ƏMİRƏL-MÖMİNİN ƏLİYYİBNİ ƏBİTALİB "Bədr” döyüşündə Qureyş kafirlərindən 70 nəfəri müsəlmanlar tərəfindən öldürüldü ki, onların 36 nəfəri, həm də ən böyük pəhləvanları, o cümlədən, Müaviyənin qardaşı, dayısı və əmisi Həzrət Əli (əleyhissalam)ın əli ilə qətlə yetirilmişdi. "Ühüd” müharibəsində Qureyş kafirləri 9 nəfər ən güclü cəngavərləri bayraqdar seçib müsəlmanların üstünə göndərmişdi. Onların hamısı Həzrət Əli (əleyhissalam)ın mübarək əli ilə qətlə yetirildi. Bu işdən qəzəblənən Sovəb (o, qətlə yetirilənlərin qulu idi) and içdi ki, Peyğəmbəri mütləq qətlə yetirsin. Lakin o da Həzrət Əli (əleeyhissalam)ın əli ilə belindən yarı bölündü. Elə bu müharibədə Həzrət Əli 70 yara almışdı, yaraların hamısı da arxadan deyil, bədənin qabaq tərəfindən idi. (Həzrət Əli müharibələrin heç birində arxadan yaralanmamışdı.) "Xəndəq” müharibəsində kafirlərin ən şxcaətli pəhləvanı Əmr ibni Əbdi Vudd Həzrət Əli (ə)ın qılınc zərbəsi ilə cəhənnəmə vasil oldu. Peyğəmbər (s) buyurdu: "Xəndəq günündə Əlinin bir zərbəsi cinn və insin ibadətindən daha fəzilətlidir.” "Siffeyn” müharibəsində Həzrət buyurmuşdu: Allaha and olsun əgər bütün ərəblər mənimlə müharibəyə çıxsalar, əsla onlara arxa çevirmərəm.” Peyğəmbəri Əkrəm (s) buyurmuşdur: "Mən elmin şəhəri, Əli isə onun darvazasıdır. Hər kəs elmi istəsə, gərək bu qapıdan gəlsin.” Böyük islam müfəssiri və Həzrət Əmirəl-möminin (əleyhis-salam)-ın xas tələbələrindən olan İbni Abbas belə nəql edir: "Gecələrin birində Həzrət Əli (əleyhis-salam) axşamdan sübhə kimi mənə Quranın "Fatihə surəsinin bismillahının təfsirini dedi, axırda buyurdu ki, bütün Quran "Fatihə surəsində cəm olmuşdur, "Fatihə surəsi isə onun "bismil-lahir-rəhmanir-rəhim” kəlməsində, o da bismil-lahın "bey” hərfinin nöqtəsində cəm olmuşdur, o da mənəm.” Bey hərfinin nöqtəsi olmadıqda məna vermədiyi kimi, Həzrət Əli (əleyhis-salam)-ın Allah tərəfindən haqq rəhbər (vəliyy) olmasına inanmayanların da imanı nöqtəsiz bey hərfi kimi naqisdir, Allah-Taala isə qiyamətdə naqis imanlıların əməllərini qəbul etməz. Peyğəmbəri Əkrəm buyurmuşdur: "Mən elmin şəhəriyəm, Əli isə onun qapısıdır, hər kəs elm istəsə, gərək o qapıdan gəlsin.” 5-ci hicri əsrinin dahi ravilərindən olan "Firdovsil-əxbar” kitabının müəllifi Peyğəmbəri Əkrəmdən 300 min hədis eşidib əzbərləmişdir, məhz buna görə də "Seyyidül-hüffaz” (Hafizlərin ağası, seyyidi) ləqəbini almışdır. Zeydi firqəsindən olmasına baxmayaraq, etimadlı və düzdanışan adam olduğuna görə, onun nəql etdiyi hədis və rəvayətlər həm sünnü alimləri, həm də şiə alimləri tərəfindən səhih qəbul olunur. O, Peyğəmbərdən (səlləllahu əleyhi və alihi və səlləm) belə nəql