İslam-Kitabxanasıİslam-Kitabxanası

Azan vaxtları
Saytda axtar
Saytın menyusu
Kitabxana əxlaq
Zərif nöqtələr [5]
Böyük rəhbər ayətullah Xameneinin həyatından əhvalatlar [16]
Həyat dərsi [5]
İslam dünyagörüşü - Cəmiyyət və tarix [16]
İnsan və mənəviyyat [10]
İmam Hüseynin (ə) əxlaqi görüşləri [0]
Xəbərdarlıq [3]
“Miratur-rəşad” (hidayət güzgüsü) [15]
İslamda ailə 2 [16]
İslamda ailə 1 [16]
Fəsad sərçeşməsi (Şeytan tələsi) [6]
İslamda Əxlaq 2 [20]
İslamda Əxlaq 1 [26]
İmam Sadiqin (ə) bəyani ilə yaranışın sirləri [8]
Siddiqeyi-Tahirə (ə) 2 [13]
Siddiqeyi-Tahirə (ə) 1 [12]
Ailə səadətinə necə nail olaq? [18]
Kumeyl duasının şərhi 2 [13]
Kumeyl duasının şərhi 1 [12]
Minacatın əzəməti [13]
Ey ata, ey ana, biz müttəhimik [5]
Qadın - Fatimə Fatimədir [14]
Nəsihətlər [26]
İslam dünyagörüşü - Əbədi həyat [5]
Din təlimləri 2-ci cild (Uşaqlar və yeniyetmələr üçün dərslik) [30]
Din təlimləri 1-ci cild (Uşaqlar və yeniyetmələr üçün dərslik) [31]
İslam dünyagörüşü - İnsan Quranda [5]
İnsanı tanımaq [21]
Axirət azuqəsi 2-ci cild (Peyğəmbərin (s) Əbuzərə nəsihətləri) [24]
Axirət azuqəsi 1-ci cild (Peyğəmbərin (s) Əbuzərə nəsihətləri) [19]
Ariflərdən [9]
İslam dunyagörüşü İnsan və iman [6]
Əxlaqi və psixoloji çatışmazlıqların araşdırılması [19]
İslam və qərb mədəniyyəti [15]
Əbədi öyüd (ikinci cild) [22]
Əbədi öyüd (birinci cild) [23]
İlahi nəsihətlər [15]
Gəncliyin yeddi səması (zəruri dini biliklər) [9]
İslamda nümunəvi qadınlar – Fatimə (ə) [149]
Günahşünaslıq [19]
Nəfsin saflaşdırılması [24]
İslamda qəhrəman qadınlar [20]
Kəramət sahibləri [13]
Kamil insan [30]
Şəhadət yatağında Mövlanın (ə) öyüdü [17]
Rəbbin dərgahında [22]
İmam Hüseynin (ə) əxlaqi görüşləri [11]
İbrət güzgüsü [14]
İmam Zamanla görüşənlər [15]
Allaha doğru [33]
Allahın elçisi [20]
Sadiq yol axtaranlar üçün imam Sadiqin (ə) nəsihətləri [29]
Məhəbbət iksiri [26]
Hicab [14]
Kaş valideynlərim biləydi! [14]
Ayətullahül-üzma Behcətin həyatı [14]
Nəfsi saflaşdırmadan qabaq özünütanıma [4]
Övsafül-Əşraf [7]
Gənc ailələr üçün göstərişlər [6]
Əxlaq elmində 50 dərs [51]
İslamda övlad [1]
Islamda evlənmə və ailə hüququ-2 [11]
Islamda evlənmə və ailə hüququ-1 [13]
Bizim sorgumuz
Ramazan ayında oruc tutmusuzmu?
