu kimi saxtalıq və uydurma hədislərdən Allahın dərgahına pənah aparır, bu kimi söz deyənlər tərəfindən Allaha istiğfar edərək bağışlanmasını istəyirik. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَالَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَمَن يُطِعْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا
«Ey iman gətirənlər! Allahdan qorxun və doğru söz söyləyin! (Əgər belə etsəniz, Allah) əməllərinizi islah edər və günahlarınızı bağışlayar. Hər kəs Allaha və Peyğəmbərinə itaət etsə, böyük bir səadətə (Cənnətə) nail olar». (Əhzab surəsi 70-71-ci ayə)
«ALLAH MƏKANINI DƏYİŞMƏYƏ MÖHTACDIRMI?» Allah asimandan yerə enirmi?
Səhihi Buxari və Səhihi Müslümün hədislərinin dördüncü zəif nöqtəsi, bu iki kitabın tohid bəhsində Allahın aşağı asimana enməsi barədə olan hədisləridir. Bu hədislər müxtəlif sənədlərdə və mətnlərdə nəql olunmuşdur. Bu hədislərin bir ravi (Əbu Hureyrə) tərəfindən nəql olunmasına baxmayaraq biz bu hədislərdən bir neçəsini burada nəql edirik: - Əbu Hureyrə Peyğəmbər (s)-dan nəql edir: - Hər gecənin axır üçdə birndə Allah aşağı asimana enərək deyir: Məni çağıran kimdir? İstədiyini qəbul edim! Məndən hacət istəyən kimdir? İstədiyini verim! Bağışlanmağını istəyən kimdir? onu bağışlayım!! عن ابي هريرة: ان رسول الله (ص) قال: ينزل ربنا تبارك وتعالي من كل ليلة الي السماءالدنيا، حين يبقي ثلث الليل الاخر، فيقول: من يدعوني فأستجيب له؟ ومن يسألني فأعطيه؟ ومن يستغفرني فأغفر له؟!
1. Səhihi Buxari c-2, kitabut-təhəccud, bab- Ədduai vəs-səlati td axiril-ləyl, Səhihi Buxari c-9, Kitabut-tovhid, bab-Qovlullahi təala: Yuridunə ən yubdilu kəlamullah! və c-8, kitabud-dəəvat, bab-Ədduau nisfulləyl; Sunən ibn Macə c-1, bab-182, Səlat bablarında. Bu hədisi Buxari iki yerdə nəql etmişdir. Bu iki yerdən birində ينزل ربنا (yənzelu) ibarəti, digərində isə يتنزل ربنا (yətənəzzəlu) ibarəti yazılmışdır. Amma Müslüm, bu hədisi ينزل ربنا ibarəti ilə nəql etmişdir. 2. - Allahın enməsi barədə Müslümün öz kitabında nəql etdiyi altı hədislərdən birini numunə üçün sizə nəql edirik: Əbu Hureyrə deyir: - Peyğəmbər (s) buyurdu: - Gecənin bir hissəsində ya axır üçdə birində Allah aşağı asimana enərək deyir: Məni çağıran kimdir? onun duasını qəbul edim! Ya məndən istəyən kimdir? İstədiyini verim! Sonra deyir: - Zülm etməyən, sərvətli və varlı olana borc verən kimdir?! ابا هريرة يقول : قال رسول الله (ص): ينزل الله في السماء الدنيا لشطر الليل، اولثلث الليل الاخر، فيقول: من يدعوني فأستجيب له اويسألني فاعطيه ثم يقول: من يقرض غير عديم ولا ظلوم: حدثنا هارون بن سعيد، بهذا الاسناد... وزادثم يبسط يديه تبارك وتعالي يقول، من يقرض غير عدوم ولا ظلوم.