etmişdir ki, Həzrət Əliyə (əleyhis-salam) xitabən belə buyurmuşdur: "Ya Əli, əgər bir kəsin Həzrət Nuhun ömrü qədər ömrü olsa və bu müddət ərzində yaşayıb bütün gündüzlərini oruc tutsa, gecələrini sübhə kimi ibadətlə keçirsə, hər il bir dəfə piyada həccə getsə və "Ühüd” dağı qədərində qızılı olsa və o qızılları Allah yolunda paylasa və axırda "Səfa” və "Mərva” arasında məzlumcasına ölsə, amma sənin vilayətinə etiqadı olmasa, heç vaxt behiştin iyini iyləməyəcək.” "Agah olun! Mən hər kəsin mövlası və rəhbəriyəmsə bu Əli də onun mövlası və rəhbərdir. İlahi, onu sevəni sən də sev, onunla düşmən olanla sən də düşmən ol, ona kömək edənə kömək et, onu xar etmək istəyənləri xar et. Hara getsə, haqqı hər yerdə onun mehvərində dövr etdir!”[154] Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alihi və səlləm) Əli (əleyhis-salam)-ın İmamətini[155] ilk dəfə, risalətin ilk çağlarında, öz yaxın adamlarını İslama dəvət etdiyi məclisdə aşkar buyurmuşdu: "Bu, mənim qardaşım, məndən sonra canişinim və xəlifəmdir. Ona qulaq asıb əmrlərinə itaət edin.”[156] *** Amma... çox təəssüflü məsələ budur ki, böyük sünnü alimi olan Buxari öz "Səhih” kitabında Əhli-beyt hədislərinə istinad etmir, onları dəlil və şahid kimi gətirmir; çünki o, özü ilə müasir olan İmam Sadiq, İmam Kazim, İmam Cavad, İmam Hadi və İmam Həsən Əskəridən heç bir hədis nəql etməmişdir! Bundan əlavə o, sair Əhli-beyt rəvayətçilərindən: Həsən ibni Həsən, Zeyd ibni Əli ibni Hüseyn, Yəhya ibni Zeyd, Məhəmməd ibni Əbdüllah ibni Həsən Nəfsi-Zəkiyyə və onun qardaşı İbrahim ibni Əbdüllah, Hüseyn ibni Əli, Şəhid Fəxx, Yəhya ibni Əbdüllah ibni Həsən və onun qardaşı İdris ibni Əbdüllah, Məhəmməd ibni Cəfər Sadiq, Məhəmməd ibni İbrahim Təbatəba və onun qardaşı Qasim Rəssi, Məhəmməd ibni Məhəmməd ibni Zeyd ibni Əli, Məhəmməd ibni Qasim ibni Əli ibni Ömər, Əşrəf ibni Zeynul Abidin (əleyhissalam) (o, Taliqanın hökmranı və Buxarinin müasiri idi, Buxarinin vəfatından altı il əvvəl (250-ci ildə) İraqda şəhid edilmişdi), Əhli-beyt xanədanının sair böyük şəxsiyyətlərindən: Əbdüllah ibni Həsən, Əli ibni Cəfər Ərizi, həmçinin Rəsuli Əkrəmin ümmət arasında olan sair varislərindən, hətta Peyğəmbərin reyhan gülü, o Həzrətin böyük nəvəsi və behişt cavanlarının sərvəri olan İmam Həsən (əleyhissalam)-dan da heç bir hədis nəql etməmişdir. Halbuki Əhli-beytin qəddar düşməni, xəvaricin təbliğatçısı olan İmran ibni Həttandan hədis rəvayət edərək ona istinad etmişdir. Belə ki, o məlun, Əli (əleyhissalam)-ın qatili və böyük cinayətkar olan ibni Mülcəmi tərifləyərək deyir: (Onun Əliyə vurduğu zərbə) necə qəribə bir zərbə idi! ki, pərhizkar və təqvalı şəxs