Total of answers: 2045
Saytın menyusu
Şərhlər: 14
Rəsmlər: 618
Əxlaq: 1118
Müxtəlif: 481
Etiqat, Tarix, Fəlsəfə: 1448
Quran, Hədis, İslam təlimləri, Fiqh: 1131
Statistika

Burda olanlar 1
Qonaqlar 1
İstifadəçilər 0
Son qeydiyyatçılar
  • Vefa
  • Saday
  • Muhammed
  • Ferec313
  • Araz
  • Sebine
  • Sahib123
  • ali_araz
  • User
  • Aliakber313
  • Main » Articles » Quran » Nur təfsiri (6-cı cild)

    Nur təfsiri (6-cı cild)
    CÜZ 13
    Ayə 53:
    وَمَا أُبَرِّئُ نَفْسِي إِنَّ النَّفْسَ لأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ مَا رَحِمَ رَبِّيَ إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَّحِيمٌ
    "Mən nəfsimə bəraət qazandırmıram. Çünki insanın nəfsi, şübhəsiz, daim pisliyə əmr edir. Yalnız Rəbbim rəhm etsə (belə olmaz). Həqiqətən, mənim Rəbbim bağışlayan və mehribandır.”
    Nöqtələr
    Quranda nəfsə aid bir neçə hal bəyan olunmuşdur. O cümlədən:
    1. Əmmarə nəfs; bu nəfs insanı çirkinliyə sövq edir. Bu nəfs ağıl və iman vasitəsi ilə cilovlanmasa, insanı birdəfəlik süquta uğradır.
    2. Ləvvamə nəfs; ləvvamə nəfsə malik olan insan yol verdiyi nöqsanlara görə özünü məzəmmət edir, tövbə qılır, üzr istəyir. "Qiyamət” surəsində bu növ nəfs xatırlanmışdır.
    3. Mütməinnə nəfs; yalnız peyğəmbərlərdə, övliyalarda və həqiqətən onlar tərəfindən tərbiyələnmiş insanlarda belə bir nəfs olur. Onlar bu nəfs sayəsində bütün vəsvəsə, hadisələrdən qalib çıxır və yalnız Allaha bağlı olurlar.
    Yusif bu ilahi sınaqda xəyanət etməməsini və üzüağ çıxmasını Allahın lütf və rəhmi bilir. O insan təbiətinə malik bir fərd olaraq özünü paka çıxarmır.
    Çoxsaylı rəvayətlərdə nəfsin təhlükələrindən danışılır, nəfsdən razılıq ağılın fəsad nişanəsi və şeytanın ən böyük tələsi sayılır. İmam Səccad "Şakkin” münacatında nəfsin 15 təhlükəsini bəyan edir. Bu təhlükələrdən xəbərdar olmaq faydalıdır.
    Bildirişlər
    1. Heç vaxt özümüzə bəraət qazandırıb, nəfsimizi pak göstərməyək.
    2. Kamillik şərti budur ki, bütün insanlar səni kamil saysalar da, sən özünü kamil saymayasan. Həzrət Yusifin macərasında qardaşları, Əzizi-Misrin zövcəsi, şahid, padşah, şeytan, zindandakılar hər biri Yusifin kamalına şəhadət versələr də, Yusif özünə bəraət qazandırmır.
    3. Nəfs istəyinin təhlükəsi ciddi təhlükədir, onu yüngül saymayın. Ayədə 4 növ təkiddən istifadə olunmuşdur ("İnnə”, "Lam” təkidi, mübaliğə siğəsi, ismiyyə cümləsi).
    4. Peyğəmbərlər məsum olsalar da, insani meyillərə malikdirlər.
    5. İnsan özünə qarşı yönəlmiş böhtanlar müqabilində iffətini qorumalı, həm də nəfsin təhlükəsini etiraf edib, Allaha pənah aparmalıdır.
    6. Nəfs öz istəklərini təkrarlayır ki, insanı bədbəxt etsin.
    7. İnsan Allahın lütfündən məhrum olsa, təbii şəkildə mənfi işlərə meyl göstərəsidir.