(Səhihi Müslüm c-2, bab-Əttərğibu fid duai vəz zikru fi axiril ləyl.) Müslüm deyir: - Bu hədis Harun ibn Səidin vasitəsi ilə nəql olunmuşdur. Hədisin axırında bu cümlə də vardır: Allah öz əllərini açır!! Sonra deyir:- Adil və ğəni olan Allaha borc verən kimdir?. 3. Ayişə deyir: - Peyğəmbər (s) buyurdu: - Allah, Ərəfə günü qədər heç bir gündə öz bəndələrini bağışlamır. O gündə Allah öz bəndələrinin yanında olur. Öz bəndələrinə və mələklərə görə özünə iftixar edər və deyər: Bunlar nə istəyirlər? Yaşayışdan əllərini üzməklə bu biyabana toplaşmaqda məqsədləri nədir? قالت عايشة: ان رسول الله (ص) قال: ما من يوم، اكثر من ان يعتق الله فيه عبداً من النار، من يوم عرفة، وانه ليدنو، ثم بباهي بهم الملائكة، فيقول: ما اراد هؤلاء؟
(Səhihi Müslüm c-7, Kitabul həc, ba- fi fəzlul həcci vəl omrəti və yəvmin ərəfə.) Bu hədislərdən istifadə olunan mətləblər: 1. - Allahın cism olması; 2. - Allahın məkana möhtac olması; 3. - Allahın tərəf və cəhətə möhtac olması; Əhli sünnənin İbn Quteybə və İbn Əbdul Berr kimi kəlam alimləri Allahın tərəf və cəhətə möhtac olmasına inanırlar. Bu hədisləri də öz əqidələri üçün sübut və dəlil bilirlər. (Umdətul qari c-8, s-196-197) 4. - Allahın məhdud olması və məkanını dəyişməsinə, bir yerdən başqa bir yerə əvəz etməsinə möhtac olması; Kiçik bir axtarış: Allahın nazil olması hədisi Əbu Hureyrə tərəfindən nəql olunmuşdur. Mətnlərdə Allahın bəzən gecənin axır üçdə birində, Bəzisində gecənin üçdə birində, Bəzisində gecənin üçdə ikisindən sonra xülasə gecənin bir hissəsi keçdikdən sonra və s. nazil olması, ixtilaflı müəyyən olunmuşdur. Bundan əlavə hədisin əsnasında müxtəlif ibarətlər gözə dəyir. Belə ki bu altı hədisləri bir saymaq olmur. Bəlkə bu hədislərin arasında ikisini belə cəm etmək mümkün deyildir. (Səhihi Buxari c-2, kitabut-təhəccud; və c-9 , Kitabut-tovhid və Səhihi Müslüm c-2, bab-Əttərğibu fid-duai vəz-zikr – kitablarının mətnlərinə müraciət olunsun.) Lakin, necəki əvvəlcə işarə etdik bu hədislərin hamısı Əbu Hureyrədən nəql olunmuşdur. Hədislərə diqqət olunsa onların bir biri ilə ziddiyyəti aydın olar. Yaxşı deyilib: - Yalan danışanın yaddaşı olmaz!! Hər halda bu hədislər də ağıl və Qurani-Kərimin xilafına olan Tohid barədə nəql olunmuş hədislərdir.
«ALLAH ÖZ BƏNDƏLƏRİ İLƏ ÇİYİN-ÇİYİNƏ DAYANIB»
Səhihi Buxari, Səhihi Müslüm və Sunən İbn Macə Allahı bəndələri ilə çiyin-çiyinə və yanaşı dayandığını bildirirlər. Səfvandan belə nəql edirlər ki: Bir gün Əbdullah ibn Ömər Kəbə evini tavaf edirdi. Bir kişi ona yaxınlaşıb soruşdu:- Ey Ömərin oğlu! Allahın öz bəndəsi ilə bir kənarda söhbət etməsi barədə Peyğəmbər (s)-dan bir şey eşitmisənmi? Ömər cavabında dedi: - Bəli eşitmişəm ki, Peyğəmbər (s) buyurdu: - Qiyamət günü bəndə Allaha o qədər yaxın olarcaqdır ki, onun yanında duraraq bir biri ilə söhbət edəcəklər. Allah bəndəsindən soruşacaq: - Yadındadırmı filan günahı etmışdin? Bəndə deyər: - Bəli, bəli. Bu yolla bəndə öz günahlarının hamısına etiraf edəcəkdir. Allah-Taala deyər: - Arxayın ol! Dünyada sənin günahlarını ifşa etmədiyim kimi bu gün də onların hamısını bağışlayacağam. عن صفوان بن محرز قال: بينا ابن عمر يطوف، اذعرض رجل فقال: يا ابا عبدالرحمان! او قال يا ابن عمر! أسمعت النبي (ص) في النجوي؟ فقال: سمعت النبي ص يقول: يدني المؤمن من ربه، وقال هشام: يدنوالمؤمن ، حتي يضع الله عليه كتفه، فيقرره بذنوبه تعرف ذنب كذا؟! يقول اعرف يقول رب اعرف مرتين، فيقول: سترتها في الدنيا واعفرها لك اليوم.
(Səhihi Buxari c-6, hud surəsinin təfsiri; Səhihi Buxari c-8 Kitabul ədəb; Səhihi Buxari c-3 Kitabul məzalim vəl qəzəb; Səhihi Müslüm c-8, bab. Qəbulu tovbətil qatil; Sunəni İbn Macə c-ع bab- Fima inkərətil cəhmiyə.) «ALLAHIN MÜXTƏLİF ƏZALARI VARDIR?!»
Səhihi Buxari və Səhihi Müslümün hədislərinin bir qisminin əsassız olması və beşinci zəif nöqtəsi, bu iki kitabın tohid bəhsində Allah barədə müxtəlif hədislərin olmasıdır. Təəssüflər olsun ki bu kitablarda Allah və tohid barədə olan hədislərdən doğru və düzgün tohid, Allahı tanıma ələ gətirmək olmur. Çünki, bu iki kitabın və hədislərin nəzərincə Allah-Taala təbii bir mövcud, bəlkə maddi bir cism kimi müxtəlif bədən üzvlərindən təşkil olunmuşdur. O cümlədən kamil bir insan kimi üz, əl, barmaq və müxtəlif əzalara malikdir. Keçmiş bəhslərdə xüsusən də Allahı görmək bəhsində bu hədislərin bir qismi ilə tanış oldunuz. İndi də belə hədislərdən bir qisminin mətn və tərcümələrinə diqqət edin. Bu hədislər Allahın məxsus üzvlərinin olmasını sübut edir.
| 