tərəfindən vurulmuşdu. Allahın razılığından başqa heç bir məqsədi yox idi! Mən hər gün onu (ibni Mülcəmi) yad edəndə görürəm ki, Onun yaxşı əməli bütün insanların əməllərindən çoxdur. Kəbənin Rəbbinə və peyğəmbərləri göndərən Allaha and olsun ki, mən bu yerə çatanda (yəni Buxarinin İmran kimi pozğun, xarici və Əmirəl-mömininin qatilini–İbni Mülcəmi tərifləyən bir adamdan hədis nəql edib, Əhli-beyt imamlarından isə heç bir rəvayət nəql etməməsini gördükdə) mat-məəttəl qaldım. Mən heç vaxt işin bu yerə çatacağını güman etməzdim! *** Ha! Əliyyün bəşərün keyfə bəşər! Rəbbuhu fihi təcəlla və zəhər! Agah ol! Əli bəşərdir, özü də necə bəşər! Rəbbi onda təcəlli etmiş, zahir olmuşdur. İllətul kovni və lo lahu ləma Kanə lil aləmi eynun və əsər kainatın yaranma səbəbidir və əgər o olmasaydı, Aləm üçün bir əsər-əlamət olmazdı. Və ləhu ubdiə ma təqiluhu Min uqulin və nufusin və suvər Yalnız onun xatirinə sənin əqlin işlədiyi şeylər yaradılıb Əql aləmi, nəfslər aləmi və surətlər aləmi Fələkun fi fələkin fihi nucum Sədəfun fi sədəfin fihi durər Fələkdə bir fələkdir ki, onda ulduzlar var Sədəfdə bir sədəfdir ki, onda dürrlər var Ma rəma rəmyətən illa və kəfa Ma ğəza ğəzvətən illa və zəfər Elə bir ox atmadı ki, hədəfə dəyməsin və kifayət etməsin; Elə bir döyüş olmadı ki, zəfər çalmasın. Əğmədəs-seyfə məta qabələhu Kullu mən cərrədə seyfən və şəhər Qılıncını qınına qoydu onunla qarşılaşanda Hər o kəs ki, qılıncını siyirib məşhur pəhləvan idi Əsədullahi iza salə və sah, Əbul-əytam, iza cadə və bərr Allah şiridir–şir kimi həmlə edib düşməni parçalayanda Yetimlər atasıdır–ehsan edib nəvaziş edəndə Hubbuhu məbdəu xuldin və niəm Buğzuhu məbdəu narin və səqər Ona məhəbbət bəsləmək nemətlərin və əbədi cənnətin başlanğıcıdır Ona kinə və ədavət bəsləmək cəhənnəm odunun və cəhənnəmin başlanğıcıdır. Huvə fil kulli imamun li kull Mən Əbu bəkrin və mən manə Ömər? O, küllü aləmdə aləmlərin imamıdır, Əbubəkr kimdir və Ömər kimdir?! Leysə mən əznəbə yəvmən bi imamin Keyfə mən əşrəkə dəhrən və kəfər?! Hətta bir gün Allaha şərik qoşan kəs imam ola bilməz; Onda bir ömür Allaha şərik qoşub kafir olanların halı necə olar?! Kullu mən matə və ləm yərifhu Movtuhu movtu himarin və bəqər Hər kəs onun haqq imam olmasını dərk etmədən ölsə İnək və ulaq ölümü kimi ölmüşdür. Xəsmuhu əbğəzəhullahə və lov Həmidəllahə və əsna və şəkər Onun düşməni Allahı qəzəbləndirmişdir–hətta Allaha həmd, səna və şükr etsə də belə. Mən ləhu sahibətun kəz-Zəhra? Əv səlilun, kəşəbirun və şəbər kimin Zəhra kimi həyat yoldaşı ola bilər?! Yaxud kimin Həsən və Hüseyn kimi iki oğlu ola bilər?! Ənhu divanu ulumin və hikəm Fihi tumari izazin