    8. Qurtuluşun əsası yalnız Allahın rəhmətidir. İnsan özbaşına buraxılarsa, süqut edər.
    9. Yusif Allahın xüsusi tərbiyəsi altında idi. "Rəbbi” sözü ayədə təkrarlanır.
    10. Tərbiyəçi rəhmət və bəxşiş sahibi olmalıdır.
    11. İlahi rəhmətə çatmaq üçün bağışlanmaq müqəddimədir. Ayədə öncə bağışlanma sifəti qeyd olunur.
    12. İstənilən bir təhlükəyə baxmayaraq, Allahın rəhmətindən ümidimizi üzməyək.
    Ayə 54:
    وَقَالَ الْمَلِكُ ائْتُونِي بِهِ أَسْتَخْلِصْهُ لِنَفْسِي فَلَمَّا كَلَّمَهُ قَالَ إِنَّكَ الْيَوْمَ لَدَيْنَا مِكِينٌ أَمِينٌ
    "Padşah dedi: «Yusifi mənim yanıma gətirin ki, onu özümə məxsus (müşavir) qərar verim.» Onunla danışarkən dedi: «Həqiqətən, sən bu gün bizim yanımızda böyük məqama maliksən və etibarlı bir fərdsən.»”
    Nöqtələr
    "Lisanul-ərəb”də deyilir: İnsan öz sirlərini birinə açsa və onu öz işlərinə qatsa, "istəxləsəhu” deyilir.
    Yusif zindandan çıxdığı vaxt zindanın qapısına bir neçə cümlə yazır. Bu cümlələr zindanın simasını açıqlayır: "Zindan dirilərin qəbristanlığı, qəm-qüssə evi, dostların sınaq və düşmənlərin şəmatət (pisliyə sevinmə) məhəllidir.”
    Padşah Yusifin sədaqət və əmanətdarlığını hiss etdikdə və xəyanət görmədikdə onu özü üçün seçdi. Bəs Allah bəndədən xəyanət görməsə nə edər?! Əlbəttə ki, onu Özü üçün seçər!
    Padşah "lədəyna” sözü ilə elan etdi ki, Yusifin təkcə onların qəlbində yox, həm də onların hakimiyyətində yeri var və bütün məsullar ona itaət etməlidirlər.
    Elm gücü və etibarlılıq yanaşı olduqda dəyərlidir. Etibarlı insanın heç bir imkanı yoxdursa, bir iş görə bilmir və əgər imkanlı insan etibarlı deyilsə, xalqın malına, namusuna təcavüz edir.
    Həzrət Əli (ə) canişin təyin etdiyi vaxt Malik Əştərə buyurur: "İşçiləri tanıyıb seçdikdən sonra onlara ehtiyaclarını ödəyəcək qədər maaş ver.”
    Bildirişlər
    1. Allah istəsə dünənki məhbusu bu günün hökmranı edər.
    2. İnsanların xidmətlərini dəyərləndirmək və onlara təşəkkür etmək lazımdır. (Yusif yuxu təbirinə görə azad edildi.)
    3. Müşrik və kafirlər də mənəvi kamillikdən ləzzət alırlar. Kamillik sevgisi bütün insanlarda mövcuddur.
    4. Mühüm və aparıcı məqamlarda əyləşmək üçün müdiriyyət bacarığı ilə yanaşı sevilmək və qəbul olunmaq da mühümdür. (Yusif öz iffəti, tədbiri və təbirləri sayəsində xüsusi bir məhəbbət qazandı. Bu səbəbdən padşah onu özü üçün seçdi.)
    5. Paklıq, əmanət, sədaqət, iffət padşahları da təvazöyə məcbur edir.
    6. Nə qədər ağzını açmamış kişi,
    Nə yaxşı, nə yaman – bilinməz işi.