və ibər Ondan çoxlu elmlər divanı və hikmətlər gəlibdir ki onda çoxlu xütbələr və mövizələr vardır. Bu Turabin və kunuzil-aləm İndəhu nəhvu sufalin və mədər Əbu Turabdır (torpaq atası) və aləmin xəzinələri Onun yanında Və huvən-nuru və əmməş-şurəka Kə zulamin və duxanin və şərər O nurdur, amma ona (xilafətdə) şərik çıxanlar Zülmətlər,tüstü və şər insanlardır. Əyyuhəl xəsmu təzəkkər sənədən: Mətnuhu səhhə bi nəssin və xəbər Ey inadkar insan! Xatırla o sənədi ki, Mətni aşkar xəbər və rəvayətlərlə təsdiqlənib İz əta Əhmədu fi Xummi Qədirin Bi Əliyyin və ələr-rəhli nəbər O zaman ki, Əhməd Qədir-Xumda gətirdi- Əlini və yəhərlərdən minbər düzəltdi, Qalə mən kuntu ənə movlahu, Fə Əliyyin ləhu movla və məfərr Dedi: Mən hər kəsin mövlasıyamsa, Əli də onun mövlası və pənahgahıdır. Qəblə təyini vəzirin və vəsiyy Həl təra fatə nəbiyyun və həcər? Vəzir və canişin təyin etməzdən əvvəl, Elə bir peyğəmbəri görmüsənmi ki, vəfat edib və hicrət etsin?! Mən əta fihi nususin bi xususin, Həl bi icmai əvamin yunkər? Bir kəsin barəsində xüsusi aşkar dəlillər gələrsə, Avam camaatın fikir birliyi ilə inkar oluna bilərmi? Ayətullahi və həl yuchədu mən Xəssəhullahu bi ayin və suvər? O, Allahın ayəsi, nişanəsidir; və inkar oluna bilərmi Allahın ayə və surələri ilə məxsus seçdiyi bir kəs? Vuddəhu ovcəbə ma fil-Quran Ovcəbəllahu ələyna və əmər Ona məhəbbət bəsləməyi Quran ayələri vacib edib, Ona məhəbbət bəsləməyi Allah bizə vacib və əmr edib.
HƏZRƏT ƏLİ ƏLEYHİSSALAMIN MƏDHİNDƏ Əlidi nuri-Kibriya[157], Əli çıraği-rahnüma[158] Əli vəsiyyi-Müstəfa, Əli İmami-müqtəda[159] Əli müinü-yavəri yüz irmi dörd min ənbiya[160] Əli ədüvv üçün bəla, Əli mühibb üçün şəfa Əli rümuzi həl-əta[161], Əli xəzineyi əta[162] Əli vəsileyi dua[163], Əli qülub üçün şəfa[164] Əli fəna, Əli bəqa,[165] Əli əmiri övliya[166] Əli süruri sineye cəmali xətmül-ənbiya[167] Gedin çıxın fələklərə, gəlin gəzün məmaliki[168] Görün ki hansı millətin bu no”i rəhnuması[169] var! Cənabi Məryəm istədi doğa Məsihi beytidə Nida yetişdi zadigəh[170] deyil yerin bəhası[171] var Bir ayrı yerdə vəz”i həmli qıl[172] o nuri pakuvi Bu vadiye Müqəddəsin məqami-kibriyası[173] var Amma Əli anası istədi Əlini vəz”e həml edə Yarıldı Kəbənin evi, görüb Həqqün sədası var Məhəbbət eylə qoy qədəm, gətir vücudə nurimi O nuri pakilən bu Beyti əzəmin cəlası var Qədəm qoyanda gördü dörd xanımdı mahi parətək O banuye müqəddəsə salamü-mərhəbası var Mələklər oldu qabələ[174], vücudə gəldi nuri Həqq İşıqlı bir çıraği tək təcəlliye ziyası[175] var Ziyarət etdi hurilər dübarə ğaib oldular Anası gördü oğlunun behiştidən libası var Götürdü basdı bağrına, görüb yumuqdu gözləri Dedi: İlahi olmuya gözündə ibtilası[176] var? Dübarə Kəbənin evi yarıldı çıxdı Fatimə Nə gördülər: qucaqda bir işıqlı ay parası var! Atası aldı iylədi, yenə Əli göz açmadı Öpüb ziyarət eylədi, nə qədri əqrəbası var Peyambərin qucağinə gəlincə yumdu gözlərin Peyambər aldı gördü bir cəmali məhliqası var Be fövri[177] açdı gözlərin baxıb cəmali Həzrətə O aşiqanə baxmağın nişan verir vəfası var Dolandı ruzigarilər gəlib 16 sinninə[178] İşıqlanırdı ay kimi, şücaətü-səxası var Kəbin kəsildi ərşidə, bəzəndi asimanilər Əlini gördilər hamı, geyibdi toy libası var Sənin o toy libasivə, təmami şiələr fəda Mədinənin xanımları Hicazi ləhni oxşadı Ərus olubdu Fatimə, əlində toy hənası var Oxurdu əndəlibilər ucaldı sövti nəğməcat Həvadə quşların əcəb sədaye del güşasi[179] var Dağın dalında batdı gün, hava qızardı qan kimi Şəfəqdə geydi qırmızı, neyçünki toy əsası var Elə ki daldalandı gün Əli evində çıxdı ay Bu aydı? Yox! Ərusidi, cəmali Həq nüması var Nə ya, nə gün? Gərək düşə sitarələr əyaqinə Bu bir ərusidir bunun, Hüseyn kimi balası var Cənabi Xətmül-ənbiya gəlib zifaf[180] otağına Solda oturdu Fatimə, sağında Mürtəzası var Buyurdu ya Əli bir az ucalt görüm əmmaməni Əmmamə qovzananda gördi gün kimi cəlası var Ərus otağı nur alıb ucaldı 7 rəng nur Baxan deyərdi aləmin zəbərcədü-təlası var Dönüb buyurdu Fatimə götür görüm niqabını Aşağı saldı başini geyindi çün həyası var Niqab gönürdü Fatimə, qarışdı nurə nurilər On iki rəngi nuridi on iki rəhnumasi var Ərusi verdi əl-ələ, buyurdu bax əmoğlucan Bu bir ərusidir Xuda yanında çox bəhası var Nəzarə qıl ərusivə, mənim əmanətimdi bu Nə sınmayıbdı qolları, nə sinədə yarası var *** Aman o vaxta ey Xuda, ucaldı Zeynəbin səsi: Anam yıxıldı gəl baba, yanıqlı ahu-vası var Yetişdi gördü Mürtəza, Peyambərin əmanəti Üzün qoyubdu toprağa, həzin-həzin nəvası var Götürdü çaldı toprağa, o zalimi sitəmgəri Başın kəsəndə gördülər, dilində iltiması var Buyurdu: olmasaydı gər Peyambərin vəsiyyəti Görərdün onda tiğimin[181] qana nə iştəhası var! Bu kəlməni eşitcəyin, çığırdı bağlıyın qolun Be fövri bağlanıb qolu, vəsiyyətə rizası var Kəşan-kəşan[182] apardılar, baxanda Zeynəb ağladı Dedi: İlahi başimin nə qədri gör bəlası var! Anam yıxıldı, verdi can, babam da getdi neyləyim Hara gedim kimə deyim, bu Zeynəbin harası var Əli gedir, Hüseyn gedir, baxıb dalınca ağlıyır Dolandı gördü Zeynəbi, səfaye "ya əxa”sı var Çağırdı gəl Hüseyn, Hüseyn amandı getmə bir dayan Gəlin görək anamızı, ölübdü, ya bəqası var Alıb əmaməsin ələ gəlib dolandı başinə Göz açdı gördü Fatimə, əzizinin əzası var Buyurdu: bəs Əli hanı? Hüseyn dedi: apardılar Dedi: görüm əmoğlumun