    7. Seçim vaxtı birbaşa müsahibələr də faydalıdır.
    8. Böyük vəzifələrə təyinat zamanı bəzən nəzərdə tutulmuş şəxsi məmləkətin birinci şəxsi danışdırmalıdır.
    9. Böyük və aparıcı vəzifələri ləyaqətli və imtahandan çıxmış insanlara tapşırın.
    10. Sədaqətli və etibarlı insan kafirlər arasında da möhtərəm olur.
    11. Misir qadınları Yusifin gözəlliyini görüb özlərini itirdilər və əllərini kəsdilər. Misir padşahı isə Yusifin etibarını və paklığını görüb Misir mülkünü onun ixtiyarına verdi. Əgər Yusifin bütün kamillikləri aşkar olsaydı, ona hansı münasibət göstərərdilər?
    12. Bir şəxsin güc və sədaqətinə əmin olduğunuz vaxt ona iş tapşırmaqda yubanmayın.
    13. Ölkə məsulunun xüsusi müşaviri təqvalı, tədbirli, plan hazırlaya bilən və əmanətdar bir şəxs olmalıdır.
    14. Etibarlı və işbilən adamlara vəzifə verərkən qətiyyətli olun.
    15. Etibarlı görüb inandığınız insana imkan verin.
    16. Yusif qeyd-şərtsiz qüdrətə çatdı.
    17. İmkanlı və etibarlı olmaq yanaşı şəkildə zəruridir.
    Ayə 55:
    قَالَ اجْعَلْنِي عَلَى خَزَآئِنِ الأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ
    "Mənə bu yerin xəzinələrini tapşır. Çünki mən hifz edən və bilənəm.”
    Nöqtələr
    Sual: Nə üçün Yusif məsuliyyət tələb etdi? Başqa sözlə, nə üçün rəyasət istədi?
    Cavab: Yusif Misir padşahının yuxusuna əsasən xalq üçün təhlükə hiss edirdi. Özünü layiq bildiyindən bu təhlükələrin aradan qaldırılması üçün məsuliyyətin qəbuluna hazırlığını bildirdi.
    Sual: Nə üçün Yusif özünü təriflədi?
    Məgər Quran insanın özünü tərifləməsini pisləmirmi?
    Cavab: Yusifin öz qabiliyyət və imkanlarını dilə gətirməsinin səbəbi lovğalıq və sui-istifadə yox, qarşıdakı çətinliklərin aradan qaldırılması idi.
    Sual: Nə üçün Yusif kafir hökumətlə həmkarlıq etdi? Məgər Quran belə bir həmkarlığa qarşı çıxmırmı?
    Cavab: Yusifin məqsədi zalım hakimi himayə etmək yox, xalqı çətinlikdən qurtarmaq idi. Yusif bir kəlmə olsun yalan danışmadı. Siyasətçilər adətən təhlükə zamanı xalqı atıb aradan çıxırlar. Amma Yusif xalqı hifz etmək fikrində idi. O, zalım rejimi aradan götürə bilməsə də müəyyən dəyişikliklər apara bildi. İmkan həddində azğınlığın qarşısını almaq zəruridir. O, işlərin bir hissəsini ələ alıb fəaliyyətə başladı.
    "Təfsire-Nümunə”də deyilir: "Əhəm və mühüm” prinsipi ağıl və şəriətin qəbul etdiyi bir prinsipdir. Bu prinsipə əsasən işlər əhəmiyyət dərəcəsinə görə fərqlənir. İki mühüm iş arasında biri o birindən daha mühüm ola bilər. Şirk hakimiyyətində iştirak etməyə icazə verilmir. Amma bir milləti qıtlıqdan qurtarmaq daha mühümdür. Bu səbəbdən də Yusif siyasi məsuliyyəti yox, iqtisadi məsuliyyəti öz öhdəsinə götürdü. İmam Riza (ə) buyurur: "Xəzinə məsuliyyətini öhdəyə götürmək zərurəti yarandıqda Yusif özünü təklif etdi.”
    Əli ibn Yəqtin imam Kazimin (ə) tövsiyəsi ilə Bəni-Abbas hökumətində vəzirliyi qəbul etdi. Hakimiyyətdəki ilahi insanlar məzlumlar üçün sığınacaq ola bilərlər. İmam Sadiq (ə) buyurur: "Hökumət işinin kəffarəsi din qardaşlarının ehtiyaclarını ödəməkdir.”