başında nə bəlası var Dedilər beyət etməsən vücudüvün cəzası var Əli dayandı dinmədi, ucaldı onda həl-hələ Baxanda xəlqi gördü bir yəhudinin sədası var Uca səsiylə səslənir: İlahi şahid olgunan! Qəbule diynün eylirəm, zamanın iqtizası var Dedi: özüm yəhudiyəm, Peyəmbərə baş əymədim Bu səhnə ayrı səhnədir, bir ayrı macərası var Özüm gözümlə görmüşəm o bağlanan biləkləri Vuranda böldü Mərhəbi, bölündü hər əzası var O gün ki, gəldi Xeybərə, bu şahsəvari Lafəta Dalında 7 yüz nəfər qılınc vuran fədası var Həvayə qalxdı quş kimi, atıldı keçdi xəndəgi Gətərdi vurdu səhnəyə, əlindəki livası[183] var 12 min qılıc vuran befövri çıxdı qəl”ədən Edəndə həmlə gördülər, nə xovfü-nə hərası var Ölən ölüb qalanları dağıtdı tökdü xəndəgə Bir iddə qaçdı qəl”əyə, dayanmağın xətası var Gəlib yapışdı babidən, təkan verəndə titrədi Uçuldu 7 saxtiman, o qəl”ənin binası var Çıxartdı babi Xeybəri, gətirdi qoydu xəndəgə O körpüdən gəlib keçib nə qədri aşinası var Təəccübəm bunun qolun o hansı ipdi bağlayıb?! Necə görün durub baxır, bu möhnətə rizası var O qolları 12 min səvarə bağlayammadı Bunun qolunu bağlayan o dinidir xudası var Mən indi bildim ey Xuda, bu din, dini həqqidir Bu dinə məzhəbim fəda, fənası yox, bəqası var Qızışdı birdən ağladı, qaçıb yıxıldı toprağa Üzün qoyub əyağinə, ürəkdə ahü-vası var Dedi: atam-anam fəda o bağlanan biləklərə Bu bəxti qarə nökərin, sənə bir iltiması var: Sabah, qiyamətin günü gələndə səhni məhşərə Şəfaət eyləsən mənim günahımın dəvası var Üzün tutub cəmaətə dedi: budur vəliyyi həqq Sizin bu dini-həqqizin, nə qədri xudnəması var! Məgər vəsiyyət etmədi cəhanə Xətmül-ənbiya Kitabı, bir də itrəti görün kimin vəfası var! Ucaldı onda həl-hələ, yol açdı qövmi bihəya Gəlib yetişdi Fatimə, başında bir əbası var Sağında Müctəba gəlir, alıb əmmaməsin ələ Solunda 7 sinnidə Hüseyni Kərbəlası var Həzin səsiylə səslədi: açın əmoğlumun qolun Ömər cavabi vermədi, rəyasətin həvası var Xanım əl atdı sinəyə, çıxartdı qəm nişanəsin Əlində gördülər tutub Peyəmbərin qəbası var Əzəl öpüb o köynəgi yapışdı böldü nisfidən Tutub həvadə saxladı,hər əldə bir parası var O köynəgin parasını Hüseyn başına bağladı Birin də bağladı Həsən başına, müddəası var Həsən, Hüseyn qabağidə ayaq götürdü Fatimə Yetişdilər o qəbrə ki, yatıbdı, Müstəfası var Həsən, Hüseyn qucaqladı Peyəmbərin məzarini Xanım əl atdı başinə atsının qərası var Elə ki, istədi aça o qarənin girehlərin[184] O qəbri paki titrədi göründü qəm həvası var Bəla əhatə eylədi, təzəlzül etdi titrədi O məscidin nə qədri sütunu var, binası var Gəlib be fövri açdılar, o bağlanan biləkləri Əlini gətirdi mənzilə, o banuye mücəllələ Dedi: İlahi qəlbimin cəlalüvə şünasi var Yapışdı 4 balasının əlin dolandı başinə Dolandı baxdı ağladı, nə qədri gör vəfası var! Deyən yox idi Fatimə, baxıb bu qədri ağlama! Nə teşnədir, nə xəstədir, nə qürbətin cəfası var *** Hüseyn gələndə xeymiyə, Ruqəyyə döndü başinə Baxanda gördü sinədə, sağalmayan yarası var 35 il dolanmışam, sənin yasında ya Hüseyn! Bu bəxti qarə "Mün”imin” ürəkdən iltiması var Mənim axanda gözlərim, başımda bir dəqiqə gəl Gözüm gözündə can verim, bu ölməyin səfası var Rəfiqü-aşinalərə, salami verdim almadı Rəfiqi neyləyir o kəs sənə ki ittikası[185] var.
HƏZRƏT ƏLİNİN (əleyhis-salam) MƏDHİNDƏ Məhbubi Xuda, xosrovi bəxşəndə[186] Əlidir Dəryayi əta, gövhəri rəxşəndə[187] Əlidir Əli, ey şəhi xuban, gözəl aduva qurban (2) *** Göz tikmiş Əlinin əlinə dideyi aləm[188] Cənnətdi onun verdiyi kim bəxşişi Hatəm Heydərdir namaz üstə verən sailə xatəm[189] Sultani səxi[190], rəhbəri zibəndə[191] Əlidir *** İslamidə şəxsiyyəti mümtazidi[192] mütləq Simayi dirəxşani[193] verib xilqətə rövnəq Hərçəndi başın etdilər mehrabidə münşəqq[194] Mehrabi ibadətdə gözəl bəndə Əlidir *** İsmin də onun ismi-cəlalət qoyub Allah Qəddində onun dəsti şücaət qoyub Allah Başinə onun taci vilayət[195] qoyub Allah Allaha vəli,[196] həqqə nümayəndə Əlidir *** Dünyadə yetimlər atası adlanan adil Rəfətlə verən qüssəli xatirlərə şadi Şəmşir ilə sərkub eliyən[197] zülmü-fəsadı Peyğəmbəri islamə bərazəndə[198] Əlidir *** Zeynəbdə təcəlla elədi[199] məntiqi Heydər Şəni elədi vəqti Məsihiylə müsəxxər[200] Hər yerdə süxən eylədi ağavü-süxənvər[201] Mərdüm[202] belə fikr eylədi quyəndə[203] Əlidir
154.Bax: "əl-müsənnəf” (İbni əbi Şeybə), 12-ci cild, səh.67 və 68; "Sünəni-İbni Macə, 1-ci cild, səh.43; "Sünəni-Termezi”, 5-ci cild, səh.633; "əs-sünnə, (İbni əbi Asim), səh.591; "Müsnədi-əhməd”, 1-ci cild, səh. 118-119, 4-cü cild, səh.281, 368, 370 və 372; "Xəsaisün-Nəsai”, səh.102; "ənsabül-əşraf” (Bilazəri), 2-ci cild, səh.156; "Kəşfül-əstar” (Bəzar), 3-cü cild, səh.190-191; "əl-möcəmül-kəbir” (Təbərani), 3-cü cild, səh.21, 4-cü cild, səh.173; "əl-möcəmüs-səğir”, 1-ci cild, səh.65; "Müstədrəki-Hakim”, 3-cü cild, səh.109; "Tarixi-Bəğdad”, 7-ci cild, səh.377 və 14-cü cild, səh.236; "əl-mənaqib” (İbni Məğazili), 16-cı cild, səh.27; "Şəvahidüt-tənzil”, (Həskani), 1-ci cild, səh.157; "Tarixi-Dəməşq” (İbni əsakir), 2-ci cild, səh.37-84; "Təzkirətül-xəvass”, səh.36; "Üsdül-ğabə, 1-ci cild, səh.367, 4-cü cild, səh.28; "Zəxairül-üqba”, səh.67; "əl-isabə, 1-ci cild, səh.304. 155."