    İmam Rizadan (ə) soruşurlar ki, nə üçün Riza Məmunun canişinliyini qəbul edib? Həzrət buyurur: "Yusif peyğəmbər idi, bununla belə müşrik hakimiyyətdə iştirakı vardı. Mən isə peyğəmbər canişiniyəm və müsəlmanlıq iddiasında olan şəxsin hökumətində iştirakım var. Əgər mən bu məsuliyyəti qəbul etməyə məcbur olmuşamsa, Yusif məsələnin mühümlüyünü nəzərə alaraq azad şəkildə həmin məsuliyyəti qəbul edib.”
    Yusif məqama çatdığı vaxt valideynləri ilə görüş yox, xəzinənin məsuliyyətini istədi. Çünki valideynlərlə görüş daxili hisslərin tələbidirsə, xalqın qurtuluşu ictimai bir vəzifədir.
    İmam Sadiq (ə) zahidlik iddiasında olan bir qrupa buyurdu: "Yusif peyğəmbər haqqında nə düşünürsünüz? O Misir padşahından xəzinənin məsuliyyətini istədi. Bütün ölkəni və Yəmənədək ətrafı öz ixtiyarına götürdü... Eyni zamanda, bu işi ona eyb tutan bir kəs görmədik.”
    İmam Rizadan (ə) nəql olunmuş bir rəvayətdə deyilir: Həzrət Yusif (ə) 7 il müddətində taxıl topladı və ehtiyat yığdı. İkinci 7 ildə qıtlıq oldu və ehtiyata yığılmış taxıl tədricən xalqın istifadəsinə verildi. Yusif diqqət və etibarla Misir ölkəsini bədbəxtlikdən qurtardı. O, 7 illik qıtlıq dövründə heç vaxt doyunca yemədi. Məqsədi acları yaddan çıxarmamaq idi.
    "Məcməul-bəyan” və "Əl-Mizan” təfsirlərində Yusifin əməli haqqında belə deyilir: Elə ki, qıtlıq başladı, həzrət Yusif taxılı birinci il qızıl-gümüşə, ikinci il qaş-daşa, üçüncü il mal-qaraya, dördüncü il qullara, beşinci il evlərə, altıncı il əkin sahələrinə, yeddinci il xalqın özünə dəyişdi. Yeddinci il başa çatdıqda Misir padşahına dedi: "Bütün xalq və onların sərmayələri mənim ixtiyarımdadır. Amma Allahı şahid tuturam və sən də şahid ol ki, bütün xalqı azad edib, var-dövlətini onlara qaytarıram. Sənin taxt-tacını da, möhürünü də sənə verirəm. Hakimiyyət mənim üçün xalqın qurtuluş vasitəsi idi. Xalqla ədalətli rəftar et.”
    Padşah Yusifin bu sözlərini eşidib özünü onun qarşısında o qədər kiçik hiss etdi ki, "əşhədu ən la ilahə illəllah və ənnəkə rəsuluhu”, mən də iman gətirdim, amma sən hakim olmalısan” deyə söylədi.
    Fərdləri seçərkən Quran meyarlarından istifadə edək. Quranda "həfiz və əlim” məqamlarından əlavə, meyarlar da zikr olunmuşdur. O cümlədən: iman, insanın keçmişi, hicrət, fiziki və elmi qüdrət, ailə əsası, cihad və mübarizə.
    Bildirişlər
    1. Zəruri olan məqamda könüllü şəkildə məsuliyyət qəbul olunmalıdır.
    2. Peyğəmbərlik hökumət və siyasətdən ayrı deyil. Dəyanət də siyasətdən ayrı sayılmamalıdır.
    3. Layiqli insanlardan istifadə edərkən onların şəxsi marağı nəzərə alınmalıdır.
    4.Öncə ləyaqət qazanmaq, sonra məsuliyyət tələb etmək lazımdır.
    5. Bir işdə məharətiniz varsa özünüzə inanın və məsuliyyət istəyin.
    6. İnsan özündən aşağı pillədə fəaliyyət göstərənlərə nəzarət etməli, etibarlı müşavirlərə qarşı diqqətli olmalıdır.
    7. Hansı məntəqədə olmaq əsas deyil. Yusif misirli deyildi, amma Misir hökumətində məsuliyyət daşıyırdı.
    8. Zəruri hallarda ləyaqəti bəyan etmək təvəkkül və ixlasa zidd deyil.
    9. Padşahın Yusifdəki iki xüsusiyyəti (qüdrət və etibar) və Yusifin özündəki iki sifəti (hifz edən və bilən) bəyan etməsində layiqli işçinin xüsusiyyətləri ilə bağlı nəticə çıxarmaq olur. Belə ki, layiqli işçi qüdrətli, etibarlı, hifz edən və mütəxəssisdir.
    10. Məsrəflə bağlı planlaşdırmada və bu işə nəzarətdə gələcək nəslin payı qorunmalıdır.
    Category: Nur təfsiri (6-cı cild) | Added by: Islam_Kitabxanasi (2012-09-22)
    Views: 680 | Rating: 0.0/0
    Total comments: 0
    Only registered users can add comments.
    [ Registration | Login ]

    Quranda axtar
    Quran,Hədis,İslam təlimləri, Fiqh
    Quran
    İstifadəçi girişi
    Login:
    Password:
    Kitabxana əxlaq
    Etiqat, Tarix, Fəlsəfə, Dini yaradıcılıq
    Dost saytlar
  • İslamQadını
  • Günahkar-Bəndə
  • Kitablar yüklə
  • Bölmələr
    Tarix [535]
    Etiqat [869]
    Fəlsəfə [4]
    Dini yaradıcılıq [40]
    Bölmələr
    Quran [585]
    Hədis [253]
    İslam təlimləri [24]
    Fiqh [219]
    Azan vaxtları [1]
    Dua [26]
    Din [13]
    Namaz [10]
    Kateqoriyalar
    Quran təhrif olunmayıb [17]
    Quranın tilavәt qaydaları [22]
    Surələr Gülüstanı [26]
    Əl-Bəyan 1-ci cild [21]
    Əl-Bəyan 2-ci cild [22]
    Quranla dərman [10]
    Quranda Namaz [9]
    Qurani-Kərimin tərcüməsi [46]
    Quranda dunyaşünaslığın əsasları [24]
    Quran və Qiyamət “Tur” surəsinin təfsiri [13]
    Nurul-Quran (Bəqərə surəsinin 187-286-cı ayələrinin təfsiri) [11]
    Nurul-Quran (Bəqərə surəsinin 83-186-cı ayələrinin təfsiri) [12]
    Nurul-Quran (Fatihə və Bəqərə surəsinin 82-ci ayəyə qədər təfsiri) [12]
    Nurul-Quran (Ənam surəsinin təfsiri) [9]
    Nurul-Quran (Nisa surəsinin təfsiri) [13]
    Nurul-Quran (Maidə surəsinin təfsiri) [9]
    Nurul-Quran (Ali-İmran surəsinin təfsiri) [12]
    Quranın elmi ecazkarlığl [17]
    Nur təfsiri (1-ci cild) [31]
    Nur təfsiri (2-ci cild) [42]
    Nur təfsiri (3-cü cild) [34]
    Nur təfsiri (4-cü cild) [37]
    Nur təfsiri (5-ci cild) [26]
    Nur təfsiri (6-cı cild) [37]
    Nur təfsiri (7-ci cild) [60]
    Nur təfsiri (8-ci cild) [13]
    Nur təfsiri (9-cu cild) [0]
    Nur təfsiri (10-cu cild) [0]
    Nur təfsiri (11-ci cild) [0]
    Nur təfsiri (12-ci cild) [0]
    Rəsmlərimiz
    Copyright MyCorp © 2024