İmam” kəlməsi Qurani Kərimdə 12 yerdə zikr olunub. Yeddi yerdə tək halda (İmam: "Bəqərə 124, "Hud” 17, "Hicr” 79, "İsra” 71, "Furqan” 74, "Yasin” 12, "əhqaf” 12), qalan 5 yerdə isə cəm halında (əimmətun: "Tovbə 12, "ənbiya” 73, "Qəsəs” 5, və 41, "Səcdə 12) gəlmişdir. 156.Bax: "əmali” (Şeyx Səduq), səh.523; "Elamül-vəra” səh.167; "Ehqaqül-həqq”, 4-cü cild, səh. 297; "Müsnədi-əhməd”, 1-ci cild, səh.111, 159; "Xəsaisün-Nəsai”, səh. 66, 87; "Tarixi-Təbəri”, 2-ci cild, səh.319; "Təfsiri-Təbəri”, 19-cu cild, səh.74; "Şəvahidüt-tənzil”, 1-ci cild, səh.420; "Nəhcül-bəlağənin şərhi” (İbni əbil-Hədid), 3-cü cild, səh.267; "Yənabiül-məvəddət”, 1-ci cild, səh.104; "əl-kamil”, 2-ci cild, səh.62; "Məcməüz-zəvaid”, 8-ci cild, səh.302. 157.Allah nuru 158.Hidayət çırağı, yolgöstərən 159.İqtida olunan imam, yəni haq rəhbər 160.124 min peyğəmbərin köməyi, arxası 161."Həl-əta”nın rəmzləri 162.əta və bəxşiş xəzinəsi 163.Duanın qəbul olunma səbəbi, vasitəsi 164.Qəlblərə şəfa 165.əbədiyyət, əbədilik 166.Allah övliyalarının əmiri, padşahı 167.Həzrət Xatəmül-ənbiyanın (səlləllahu əleyhi və alihi və səlləm) qəlbinin və cəmalının nuru 168.Ölkələri, diyarları 169.Belə bir yolgöstərəni, rəhbəri 170.Doğum yeri 171.Dəyəri, qiyməti 172.Dünyaya gətir 173.Böyük, əzəmətli məqamı 174.Mama 175.Nuru, işığı 176.Eybi, nöqsanı 177.Dərhal 178.Yaşına 179.Ürək açan, qəlboxşayan səsi 180.Bəy otağı 181.Qılıncımın 182.Çəkə-çəkə 183.Ələm, bayraq 184.Düyünlərin 185.Arxalanacağı, ümid yeri 186.Bağışlayan şah 187.Parlayan gövhər 188.Aləmin gözü 189.Üzük (Bir gün Həzrət Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alihi və səlləm) minbərdə camaata nəsihət edərkən, bir sail gəlib camaatdan bir şey istədi, heç kim ona bir şey vermədi, bu zaman Həzrət Əli əleyhissalam namazın rükusunda idi, əlini ona tərəf uzatdı, sail üzüyü çıxarıb getdi. Bu anda vəhy mələyi "Maidə surəsinin 55-ci ayəsini nazil etdi: "Həqiqətən sizin vəliyy və rəhbəriniz Allah, Onun Rəsulu və iman gətirib namaz qılıb rüku halında (sailə) zəkat verənlərdir.” Bəziləri bu həqiqəti gizlətmək üçün şərif ayədəki "və hum rakiun” cümləsindəki "vav” hərfini bağlayıcı götürüb belə tərcümə ediblər: "...namaz qılıb zəkat verənlər və rüku edənlərdir”, yəni belə çıxır ki, namazla rüku başqa-başqa şeylərdir, halbuki ərəb dilində hal bildirən vavdan xəbərləri yoxdur, yaxud xəbərləri var, amma həqiqəti gizlətmək istəyirlər. Hər kəs də həqiqəti gizlətsə, "Bəqərə surəsinin 159-cu ayəsindəki Allahın, mələklərin və bütün lənət edənlərin lənəti ona olacaq. 190.Səxavətli padşah 191.Gözəl rəhbər 192.Seçilmiş rəhbər 193.Parlaq siması 194.Parçalanmış 195.Rəhbərlik tacı 196.Dost 197.Məhv edən 198.Kəsərli qılınc 199.Cilvələndi 200.Ram, müt”i 201.Cilvələndi, əks olundu 202.Xalq, camaat 203.Danışan, natiq |